ایرنا/ رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: سامانه‌های پرتودهی در ۱۲ قطب کشور تا پایان دولت سیزدهم نصب می‌شوند.

محمد اسلامی در حاشیه آیین رونمایی از سامانه‌ «آیریک طیف» با هدف آنالیز اتمی عناصر و سامانه خودحفاظ گامای بهبود یافته برای حذف آفات محصولات کشاورزی گفت: رونمایی از این دو سامانه در راستای اجرای مفاد سند جامع راهبردی سازمان انرژی اتمی اتفاق افتاد.
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه براساس سند چشم‌انداز ۲۰ ساله سازمان در حوزه کاربرد پرتوها به دنبال این هستیم که نقش فناوری هسته‌ای را بیش از پیش در زندگی مردم پدیدار کنیم، افزود: سامانه خودحفاظ گاما در حوزه‌های سلامت، محیط زیست، کشاورزی و امنیت غذایی می‌تواند نقش بسزایی داشته باشد.
اسلامی تصریح کرد: این سامانه چهارمین سامانه پرتودهی خودحفاظ گاما است که براساس برنامه‌ریزی انجام گرفته در مراکز از پیش تعیین شده، مستقر خواهند شد.
وی با بیان اینکه اولویت نصب سامانه‌ها براساس نیاز وزارت جهاد کشاورزی تعیین شده‌ است، گفت: قرار است این دستگاه‌ها در محل‌هایی نصب شوند که دارای محصولات فراوانی هستند که این محصولات بسیار زود آفت زده و خراب می‌شوند.
معاون رییس جمهور افزود: مکان‌های مورد نظر از سوی استان‌های مدنظر به سازمان انرژی اتمی ایران اعلام شده و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها واولویت‌بندی صورت گرفته چهار دستگاه به‌زودی در مناطق مختلف نصب شده و مورد بهره‌برداری قرار می گیرد.
اسلامی با اشاره به اینکه تا پایان دولت سیزدهم، سامانه‌های پرتودهی در ۱۲ قطب در نظر گرفته شده در کشور نصب می‌شوند، گفت: برای ما مهم است که کار ترویجی، فرهنگ‌سازی و استقرار فناوری هسته‌ای و پرتودهی در این مراکز انجام شود.
وی افزود: برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته تا بخش خصوصی و فعالان مرتبط بتوانند با استفاده از فناوری پرتودهی، آن‌ را توسط شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی گسترش دهند.
رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: فناوری پرتودهی و سامانه‌های آن گامی بزرگ و تعیین کننده برای سلامت جامعه و امنیت غذایی و نیز ممانعت از ضایعات محصولات کشاورزی و مواد غذایی باشد زیرا بر اساس آمارهای اعلامی حدود ۳۰ درصد محصلات کشاورزی تبدیل به ضایعات می‌شود.
اسلامی خاطرنشان کرد: استفاده از فناوری پرتودهی می‌تواند موجب خروج باقی‌مانده سموم و آفات از داخل محصولات غذایی شود.

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به دومین سامانه‌ای که امروز رونمایی شد، گفت: محصول دیگری که امروز رونمایی شد، سامانه آنالیز اتمی با استفاده از تکنولوژی مایکروویو است. این سامانه برای همه عناصر طراحی شده که یک دستاورد بسیار مهم به‌شمار می‌آید.
وی ادامه داد: تاکنون این سامانه را در اختیار نداشتیم و ساخت آن نتیجه تحقیقات فراوان است که در نتیجه آن ایده تبدیل به سامانه قابل استفاده شده و امکان بهره‌برداری از آن وجود دارد. به این طریق ما مایکروویو را در کنار پرتودهی با اشعه گاما یا شتابدهنده الکترواستاتیک آوردیم که هرکدام برای محصولی تعیین شده است.
اسلامی با بیان اینکه به دنبال پوشش این سامانه‌ها در کل کشور هستیم، گفت: این محصولات با تولید اولیه خود، گام نخست را برای تجاری‌سازی انجام داده‌اند و در این مسیر حرکت کرده‌اند. یک شبکه دانش‌بنیان برای این کار تعیین شده که در حال گسترش بوده و بحث تجاری‌سازی در خط تولید تک تک اجزای آن قابل مشاهده است.
معاون رییس جمهور با اشاره به اینکه گام برداشتن در این مسیر، آرزویی به قدمت ۴ دهه است، گفت: در این مسیر و استفاده بهینه از حوزه پرتودهی، گام‌هایی برداشته شده بود اما تقریبا در ۳۵ سال گذشته آن طور که باید و شاید به این مساله پرداخته نشده اما خوشبختانه امروز و با عنایت خداوند توانستیم با موفقیت این کار را با نتیجه برسانیم.
وی افزود: به نظر می‌رسد با هماهنگی بی‌نظیری که با وزارتخانه‌های کشاورزی و بهداشت وجود دارد، این حرکت برنامه محور سازمان در این حوزه بسیار زود جایگاه خود را پیدا کند تا به معنی واقعی کلمه بحث تجاری‌سازی سامانه‌های فناورانه برای همه قابل مشاهده باشد.

جزئیات سامانه جدید پرتودهی از زبان معاون انرژی اتمی

 
 معاون سازمان انرژی اتمی در تشریح جزییات سامانه‌ تابشی ماکروویو «آیریک طیف» گفت: تفاوت این دستگاه خودحفاظ با نمونه‌های قبلی آن در میزان پرتودهی بالاتر محصولات کشاورزی و بکارگیری مواد حفاظ سازی در مقادیر کمتر است.
سیدپژمان شیرمردی در آیین رونمایی از دو محصول جدید این شرکت با اشاره به مزیت‌های این سامانه‌ها نسبت به نمونه‌های خارجی، گفت: درخصوص رونمایی از دستگاه خودحفاظ گاما برنامه این بود که با طراحی‌های بهینه بتوانیم دستگاه‌هایی با میزان بالاتر پرتودهی و در حجم کوچک‌تر تولید کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی افزود: تفاوت این دستگاه خودحفاظ با نمونه‌های قبلی آن در میزان پرتودهی بالاتر محصولات کشاورزی و بکارگیری مواد حفاظ سازی در مقادیر کمتر است. این مساله نشان می‌دهد که نگاه ما در مسیر بهینه‌سازی دستگاه‌های تازه تولید شده درست بوده و در زمینه قیمت تمام شده آن گام‌های مثبتی برداشته شده است.
وی درخصوص رونمایی از سامانه‌ تابشی ماکروویو «آیریک طیف» گفت: در بحث آنالیز، روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از مهمترین روش‌ها استفاده از امواج مایکروویو است. سامانه آنالیز ساخته شده در این شرکت در دنیا منحصر به‌فرد است.
شیرمردی افزود: این دستگاه برای آنالیز عناصر مختلف استفاده می‌شود و می‌توان از آن در نمونه‌های مختلف از جمله تعیین فلزات موجود در خون و همچنین ناخالصی‌ها در محصولات کشاورزی استفاده کرد. در این زمینه نمونه جامد به نمونه گازی تبدیل شده و بعد از تزریق به دستگاه و انجام فرآیندهای مدنظر با امواج مایکروویو، نوع عناصر موجود در نمونه مدنظر قابل تعیین است.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: در روند ساخت دو سامانه خودحفاظ گاما و سامانه تابشی مایکروویو برنامه‌ریزی شده بود تا برای بهره‌مندی مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های کشور، این دستگاه‌ها بسیار زود تجاری‌سازی شوند تا شاهد رفع شدن یکی از نیازهای کشور در این عرصه باشیم.