اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

حمله موشکی شامگاه سه‌شنبه ایران به اسراییل، قیمت نفت خام برنت را در بازارهای جهانی تا 5 درصد افزایش داد. در معاملات دیروز نیز قیمت نفت خام برنت به روند افزایشی خود ادامه داد و به 74 دلار و ۵۶ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست‌تگزاس اینترمدییت امریکا نیز با یک دلار و هفت سنت معادل ۱.۵۳ درصد افزایش، به ۷۰ دلار و ۹ سنت در هر بشکه رسید. در حالی که نفت خام دبلیوتی‌آی امریکا با یک دلار و ۷ سنت یا ۱.۵۳ درصد افزایش، ۷۰ دلار و ۹ سنت به ازای هر بشکه داد و ستد شد.

بلومبرگ در گزارشی تحلیلی درباره پس‌لرزه تنش‌های ژئوپلتیکی در خاورمیانه بر بازارها نوشته که «بنیامین نتانیاهو ایران را تهدید به تلافی کرده و خطر شدت گرفتن تنش‌ها در خاورمیانه وجود دارد. با اینکه نفت خام برنت به 74 دلار در هر بشکه جهش قیمت پیدا کرده اما به گفته معامله‌گران و تحلیلگران، بازار به‌طور کامل ریسک جهش بیشتر در قیمت‌ها در صورت حمله به تجهیزات نفتی ایران یا بسته‌شدن تنگه هرمز را قیمت‌گذاری نکرده است.»

به نقل از وبسایت «اکوایران» که این گزارش را ترجمه کرده تحولات اخیر در حالی صورت گرفته است که مدیران پولی و صندوق‌های تامینی به دنبال نگرانی بابت کاهش تقاضا و عرضه بیش از حد، دیدگاه نزولی درباره آینده قیمت نفت داشتند. اوپک‌پلاس، قرار است از ماه دسامبر عرضه خود را افزایش دهد، درحالی که تولید‌کنندگان نفت خارج از این اتحاد نیز عرضه را افزایش داده‌اند. به گفته باب مک نالی، رییس Rapidan Energy Group و از مشاوران دولت جورج دبلیو بوش، بازار نفت به ریسک ژئوپلتیکی واکنش کوتاهی دارد چراکه صرف ریسک نفت خام تنها زمانی افزایش پیدا می‌کند که بازار شاهد تنشی باشد که به‌طور مستقیم زیرساخت‌های انرژی یا عرضه را هدف قرار دهد، یا اینکه اسراییل به زیرساخت‌های مهم رژیم ایران حمله کند.

براساس تخمین‌های اولیه از سوی Clearview Energy Partners، درصورتی که امریکا و متحدانش تحریم‌هایی بر ایران اعمال کنند قیمت نفت می‌تواند تا 7 دلار در هر بشکه و در صورت حمله به زیرساخت‌های انرژی ایران می‌تواند تا 13 دلار در هر بشکه افزایش یابد. اختلال در عرضه از تنگه هرمز اما می‌تواند تاثیر بزرگ‌تری داشته باشد و قیمت را 13 تا 28 دلار افزایش دهد.

تنگه هرمز آبراه باریکی در دهانه خلیج فارس است که حدود 30 درصد از تجارت نفت جهان از آن انجام می‌شود، بنابراین ایجاد اختلال در آن می‌تواند به‌شدت قیمت نفت را تحت تاثیر قرار دهد. به گفته تحلیلگران و معامله‌گران، در صورت بروز اختلال‌های بزرگ و طولانی در خاورمیانه، امریکا احتمالا ذخایر استراتژیک نفت خود را عرضه خواهد کرد. ذخایر آن در حال حاضر حدود 383 میلیون بشکه نفت را نگهداری می‌کند که ضربه‌گیر مهمی برای کاهش عرضه بازار خواهد بود. با بازگشت صرف ریسک‌های ژئوپلتیکی، نگرانی‌های فزاینده‌ای وجود دارد از اینکه افزایش قیمت‌ها کاهش یابد، چراکه بسیاری از معامله‌گران کنار ایستاده‌اند و منتظر نشستن گردوغبار هستند؛ شرایطی که بازار را نسبت به معامله‌گران الگوریتم‌محور که اخیرا بر سر زبان‌ها افتاده‌اند آسیب‌پذیر می‌کند. در تحلیلی دیگر پریانکا ساچدوا، تحلیلگر ارشد بازار در شرکت فیلیپ نووا می‌گوید: بازارهای نفت تا حد زیادی به روایت ضعیف شدن دورنمای اقتصادی جهانی که به تقاضا برای سوخت ضربه می‌زند، متمرکز شده بودند. با این حال، پس از پاسخ موشکی ایران به اسراییل، به سرعت نگران اختلال عرضه نفت در خاورمیانه شدند.

به نقل از «ایسنا» تحلیلگران گروه بانکی ANZ در یادداشتی نوشتند: درگیر شدن مستقیم ایران که عضو اوپک است، دورنمای اختلال در عرضه نفت را برانگیخته است. این تحلیلگران خاطرنشان کردند تولید نفت ایران در اوت، به ۳.۷ میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین میزان در ۶ سال اخیر بود.موسسه کپیتال اکونومیست نیز در یادداشتی نوشت: هر گونه تشدید تنش‌ها، ممکن است پای امریکا را هم به جنگ بکشاند. ایران در حدود چهار درصد از تولید جهانی نفت سهیم است اما نکته مهم این است که در صورت وقوع اختلال عرضه، آیا عربستان سعودی تولید خود را افزایش می‌دهد.

بر اساس گزارش رویترز، کمیته نظارتی مشترک وزیران اوپک‌پلاس روز چهارشنبه برای بازبینی وضعیت بازار، نشستی برگزار می‌کند و پیش‌بینی نمی‌شود تغییری در سیاست تولید این گروه را توصیه کند. اوپک پلاس از دسامبر قصد دارد تولیدش را به میزان ۱۸۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد.

بازار داخلی در شوک
همزمان با بازارهای جهانی، در داخل ایران هم فضای روانی ناشی از حمله موشکی به اسراییل حاکم شده بود و دیروز قیمت‌ها در بازار انواع دارایی‌ها با افزایش همراه بود. براساس اعلام سایت اتحادیه طلا و جواهر تهران، طلای 18 عیار دیروز، 11 مهر 1403 با افزایش 83 هزار تومانی نسبت به روز قبل همراه شد و به کانال چهار میلیون تومانی صعود کرد. بر این اساس؛ طلای 18 عیار اکنون با نرخ چهار میلیون و 28 هزار و 200 تومان در بازار کشور عرضه می‌شود. طلای 24 عیار هم 110 هزار تومان گران شد و به قیمت پنج میلیون و 370 هزار تومان رسید.

بازار سکه هم از رشد قیمت‌ها بی‌نصیب نماند و هر دو سکه طرح قدیم و جدید وارد کانال جدید قیمتی شدند. سایت اتحادیه طلا و جواهر تهران نوشته است که سکه طرح جدید 650 هزار تومان نسبت به دیروز افزایش قیمت داشت و به کانال بالاتر صعود کرد. این سکه هم‌اکنون به نرخ 47 میلیون و 500 هزار تومان رسیده است. سکه طرح قدیم هم با 400 هزار تومان رشد مواجه شد و حال در نرخ 42 میلیون تومان به بازار عرضه می‌شود. طلای جهانی هم با افزایش هفت دلاری در هر اونس همراه بود و تا ساعت 18 دیروز با نرخ 2647 دلار در بازارهای جهانی در نوسان بود.

بازار ارز هیجانی شد
همزمان با آغاز پاسخ نظامی ایران به اسراییل، قیمت دلار و تتر نیز با افزایش شبانه همراه شد و این شوک قیمتی روز گذشته نیز همراستا با جلسه اضطراری شورای امنیت بالا گرفت. اما کارشناسان اقتصادی این افزایش قیمت را همانند گذشته، موقتی و ناشی از افزایش هیجانات بازار می‌دانند و به مردم توصیه می‌کنند اسیر هیجانات بازار نشوند. بارها گفته شده است که در روزهای پرنوسان بازار ارز باید از خرید و فروش اجتناب کرد چراکه برنده اصلی بازار در این ایام سوداگرانی هستند که از نوسانات به نفع خود استفاده می‌کنند و کارشان نوسانگیری در همین ایام است. طبیعتا مردم عادی در چنین شرایطی در صورت ورود به بازار با خسران و زیان سنگینی همراه خواهند بود.