اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

وحید جلیلی با عبارت «آغل» برای تعریف ایران استفاده کرده بود

مهدی بیک‌اوغلی| در روزهایی که هنوز مدت زمان زیادی از اعلان آتش‌بس میان اسراییل و ایران نگذشته بود و پیر و جوان و مرد و زن از هر طیف و گروه و قوم و دسته‌ای در کنار هم یک انسجام ملی و همبستگی قابل ستایش را شکل داده بودند، ناگهان صدایی از بطن صداوسیما که عنوان «ملی» را بر تارک خود نشانده، بیرون آمد که بسیاری از ایرانیان را در بهت، حیرت و اندوه فرو برد. وحید جلیلی در شمایل مرد شماره2 صدا و سیما، برادر سعید جلیلی و یکی از چهره‌های بلندپایه جبهه پایداری در یکی از شبکه‌های تلویزیونی حاضر شد و گفت: «برخی می‌خواهند به اسم همبستگی ملی و وحدت ملی فقط از وطن بگوییم و اسم خدا و پیغمبر را نیاوریم و می‌گویند همه باشند!» او در ادامه در سخنانی عجیب‌تر اعلام کرد: «بعضی‌ها می‌خواهند وطن را به آغل تبدیل کنند! ما انسانیم. وطن برای ما با هویت و ماهیت و افتخارات و رشته‌های معنوی و نسبت با پروردگار تعریف می‌شود!» این اظهارات وحید جلیلی از چهره‌های نزدیک به جبهه پایداری در شرایطی رسانه‌ای شد که هرگز هیچ کدام از فعالان سیاسی، تحلیلگران و دلسوزان کشور خواستار کنار گذاشته شدن «امر معنوی» به نفع «امر ملی» نشده و اساسا این دو مقوله را جدای از هم نمی‌دانند. حتی یک نمونه از سخنان بزرگان کشور و لیدرهای سیاسی درونی کشور را نمی‌توان پیدا کرد که در آن درباره تعطیل شدن مذهب و جولان رویکردهای ناسیونالیستی بحث و تبادل نظر شده باشد. اتفاقا تلاش بسیاری از دلسوزان کشور در راستای تحقق این گزاره است که اجازه داده شود اسلام رحمانی و وطن‌دوستی و تکثرگرایی که از سوی ائمه ذیل نشانه‌های ایمان تفسیر شده در رسانه ملی پا گرفته و رشد کند. پس از این اظهارات بود که دامنه وسیعی از چهره‌های سیاسی از محمدعلی ابطحی و سعید شریعتی گرفته تا محمد قوچانی و اکبر منتجبی و...به آن واکنش نشان دادند. «اعتماد» برای تحلیل چرایی بیان چنین سخنانی و تلاش تندروها برای انشقاق در صفوف اتحاد ایرانیان سراغ محمدصادق جوادی‌حصار رفته تا ابعاد این تحرکات مشکوک را بررسی کند.

محمدصادق جوادی‌حصار در گفت‌وگو با «اعتماد» در پاسخ به این پرسش که در شرایطی که مردم با وحدت و همدلی کشور را از این بزنگاه سخت عبور داده‌اند، صحبت‌های توهین‌آمیز وحید جلیلی و بسیاری از چهره‌های رادیکال را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ می‌گوید: «ما نباید توقع همسطحی و همسانی در حوزه‌های مختلف فکری و فرهنگی در همه سطوح کشور داشته باشیم. به قول معروف از کوزه همان تراود که در او است. برخی افراد و جریانات هاضمه فهم مفاهیم عمیق ملی و ایرانی را ندارند. خرده‌ای هم بر آنها نمی‌توان گرفت. اما قباحت کار وقتی نمایان می‌شود که این افراد و گروه‌ها بخواهند از منبر یک جایگاه ملی و برای مخاطبان هزینه داده ایرانی که هنوز هم با خونشان، اتحادشان و همبستگی‌شان این فرصت را در اختیار آقایان قرار داده‌اند تا بر بلندای این اریکه بنشینند، سوءاستفاده کنند.»

جوادی‌حصار ادامه می‌دهد: «یکی از پایدارترین، ماندگارترین و اثربخش‌ترین نمادهای ملی ایرانیان که به قول خودش، «پی افکند از نظم کاخی بلند/ که از باد و باران نیابد گزند» فردوسی است، چهره‌ای که نماد اتحاد ملی ایرانیان است. در تمام تاریخ اساطیری و غیراساطیری ایران شاهنامه مظهر انسجام‌بخشی و وحدت ملی بوده است. این شاهنامه و خداوندگار این شاهنامه حکیمند. شاهنامه هم سراسر حکمت است. شاهنامه با خرد و خردورزی آغاز می‌شود و با دشنام به بدی و پلیدی و تقبیح رفتار شغاد برادرکش پایان می‌گیرد. هیچ ایرانی نمی‌خواهد بگوید به گونه‌ای که همه ایرانیان فکر می‌کنند این آقایان هم فکر کنند. اما (چهره‌ای مانند جلیلی) باید به خودش نهیب بزند وقتی یک ملت فهیمِ هنرمندِ هوشمند در چنین بحبوحه‌ای از جنگ و تلاطم، یکصدا از ایران و وحدت ملی می‌گوید حتما سهم قاطبه ملت ایران از فهم فردی ولو دانش‌آموخته بیشتر است. بنابراین سخن قائم‌مقام سازمان صدا و سیما می‌تواند از مصادیق سخن لغو باشد که قرآن کریم درباره آن می‌گوید: «مومنان کسانی هستند که وقتی به سخن بی‌اثر و بیهوده‌ای می‌رسند از آن کریمانه عبور می‌کنند.» من از ملت ایران، خانواده‌های عزیز و شرافتمندی که این روزها با جانشان و خونشان و هستی‌شان در میدان ایستادند و فرزندان خود را در آغوش گرفتند و پرچم ایران را دور خود پیچیدند، می‌خواهم که بی‌توجه از چنین اظهارات افراطی بگذرند و بر زبان آورندگان چنین لغوی را ببخشند.»

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به ضرورت تغییرات در رسانه ملی یادآور می‌شود: «به مسوولان عالی و اصلی کشور هم می‌گویم که گاه پالایش و پیرایش رسانه ملی فرا رسیده، بگذارید، رسانه ملی صدای همه ایرانیان با همه زبان‌ها و رنگ‌ها و سلایق باشد. صدای جمهوری اسلامی باید صدایی برآمده از همه صداهای ایرانیان باشد. منتقدان، مخالفان و حتی دگراندیشان! باید از این رسانه سهمی داشته باشند، چراکه آنها هم ثابت کرده‌اند که در این مقطع فقط به ایران فکر کرده‌اند. اگر باز هم بخواهیم از منظر تنگ عقاید شخصی به مصالح جامعه بنگریم باید خرده بسیاری به افراد و گروه‌هایی بگیریم که جامعه را به اندازه‌ای کانالیزه و تنگ کردند که خوبان و اندیشمندان و نیکان از عرصه‌های تصمیم‌سازی‌های بنیادین و مهم دور ماندند و پاره‌ای تصمیمات کشور را به سمتی برد که اگر اتحاد ملی، اتفاق نظر، همدلی و ایران‌خواهی مردم نبود، چه بسا وسوسه‌های شیطانی مخالفان ایران در هجمه به جمهوری اسلامی اثر می‌کرد، اما مردم اعتنایی به این فراخوان‌ها نکردند و از ایرانشان حمایت کردند.»

جوادی‌حصار در پایان می‌گوید: «مردم ایران همان‌طور که به سخنان لغو نتانیاهو و سخنان لغو ترامپ مبتنی بر اینکه اینها باید حکومت جمهوری اسلامی را ساقط کنند، توجهی نکردند و ایرانشان و حاکمیت برآمده از اراده ملت را به‌رغم همه نقدها حفظ کردند از سخنانی چون سخنان وحید جلیلی هم می‌گذرند و بزرگوارانه اجازه نمی‌دهند این‌گونه سخنان باعث تفرقه شود. البته این مسوولیت همچنان بر دوش مسوولان است تا فضای رسانه ملی و اتمسفر سیاسی کشور را از چنین توهین‌ها و سخنان لغوی پیراسته سازند. رسانه ملی باید رسانه ملی شود و با پالایش خردمندانه کاری کند که صدای رسانه ملی، صدای همه مردم ایران شود.»