دیپلماسی ایرانی/متن پیش رو در دیپلماسی ایرانی منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

حسین فاطمی| روی کار آمدن بنیامین نتانیاهو در آخرین روزها سال 2022 و به دنبالش شکل گیری افراطی ترین کابینه تاریخ رژیم صهیونیستی عملا به کاتالیزوری برای تشدید فعالیت گروه های مقاومت فلسطینی تبدیل شد. این اوج گیری فعالیت تنها به نوار غزه ختم نمی شود، بلکه طی حدود 70 روزی که از قدرت گیری بی بی می گذرد به شکل جدی تری سبب شده تا جریان های مقاومت در کرانه باختری وارد عرصه تقابل با صهیونیست ها شوند. اما این پایان کار نیست، چرا که نگرانی های عمده اکنون به روندی باز می گردد که در اراضی اشغالی 1948 پا به میدان گذاشته و عملیات های استشهادی متعدد و مهمی را در همین دو ماه اخیر انجام داده است.

پیرو نکته یاد شده و در سایه استراتژی جدیدی که فلسطینیان و به طور خاص گروه‌های مقاومت برای مبارزه با پروژه اشغالگری در کرانه باختری ذیل اقدامات دولت افراطی نتانیاهو در این 70 روز پیش گرفته‌اند، به قدری جدی و بی سابقه است که نه تشکیلات خودگردان که حتی سرویس‌های امنیتی اسرائیل توان کنترل اوضاع و توان مقابله با این جریان جدید مقاومت را ندارند. 

آمارهایی که خبر از یک پوست اندازی در جریان مقاومت فلسطین می دهد

اوضاع متشنج و ملتهب کرانه باختری از دو ماه گذشته تاکنون در پی تشدید درگیری میان فلسطینیان با نظامیان و شهرک‌نشینان صهیونیست همچنان ادامه دارد و با افزایش عملیات‌های استشهادی و ضدصهیونیستی فلسطینی‌ها، محافل امنیتی و سیاسی رژیم صهیونیستی درباره پیامدهای ادامه این وضعیت بر امنیت مواضع نظامی و شهرک‌نشینان اسرائیلی ابراز نگرانی می‌کنند. طی دوره اخیر به ویژه یک ماه گذشته با شدت یافتن جنایات و تجاوزات کابینه افراطی نتانیاهو عملیات‌های مسلحانه مقاومت فلسطین در کرانه باختری به شکل قابل توجهی تشدید شده است.  

ناگفته نماند که این روند اوج گیری مقاومت پیش از روی کار آمدن نتانیاهو هم آغاز شده بود. افزایش عملیات‌های رزمندگان فلسطینی به حدی بوده که تنها در ماه سپتامبر سال گذشته میلادی 883 عملیات توسط این مبارزان انجام شده است. این عملیات‌ها با سلاح سرد و گرم و بمب‌های دست ساز صورت گرفت که منجر به کشته شدن یک افسر اسرائیلی و زخمی شدن 49 نظامی صهیونیست شد. این عملیات‌ها اغلب در کرانه باختری انجام شدند؛ به طوری که 30 عملیات در منطقه جنین و 28 عملیات در نابلس به وقوع پیوست. 

آمارها نشان می‌دهند که در سال 2020 عملیات‌های مقاومتی فلسطینیان 29 عملیات بوده که از سال 2021 تا 2022 به ترتیب از 191 تا 472 عملیات افزایش یافت که آماری نگران‌کننده برای رژیم صهیونیستی است. با همین روند طی شده بی شک در ماه های پیش روی سال 2023 و در سایه تداوم کارنامه به شدت غیرانسانی کابینه افراطی نتانیاهو شدت، وسعت، عمق و دامنه عملیات های جریان مقاومت بیشتر و بیشتر هم خواهد شد.   

چرا که در همین رابطه آمارها زمانی شدت مقاومت گروه های فلسطینی را به موازات روی کارآمدن نتانیاهو بهتر و واضح تر نشان می دهند که تنها کافی است به اعداد و ارقام مربوط به میزان عملیات های ضدصهونیستی در ماه گذشته میلادی یعنی ماه فوریه (بهمن و اسفند) رجوع کنیم. در همین باره مرکز داده‌های فلسطینی معطی در گزارشی آورده است که ماه گذشته (فوریه)، ۱۱۷۷ عملیات مقاومتی در کرانه باختری و قدس به وقوع پیوست که حاصل آن هلاکت ۸ صهیونیست و زخمی شدن ۴۳ نظامی و شهرک‌نشین اشغالگر دیگر بود.

بر پایه این گزارش، از ابتدای سال جاری که تقریبا همزمان با آغاز به کار دولت نتانیاهو نیز هست، تاکنون ۱۵ صهیونیست در عملیات‌های فلسطینیان به هلاکت رسیدند. این در حالی است که در سال ۲۰۲۲ در مجموع ۳۳ اسرائیلی در عملیات‌های فلسطینیان به هلاکت رسیده بودند. این مرکز اشاره کرد که ماه از ابتدای سال جاری ۱۴۴ عملیات تیراندازی و درگیری مسلحانه با اشغالگران صهیونیست گزارش شده که ۵۲ عملیات در نابلس و ۵۰ عملیات هم تنها در شهر جنین اتفاق افتاده است.

اما در کنار این آمارها اگر به شکل دقیق تر و جزئی تری به میزان عملیات های ضدصهیونیستی پس از قدرت گیری بی بی نگاه شود، اوج گیری مقاومت ها به خوبی گویای آن است که عملکرد دولت نتانیاهو تا چه حد موجب شده که مقاومت به نقطه بازگشت ناپذیر برسد. به طوری که تنها در یک روز مشخص یعنی (13 اسفند/ 4 مارس 2023)، ۲۸ عملیات مقاومتی در قدس اشغالی و کرانه باختری صورت گرفته است؛ یعنی به ازای کمتر از یک ساعت یک عملیات. 

انتفاضه سوم؟!

البته باید به این نکته توجه کنیم که کرانه باختری همواره فضای داغی در برابر اشغالگری صهیونیست‌ها داشته و این منطقه از گذشته خواستگاه مبارزه با اشغالگری محسوب می‌شود و بر همین اساس شرایط فعلی این منطقه تعجب‌برانگیز نیست؛ اما آنچه که وضعیت کنونی را متفاوت از گذشته می‌کند آن است که رزمندگان جنبش حماس و جهاد اسلامی فلسطین به مبارزان گردان‌های شهداء الاقصی وابسته به جنبش فتح پیوسته و گروه‌های مسلح واحدی را تشکیل داده‌اند. «گردان جنین» در اردوگاه جنین، «عرین الاسود» و گردان اردوگاه «بلاطه» در نابلس و جریان مقاومت «کهف الاسود» از جمله این گروه‌ها هستند.

این اتفاقات همزمان با تضعیف موقعیت تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری است؛ به طوری که حتی میان مقامات این تشکیلات و مسئولان نظامی و سیاسی رژیم صهیونیستی نیز اختلافات شدیدی به وجود آمده است. نهادهای نظامی و سیاسی اسرائیل ابراز نگرانی می‌کنند که در سایه ناتوانی تشکیلات خودگردان اوضاع کرانه باختری از کنترل تل‌آویو خارج گردد.  ظهور این گروه‌های مقاومتی جدید در کرانه باختری نیز به نگرانی‌ صهیونیست‌ها دامن زده و تحول جدیدی در عرصه سیاسی و امنیتی کرانه باختری به وجود آورده است. 

بر این اساس ناظران امور معتقدند که «شاخص‌های ظهور انتفاضه سوم فلسطین نزدیکتر از هر زمانی است»؛ به ویژه اینکه موج عملیات‌های فلسطینیان به سرعت از کرانه باختری به قدس و اراضی اشغالی 1948 و سراسر فلسطین کشیده شده است. «صالح العاروری» از اعضای دفتر سیاسی جنبش حماس در این زمینه اعلام کرد که مهمترین نشانه  وقوع انتفاضه جدید در کرانه باختری وحدت مبارزان فلسطینی در میدان تقابل با اشغالگران است.

در این راستا مرکز مطالعاتی الجزیره در گزارشی تحت عنوان «مقاومت فلسطین در کرانه باختری و چالش موسسه امنیتی اسرائیل» اعلام کرد، نیروهای اشغالگر اسرائیلی تحرکات نظامی خود را در کرانه باختری تشدید کرده و سیاست ترور را به شهرهای فلسطینی برگردانده‌اند. اما همه احتمالات وجود دارد و این شرایط موجب تشدید عملیات‌های فلسطینیان می‌شود و شاید یک انتفاضه مسلحانه در راه باشد.

شواهد و قرائن نشان می‌دهد که استراتژی رژیم صهیونیستی در مقابله با راهبرد مقاومت در کرانه باختری طی 15 سال گذشته شکست خورده و سرکوب فلسطینیان در این منطقه نه تنها موجب عقب‌نشینی فلسطینیان نشده، بلکه انگیزه آنها را برای تشدید مبارزاتشان ضد پروژه اشغالگری بیشتر کرده است. در این میان با روی کار امدن مجدد نتانیاهو باید تاکید داشت که عطش مبارزه گروه های مقاومت با محوریت جریان های نوین مانند عرین الاسود، کهف الاسود، گردان جنین و ... بیشتر هم می شود. از این رو ماه های آتی سال 2023 ماه های حساس و سرنوشت سازی خواهد بود.   

جریان جدید مقاومت بدون سیاست زدگی و وامداری سیاسی

نکته حائز اهمیت جریان های نوین مقاومت ناظر به «سیاست زده» نبودن آن است. به این معنا که نسل جدید جوانان فلسطینی برعکس ادوار گذشته، «استراتژی مقاومت متحد» را بدن وامداری به جریان های سیاسی فلسطینی در پیش گرفته اند و این یعنی آینده مقاومت در کرانه باختری و حتی در اراضی اشغالی در مسیر تصاعدی قرار دارد. از آن گذشته این نسل جوانان فلسطینی که دست به عملیات‌های مقاومتی می‌زنند هیچ ارتباطی با گروه یا سازمان‌های خاص ندارند و عملیات‌های آنها به صورت خودجوش است؛ به همین دلیل خارج از رادار امنیتی اسرائیل و تشکیلات خودگردان قرار دارند.

در ارزیابی میزان موفقیت نوع تازه مقاومت فلسطینیان در مبارزه با پروژه اشغالگری کارشناسان معتقدند این عملیات‌های فلسطینیان در صورتی که منجر به وقوع انتفاضه سوم شود در مقایسه با دو انتفاضه قبلی نتایج ملموس‌تری برای فلسطینیان خواهد داشت. علت امر آن است که در وهله نخست همانگونه که گفته شد این بار همه گروه‌های فلسطینی چه گروه‌های وابسته به حماس و جهاد اسلامی و چه جنبش فتح با یکدیگر متحد هستند. علاوه بر آن انتفاضه جدید بر خلاف انتفاضه اول و انتفاضه الاقصی که با سنگ و سلاح سرد بود، با سلاح‌های مدرن انجام می‌گیرد و فلسطینیان در موضع قدرت قرار خواهند داشت.

اما شاید بزرگترین چالش پیش روی فلسطینیان در مرحله فعلی تداوم هماهنگی امنیتی تشکیلات خودگردان با رژیم اشغالگر و جاسوسی از فلسطینیان برای این رژیم است. اما خشم عمومی ملت فلسطین در کرانه باختری از این تشکیلات و عدم همکاری با آن تا حد زیادی شرایط را برای فلسطینی‌ها آسان‌تر می‌کند.