دنیای اقتصاد/متن پیش رو در «دنیای اقتصاد» منتشر شده و انتشارش در «آخرین خبر» به معنای تایید آن نیست

جمهوری‌خواهان از عملکرد تیم بایدن برای تحقیقات درخصوص راب مالی عصبانی هستند. حال این پرونده می‌تواند روابط دولت با جمهوری‌خواهان را تیره‌تر از گذشته کند؛ آن هم درست زمانی که تیم بایدن به دنبال راهی جدید برای اعمال محدودیت بر برنامه هسته‌ای ایران است. بررسی‌های اف‌بی‌آی نشان می‌دهد که هر اتفاقی افتاده جزئی نبوده است. به گفته مقامات سابق آمریکایی به ندرت اتفاق می‌افتد که مجوز امنیتی شخصی به‌دلیل یک اشتباه به حالت تعلیق درآید. اگر تخلف جزئی تلقی شود، فرد خاطی اخطار دریافت می‌کند.
 
 پولیتیکو در یک گزارش مفصل تحلیلی از تعلیق رابرت مالی از سمت نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نوشت: جمهوری‌خواهان از عملکرد تیم بایدن برای تحقیقات در خصوص راب مالی عصبانی هستند. مالی مدت‌‌‌هاست که چهره‌‌‌ای بحث‌‌‌برانگیز با منتقدان بسیار در میان ناظران تحولات ایران بوده است.

«بستی وودروف» و «نهال طوسی» ۱۲ ژوئن در «پولیتیکو» نوشتند: جمهوری‌خواهان کپیتال هیل(منطقه‌‌‌ای واقع در شهر واشنگتن دی‌‌‌‌سی و محل کاخ کنگره آمریکا) به طور فزاینده‌ای از عدم‌تمایل دولت بایدن برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد آنچه منجر به مرخصی و در ادامه تحقیقات FBI از نماینده ارشد آمریکا در امور ایران شده است، ناامید شده‌اند. راب مالی که به تدوین توافق هسته‌‌‌ای ۲۰۱۵ ایران کمک کرد، ماه گذشته در انتظار بررسی مجوز امنیتی‌اش به مرخصی بدون حقوق رفت. فراتر از آن، اما جزئیات تیره و تار می‌شوند. به گفته یک فرد مطلع از تحقیقات که مجاز به بحث در مورد آن نیست، مقامات امنیتی و دیپلماتیک در حال بررسی این موضوع هستند که آیا مالی باید اجازه مدیریت اطلاعات طبقه‌بندی‌شده را داشته باشد یا خیر. به گفته یکی دیگر از افراد آشنا با این موضوع که اولین بار توسط وب‌سایت خبریSemafor  گزارش شد، FBI در حال بررسی این موضوع است.

اکنون این درگیری، روابط دولت با جمهوری‌خواهان را تیره می‌‌‌کند، درست زمانی که تیم بایدن به دنبال راهی جدید برای اعمال محدودیت بر برنامه هسته‌‌‌ای ایران است. بررسی‌های دقیق FBI نشان می‌دهد که هر اتفاقی افتاده - یا گمان می‌رود اتفاق افتاده باشد - جزئی نبوده است. به گفته مقامات سابق آمریکایی که با امنیت دیپلماتیک آشنا هستند، به ندرت اتفاق می‌افتد که مجوز امنیتی شخصی به دلیل یک اشتباه در رابطه با مطالب طبقه‌بندی شده به حالت تعلیق درآید. اگر تخلف جزئی تلقی شود، معمولا اولین بار و گاهی اوقات چند بار، اخطار دریافت می‌کند. تلاش دولت بایدن برای پنهان کردن وضعیت و غفلت از اعلام آن به قانون‌گذاران و سپس مرخصی شخصی نامیدن آن باعث شده تا برخی وزارت خارجه را به فریبکاری متهم کنند.

سناتور مارک روبیو جمهوری‌خواه ارشد کمیته اطلاعات سنا از فلوریدا، گفت: «شما انتظار دارید دولت به طور فعال به کنگره اطلاع دهد که مسوول این امر مجوز لازم برای انجام کار خود را ندارد، اما این مساله هرگز اتفاق نیفتاد؛ این خوب نیست.» وزارت خارجه تایید نکرده که مالی چه زمانی مجوز مشاهده اطلاعات طبقه‌بندی‌شده -دسترسی‌ای که برای او به عنوان طرف صحبت واشنگتن با تهران ضروری بود- را از دست داده است. اما به نظر می‌رسد مجوز امنیتی مالی در اواخر آوریل یا اوایل ماه مه به حالت تعلیق درآمده است. یک مقام آمریکایی گفت که او اواخر آوریل به مرخصی شخصی با حقوق جزئی رفت، اما تا اواخر ماه ژوئن، مالی به انجام کارهای وزارت خارجه از جمله مصاحبه با رسانه‌ها ادامه داد.

برای اولین بار زمانی که مالی در جلسه توجیهی ۱۶ مه برای سناتورها حضور نیافت، تغییر نقش او توجه کنگره را به خود جلب کرد. زمانی که قانون‌گذاران در مورد غیبت مالی پرس و جو کردند، یکی از کارکنان هیل به پولیتیکو گفت: به ما گفته شد: این یک مرخصی شخصی طولانی است؛ با نکاتی مانند «خب، می‌دانید، پزشکی است، ما نمی‌توانیم در مورد آن صحبت کنیم.» یکی دیگر از کارکنان کنگره گفت که آنها پاسخ مشابهی دریافت کردند. مقامات ایالتی همچنین به خبرنگاران گفتند که مالی به مرخصی شخصی رفته است. سی.ان.ان ۲۹ ژوئن گزارش داد که مجوز امنیتی مالی به حالت تعلیق درآمده است. با انتشار این خبر، دپارتمان او را به مرخصی تمام وقت و بدون حقوق فرستاد. یکی از کارکنان هیل افزود: «هیچ راه‌حلی برای از دست دادن اعتمادی به این بزرگی وجود ندارد. اگر نمی‌توانید آنچه را که دولت به قانون‌گذاران می‌گوید باور کنید، پس هیچ راهی برای انجام این کار وجود ندارد.»

مایکل مک‌کال، نماینده جمهوری‌خواه تگزاس که ریاست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان را بر عهده دارد، از وزارتخانه خواست که اقدامات خود را توضیح دهد. مک‌کال به آنها تا سه‌شنبه فرصت داد تا پاسخ دهند. اما پاسخ این وزارتخانه با استناد به قوانین حفظ حریم خصوصی که پولیتیکو آن را مشاهده کرده این است که در عمل هیچ اطلاعاتی در مورد پرونده مالی ارائه نمی‌دهد. مک‌کال پاسخ این وزارتخانه را کاملا غیرقابل قبول خواند و گفت که هفته آینده به دنبال یک جلسه توجیهی طبقه‌بندی‌شده است. مک‌کال گفت: «کنگره سزاوار است دقیقا بداند که چرا مجوز امنیتی فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران تعلیق و سپس از سمت خود تعلیق شده و اکنون طبق گزارش‌‌‌های خبری، FBI  در حال تحقیق روی آن است. این فردی است که ماموریتش مذاکره با جمهوری اسلامی ایران است، هیچ چیز جدی‌تر از این نمی‌تواند باشد.»

بسیاری از دموکرات‌‌‌های هیل، مالی را به خوبی مورد توجه قرار داده‌اند. سناتور کریس ون هولن، عضو کمیته روابط خارجی سنا، گفت که انتظار دارد مسائل مربوط به مالی از بین برود. نماینده مریلند گفت: «من هیچ یک از حقایق را نمی‌دانم. راب مالی را می‌شناسم و همیشه او را فردی می‌دانستم که در مورد اسرار آمریکا بسیار مراقب است.» او افزود: «بر اساس تجربه قبلی برخوردم با راب مالی، انتظار دارم که او به طور کامل مبری شود. آنها باید این فرآیند را به سرعت تکمیل کنند.» با این حال، در آن سوی راهرو، نگرانی‌ها زیاد است. روبیو گفت: «مطمئنا بر این اعتقادم آن‌‌‌گونه که از دولت انتظار می‌‌‌رود و همان‌طورکه شما نیز انتظار دارید که به دنبال یک رابطه همکاری با کاپیتال هیل باشند، آنها شفاف عمل نکردند. این داستان بدی است و من فکر می‌‌‌کنم احتمالا بدتر خواهد شد.»

با استناد به قوانین حفظ حریم خصوصی، وزارت امور خارجه حتی به طور رسمی تحقیقات در حال انجام را تایید نخواهد کرد. خلأ اطلاعاتی موجود با گمانه‌‌‌زنی رسانه‌‌‌های ایرانی موافق و مخالف دولت و همچنین بحث‌‌‌های بی‌‌‌پایان میان کارشناسان مسائل ایران پر شده است. سوزان مالونی، متخصص ایران در موسسه بروکینگز، گفت: «همه کمی گیج شده‌‌‌اند.» مالی قبلا به پولیتیکو گفت که به او گفته نشده که چرا مجوز امنیتی‌اش تحت بررسی است، اما او انتظار دارد که این تحقیقات «به نحو مطلوب و به زودی حل شود». او این هفته از ارائه توضیحات بیشتر خودداری کرد.افرادی که مالی را می‌شناسند می‌گویند که او کاملا آگاه است که تحت نظارت شدید قرار دارد. او مدت‌‌‌هاست که مخالفان زیادی از جمله در میان مهاجران ایرانی، جامعه طرفدار اسرائیل و در میان مقامات عرب خلیج فارس داشته است.

برخی او را به مماشات با جمهوری اسلامی متهم می‌کنند. او اوایل دهه ۲۰۰۰ هنگامی که پس از اتمام ماموریتش در دولت کلینتون و پس از شکست مذاکرات صلح کمپ دیوید، نظرات خود را در دفاع از فلسطینی‌ها نوشت، با واکنش‌های منفی مواجه شد. مالی قبلا برای گروه بین‌المللی بحران از جمله به عنوان رئیس آن کار کرد. این گروه سعی می‌‌‌کند با افراد درگیر در همه طرف‌‌‌های بحران صحبت کند تا تحلیل‌‌‌های جامع خود را بنویسد.

مالی سال ۲۰۰۸ زمانی که مشاور غیررسمی کمپین ریاست جمهوری باراک اوباما را برعهده داشت، با اعضای گروه شبه‌نظامی حماس که ایالات متحده آنها را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده است، ملاقات کرده بود. البته مشخص شد او این ملاقات را در زمان حضور در گروه بین‌المللی بحران انجام داده است. مالی بعدا به دولت اوباما پیوست، جایی که به تدوین توافق هسته‌‌‌ای ۲۰۱۵ ایران کمک کرد. این کار باعث شد که او مورد انتقاد منتقدان توافق قرار بگیرد. دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود، آمریکا را از توافق با ایران خارج کرد.

 رئیس‌جمهور جو بایدن پس از روی کار آمدن، مالی را موظف کرد تا توافق را بازگرداند، اما این تلاش ثمره کمی داشته است. برخی که در دولت خدمت کرده‌‌‌اند، به‌‌‌ویژه در سال‌‌‌های ریاست جمهوری ترامپ، می‌‌‌گویند مالی بیش از حد مایل است که در جهت خواسته‌‌‌های ایران انعطاف نشان دهد. برخی دیگر می‌گویند که او بازیکن تیمی است که از سیاست رئیس‌جمهور پیروی می‌کند. یکی از افراد نزدیک به تیم مذاکره‌‌‌کننده هسته‌‌‌ای ایالات متحده گفت: مالی درخصوص هرگونه ملاقات با مقامات ایرانی مراقب بوده است. او در مواقعی که فرصت‌‌‌هایی برای ملاقات با نمایندگان ایران وجود داشته، به دلیل عدم‌تایید این دیدارها توسط دولتی که او در آن خدمت کرده، آن را رد کرده است. گفت‌‌‌وگوهای ایران و آمریکا درباره بازگرداندن توافق هسته‌‌‌ای تقریبا به طور غیرمستقیم و با حضور اروپایی‌‌‌ها به عنوان واسطه انجام شده است.

مالی در ماه‌‌‌های قبل از رفتن به مرخصی اولیه‌‌‌اش در آوریل، با سفیر ایران در سازمان ملل متحد ملاقات کرد. تعامل مستقیم نادری بین مقامات آمریکایی و ایرانی صورت گرفت که مورد تایید کاخ سفید قرار گرفت. این گفت‌وگوها عمدتا بر سرنوشت آمریکایی‌های زندانی در ایران متمرکز بوده است. مقامات ایالات متحده و ایران در ماه‌های اخیر در حال مذاکره برای آزادی این آمریکایی‌ها و توقف پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بوده‌اند. مشخص نیست که کناره‌گیری مالی چه تاثیری بر این بحث‌ها خواهد گذاشت، بحث‌هایی که نگرانی‌هایی را در میان بازهای کنگره ایجاد کرده است. وضعیت راب مالی اعتماد کمی را که بین کاخ سفید و کنگره در مورد ایران وجود دارد، احتمالا تضعیف خواهد کرد. جمهوری‌خواهان مانند برخی از دموکرات‌ها به طور گسترده با توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ مخالفت کردند و کنگره می‌خواهد در مورد نتیجه هر توافق هسته‌ای در آینده نظر دهد.

شورای امنیت ملی کاخ سفید درخواست‌ها برای اظهارنظر را به تعویق انداخته است. وزارت امور خارجه نیز از جلسات توجیهی روزانه خود برای دفاع از نحوه رسیدگی به این وضعیت استفاده کرده، اما به طور مکرر به قوانین حفظ حریم خصوصی اشاره کرده است. دولت همچنین پولیتیکو را به دفاع آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه از مالی در مصاحبه این هفته با MSNBC ارجاع داده است.

بلینکن درباره دوست دوران کودکی‌‌‌اش گفت: «من سال‌‌‌های بسیار زیادی است که راب مالی را می‌‌‌شناسم و او کسی است که زندگی و حرفه‌‌‌اش را وقف خدمت به کشور ما کرده و این کار را به طرز تحسین‌‌‌برانگیزی انجام داده است.» این دو در پاریس همکلاسی بودند. آبرام پیلی، افسر سابق خدمات خارجی که به عنوان معاون مالی خدمت می‌کرد، اکنون به عنوان نماینده ویژه برای ایران فعالیت می‌کند. به طور معمول، افرادی که در سمت‌های دولتی خدمت می‌کنند نیازی به تایید سنا ندارند. اما اگر مالی استعفا کند یا مجبور به کناره‌گیری از سمت خود شود، هر شخصی که دولت بایدن به عنوان جانشین وی انتخاب کند، احتمالا طبق قوانین جدید به تایید سنا نیاز دارد.

آژانس‌‌‌های مجری قوانین ایالات متحده در مورد تحقیقات از مقامات بلندپایه در مورد موضوعات حساس امنیتی سوابق متفاوتی دارند. سال ۲۰۰۰، زمانی که مارتین ایندیک سفیر ایالات متحده در اسرائیل بود، مجوز او در بحبوحه تحقیقات FBI در مورد استفاده از کامپیوترهای طبقه‌بندی‌نشده برای تهیه یادداشت‌های طبقه‌بندی‌شده سلب و به سرعت بازگردانده شد. برخی از دیپلمات‌ها شکایت کردند که او به دلیل اشتباهات رایج قربانی شده است.در سال ۲۰۱۴، رابین رافل دیپلمات کهنه‌کار، در زیر ابری از سوء ظن قرار گرفت، زیرا معلوم شد که FBI در حال تحقیق در این مورد بوده که آیا او برای پاکستان جاسوسی کرده و همچنین از اسناد طبقه‌بندی‌شده سوءاستفاده کرده است یا خیر. بنا بر گزارش‌ها، بسیاری از پرونده‌ها بر اساس شنود ارتباطات ایالات متحده در میان مقامات پاکستانی ساخته شده بود.

این احتمال وجود دارد که پاکستانی‌ها می‌دانستند که تحت نظر هستند. پرونده علیه رافل از بین رفت. بسیاری از همکاران او اف‌بی‌آی را مقصر دانستند و گفتند که این نهاد منطقه خاکستری را که دیپلمات‌‌‌ها اغلب در تعامل با همتایان خارجی در آن کار می‌‌‌کنند، درک نمی‌‌‌کند.با این حال، مقامات مجری قانون می‌توانند به موارد دیگری اشاره کنند که رویکرد سخت‌تر را ایجاب می‌کند. یک نمونه، رابرت هانسن مامور اف‌بی‌آی است که به جاسوسی برای مسکو اعتراف کرد. در سال‌جاری نیز، مقامات فدرال اتهاماتی را علیه چارلز مک گونیکال -یک مقام ارشد ضد جاسوسی سابق اف‌بی‌آی- که متهم به نقض تحریم‌‌‌های ایالات متحده از طریق پیشنهاد کمک به یک الیگارش روس بود، افشا کردند.