ایسنا/ هند کاوشگر تاریخی چاندرایان-۳(Chandrayaan-۳) را برای فرود در قطب جنوبی ماه به فضا پرتاب کرد و امیدوار است این کاوشگر، آن را به چهارمین کشوری تبدیل کند که روی ماه فرود می‌آید.

به نقل از اسپیس، یک «موشک ماهواره‌بر زمین‌آهنگ مارک ۳»(LVM۳) فضاپیمای چاندارایان-۳ را روز گذشته(۱۴ ژوئیه) در ساعت ۵:۰۵ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی(۱۲:۳۵ به وقت ایران) از پایگاه فضایی ساتیش داوان(Satish Dhawan) به فضا برد.

این موشک همچون رعد و برقی در آسمان حرکت کرد و این کاوشگر بدون سرنشین امیدهای پرجمعیت‌ترین کشور جهان را با خود به فضا برد. حدود ۱۶ دقیقه پس از بلند شدن، چاندرایان-۳ طبق برنامه از موشک جدا شد و وارد مدار زمین شد و سفر خود به سمت ماه را آغاز کرد. اگر ادامه‌ی ماموریت طبق برنامه پیش برود، هند به زودی تبدیل به چهارمین کشور پس از ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی سابق و چین خواهد شد که روی ماه فرود می‌آید.

این ماموریت بلندپروازانه و بومی ۶ میلیارد روپیه(۷۳ میلیون دلار) هزینه داشته است. موفقیت آن، جاه‌طلبی‌های رو به رشد هند برای اکتشاف فضایی کم‌هزینه را در زمانی که بسیاری از کشورها در حال رقابت برای حضور طولانی‌مدت در ماه هستند، تسریع می‌کند.

پرتاب امروز دومین تلاش هند برای فرود آرام روی سطح ماه بود، اقدامی که تقریبا چهار سال پس از سقوط کاوشگر و ماه‌نورد چاندریان-۲ به دلیل نقص نرم افزاری، انجام شد. مقامات سازمان تحقیقات فضایی هند(ISRO)، آژانس فضایی ملی این کشور، می‌گویند که این بار به موفقیت خود مطمئن هستند.

این اطمینان ماه آینده محک زده می‌شود. پس از رسیدن به ماه، مانورهای دقیقی باید انجام شود تا فرودگر و ماه‌نورد در نزدیکی قطب جنوبی ماه قرار بگیرند. این منطقه‌ای عمدتا ناشناخته است که هند آرزو دارد اولین کشوری باشد که از آن رونمایی می‌کند.

آرون سینها(Arun Sinha)، دانشمند ارشد سابق در سازمان تحقیقات فضایی هند می‌گوید: این ماموریت از نظر قابلیت فرود دقیق نهایی بر روی سطح مشخص شده‌ی ماه بسیار اهمیت دارد.

ابعاد منطقه‌ی فرود این ماموریت ۲.۵ مایل در ۱.۵ مایل(چهار در ۲.۵ کیلومتر) است و در عرض جغرافیایی ۶۹.۳۶۷۶۲۱ و ۳۲.۳۴۸۱۲۶ طول شرقی قرار دارد، که اتفاقا نزدیک به محل فرود برنامه‌ریزی شده‌ی فضاپیمای لونا ۲۵ روسیه است که قرار است در ماه اوت پرتاب شود. تصور می‌شود که قطب جنوبی ماه، به عنوان یک نقطه‌ی عطف در اکتشافات فضایی یخ فراوانی را در خود جای داده باشد و دانشمندان فکر می‌کنند می‌توانند از آن برای سوخت موشک استفاده کنند. یخ می‌تواند برای حمایت از حیات حیاتی باشد و منطقه‌ی قطب جنوب ماه را به یک هدف وسوسه انگیز برای پایگاه‌های ماه تبدیل کند.

لحظه فرود که برای تاریخ ۲۳ یا ۲۴ اوت(اول یا دوم شهریور) برنامه‌ریزی شده است، تاریخی خواهد بود. ماموریت‌های موفقیت آمیز گذشته در نزدیکی استوای ماه فرود آمدند و آنهایی که هدف‌شان رسیدن به قطب جنوب بود شکست خوردند. بر خلاف مناطق استوایی که در آنها نور خورشید برای فضاپیماهایی که با انرژی خورشیدی کار می‌کنند، فراوان است، مناطق قطب جنوبی نور خورشید را در زوایای کم دریافت می‌کنند و سایه‌های طولانی در آنجا، فرود ایمن را به یک چالش تبدیل می‌کند.

دانشمندان سازمان تحقیقات فضایی هند در حال استفاده از الگوریتم جدیدی هستند که به ‌جای تفسیر سرعت از تصاویر استاتیک مانند آن چه در چاندریان-۲ به کار برده شد، برای تخمین سرعت فضاپیما در لحظه و هنگام فرود کاوشگر به سمت سطح ماه طراحی شده است.


علاوه بر این، پاهای فرودگر، که ویکرام(در زبان سانسکریت به معنای «دلاور») نامیده می‌شود، برای کمک به حفظ کاوشگر در هنگام فرود کمی تقویت شده است. رئیس سازمان تحقیقات فضایی هند، هفته گذشته طی یک نشست مطبوعاتی گفت که منطقه‌ای که در آن فضاپیما می‌تواند فرود بیاید به طور قابل توجهی گسترش یافته است تا جایی برای خطا و در نهایت افزایش شانس موفقیت ایجاد شود.

با فرض فرود ایمن، یک ماه‌نورد شش چرخ به نام پراگیان(در زبان سانسکریت به معنای «خرد»)، که توسط آرایه خورشیدی کوچک خود نیرو می‌گیرد و از دوربین‌ها برای جلوگیری از موانع استفاده می‌کند، از ویکرام به سطح ماه پا می‌گذارد. این دستگاه به یک طیف‌سنج برای تجزیه و تحلیل خاک و سنگ‌های ماه و یک لیزر برای ضربه زدن به اهداف و استخراج ترکیب شیمیایی از آنها مجهز است. انتظار می‌رود که این ماه‌نورد و فرودگر هر دو به مدت یک روز قمری(حدود دو هفته‌ی زمین)، از طلوع تا غروب خورشید در ماه کار کنند.

سینها می‌گوید: در حالی که انتظار نمی‌رود این دو کاوشگر رباتیک با انرژی خورشیدی در یک شب سرد در ماه زنده بمانند اما احتمال ضعیفی برای شارژ کارآمد باتری وجود دارد و در آن صورت ممکن است ۱۴ روز دیگر زمینی در دسترس باشند.

ویکرام مجهز به یک لرزه‌سنج برای تشخیص لرزه‌های ماه است که به دانشمندان کمک می‌کند تا ساختار ماه را دریابند. یک ابزار دماسنج مانند که برای اولین بار به درون خاک ماه نفوذ می‌کند نیز دمای آن را ثبت خواهد کرد. یک کاوشگر برای مطالعه پلاسمای نزدیک به سطح و یک بازتابگر که توسط ناسا برای درک دینامیک منظومه ماه ارسال شده نیز وجود دارد.

چانداریان-۳ جدیدترین تلاش سیستم فضایی رو به رشد هند است که نزدیک به یک ماه پس از امضای توافقنامه آرتمیس ناسا برای اکتشاف صلح آمیز ماه رونمایی شد. هند برای تقویت اقتصاد فضایی خود، سیاست ملی فضایی خود را در ماه آوریل صادر کرد. این سند بسیار مورد انتظار بخش فضای تجاری نوپا کشور بود و به استارت‌آپ‌های خصوصی که از سال ۲۰۲۰ تقریبا دو برابر شده‌اند، اجازه می‌دهد پرتاب موشک انجام دهند که پیش از این تحت تسلط آژانس فضایی هند بوده است.

چاندرایان همچنین فناوری بومی هند را به نمایش خواهد گذاشت که به این کشور برای همکاری با کشورهای سراسر جهان در ماموریت‌های مختلف قدرت می‌بخشد.

برای مثال، در سال ۲۰۲۴، هند قرار است NISAR که یک رصدخانه در مدار پایین زمین خواهد بود را به فضا پرتاب کند. این رصدخانه با دو رادار برای نظارت بر تغییرات جزئی سطح زمین، به مدار می‌رود. در ادامه این کشور با آژانس فضایی ژاپن در ماموریت اکتشاف قطبی قمری(LUPEX) برای مطالعه یخ‌های ماندگار در مناطق دائما در سایه روی ماه همکاری کرده است.