چهارشنبه 04 مهر 1403 - 02:53

کد خبر 127698

یک‌شنبه 25 تیر 1402 - 11:34:07


فصیحی که اول بار مناسبات شهری را وارد رمان فارسی کرد


خبرگزاری کتاب ایران/بدون تردید «زمستان 62» نوشته اسماعیل فصیح یکی از شاهکارهای ادبیات معاصر است که نویسنده‌اش برخاسته از طبقه متوسط شهری بود و مناسبات شهری را وارد رمان فارسی کرد.
 
 زمستان 62، یکی از بهترین رمان‌هایی است که در شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دهه 60 تکوین یافته و نویسنده آن با داشتن آگاهی برتر توانسته به‌خوبی دیدگاه‌های یکی از طبقات جامعه یعنی طبقه روشنفکر و منتقد را به نمایش بگذارد. اسماعیل فصیح، نویسنده این رمان واقع‌گرایانه نماینده طبقه متوسط شهری بوده و مناسبات شهری را وارد رمان معاصر کرده است.

وقایع بسیاری از داستان‌های فصیح در محله خونگاه تهران می‌گذرد که خود آنجا متولد شده بود و جلال آریان نیز شخصیت ثابت اغلب داستان‌های فصیح است و عده‌ای عقیده دارند که آریان در حقیقت خود فصیح است و نگاه و شخصیت او را در داستان‌ها نشان می‌دهد.

فصیح نویسنده‌ای سیاسی نبود، چهره‌ای دور از محافل ادبی و سیاسی بود که در انزوای ادیبانه خود می‌نوشت؛ اما توانست، چهره سیاسی اجتماع را با دقیق‌ترین ابزار قصه‌نویسی ترسیم کند.
زبان فصیح در آثارش ساده، روان و قابل فهم است. او تمام توجه خود را صدف ادای مفهوم کرده و قصدش رساندن پیام رمان به مخاطبان بوده به گونه‌ای که خواننده را در پیچ‌وخم‌های لفظی و معنوی نمی‌برد.
 
اسماعیل فصیح 25 تیر 1388 به دلیل مشکل عروق مغزی درگذشت و رمان‌های ارزشمندی چون «شراب خام»، «داستان جاوید»، «ثریا در اغما»، «زمستان 62» و »درد سیاوش» را به یادگار گذاشت.

از میان آثارش رمان «زمستان 62» شهرتی خاص دارد. این رمان با دوره زندگی فصیح و جامعه او هماهنگی دارد و فصیح در آن جامعه‌ای را توصیف می‌کند که در آن فشارها و تنش‌های حاص از جنگ به مردم وارد می‌شود.

زمستان 62، یک دوره و زمان مهم از تاریخ ایران را به نمایش می‌گذارد. خواننده به درون جنگ می‌رود، با انسان‌های آن دوره زندگی می‌کند و درد و رنج و تلخی‌های جنگ را با تمام وجود حس می‌کند.

در این داستان بین جلال آریان و منصور فرجام تضاد وجود دارد و نویسنده برای نشان دادن تضاد بین این دو شخصیت و نمایاندن ذهن تمیز و منظم فرجام و ذهن آشفته و فکر مشوش آریان اتاق و وسایل شخصی منصور فرجام را همیشه منظم ترسیم کرده است.

از لحاظ ساختار سیاسی، راوی داستان که شخصیتی شبیه به نویسنده دارد خود را بی‌طرف نشان می‌دهد و سعی می‌کند در مباحث سیاسی و عقیدتی شخصیت‌ها دخالت نکند اما زبان راوی در داستان طنزگونه است و در خلال رمان عبارت‌های نیش‌دار و انتقادی و کنایه‌های سیاسی جلال آریان، جبهه سیاسی او را نمایان می‌کند. جلال آریان نمونه‌ای از افراد بعد از انقلاب است که نسبت به نظام جدید بی‌اعتماد ولی عاشق وطن است.


در واقع می‌توان گفت اسماعیل فصیح شخصیت و افکار خود را در جلال آریان تجلی داده است.
 
 



پربیننده ترین


سایر اخبار مرتبط