اکثر سیارات فراخورشیدی که کشف شده‌اند در منظومه‌های ستاره‌ای شبیه به منظومه‌شمسی ما هستند. یعنی یک (یا گاهی دو یا چند) ستاره در مرکز منظومه قرار دارد و سیارات در فواصل مختلف به دور مدار آن می‌چرخند.

اما تحقیقات اخیر چیزی بسیار غیرعادی را نشان داده‌ است؛ دو سیاره فراخورشیدی که مدار مشابهی دارند! اگر این کشف تایید شود، اولین نمونه در نوع خود خواهد بود.

ستاره‌شناسان از یک آرایه زمینی به نام آلما برای بررسی منظومه اطراف ستاره PDS 70، واقع در فاصله ۴۰۰ سال نوری نسبت به زمین استفاده کردند.

دو سیاره فراخورشیدی شناخته شده که به دور آن می‌چرخند PDS 70 b و c نام دارند. اما مشاهدات از سیاره PDS 70 b، ابری از زباله را در مدار آن شناسایی کرد که می‌تواند سیاره‌ای با مدار مشابه آن باشد.

مدار مشابه سیارک‌ها در منظومه‌شمسی

دو دهه پیش در تئوری پیش‌بینی می‌شد که جفت سیاره‌هایی با جرم مشابه ممکن است مدار مشابهی را به دور ستاره خود داشته باشند که به آن اصطلاحاً تروجان می‌گویند. اکنون برای اولین بار، شواهدی به نفع این ایده پیدا شده‌ است.

نمونه‌های زیادی از اجرام کوچکی وجود دارد که مدار سیاره‌ای مشترکی در منظومه‌شمسی دارند، مانند سیارک‌های تروجان مشتری. حتی سیارک‌هایی وجود دارند که مدار مشترک با زمین دارند.

مدلی از سیارک‌های منظومه‌شمسی و مشتری. نقاط سبز تروجان‌های مشتری‌اند.

اما ستاره‌شناسان هرگز تروجان‌ها را در خارج از منظومه‌شمسی ندیده‌اند، و هرگز سیاره تروجانی را ندیده‌اند، اگرچه تئوری وجود آنها مطرح شده‌ است.

شواهد وجود تروجان در مدار سیارات

ابر زباله‌های یافت شده در سیستم PDS 70 جرم قابل توجهی دارند. محققان تخمین می‌زنند که جرم این ابر حدود دو برابر ماه ماست. بنابراین می‌تواند درحال شکل‌گیری به یک سیاره دوم باشد، یا حتی ممکن است سیاره‌ای در درون غبار وجود داشته باشد.

این تصویر که با آلما گرفته شده است منظومه سیاره‌ای جوان PDS 70 را نشان می‌دهد. ساختار حلقه مانندی که بر تصویر غالب است، یک قرص دور ستاره‌ای از مواد است که از آن سیارات در حال شکل‌گیری هستند.

چه کسی می‌تواند دو جهان را تصور کند که در طول سال و شرایط سکونت مشترک باشند؟ این رصد اولین مدرکی است که نشان می‌دهد این نوع جهان‌ها می‌توانند وجود داشته باشد.

ما می‌توانیم تصور کنیم که یک سیاره می‌تواند مانند مشتری مدار خود را با هزاران سیارک به اشتراک بگذارد، اما اینکه سیاره‌ها می‌توانند مدار مشابهی داشته باشند شگفت‌آور است.

برای کسب اطلاعات بیشتر، محققان قصد دارند در سال ۲۰۲۶ دوباره از آلما استفاده کنند و ببینند که سیاره و ابر چگونه در مدار خود حرکت کرده‌اند.