جمعه 30 شهریور 1403 - 23:02
حرم مطهر امام رضا(ع) به روایت نخستین جهانگرد مسلمان
باشگاه خبرنگاران/ اسناد تاریخی بر جای مانده میگویند کم نبوده افرادی که در سفرهایشان به گِرد جهان، به خراسان ما هم رسیدهاند و حرم مطهر امام رضا(ع) را در سفرنامه های خود وصف کرده اند.
در این میانه، بنیامینِ اسپانیایی و مارکوپولوی معروف ونیزی را باید در فهرست نخستین جهانگردانی نوشت که به ایران آمده، از مرزهای دیار خورشید عبور کرده و از حظِ حضورشان در این شهر نوشتهاند، اما این دو جهانگرد، مطلب درخوری درباره مشهد نگفتهاند.
برای مثال مارکوپولو وقتی سال ۶۷۱ خورشیدی به خراسان رسید، آنچه توصیف کرد، شبیه نوشتههای ناصرخسرو از تون و طبس است و در نهایت تنها به این اکتفا میکند که بگوید: «آب و هوای خراسان خوب است و مردمانی خوشبرخورد دارد».
از زبان ابن بطوطه
حدود ۳۰ سال بعد از مارکوپولو هم اُدریکِ ونیزی وقتی برای سرکشی به دیرهای فرانسیسکِنی از راه ایران به چین میرفت از ایران عبور کرد، ولی او هم چیزی ننوشت، زیرا که سفرش همزمان با روزگار ویرانی خراسان پس از حمله مغول بود.
همین است که نخستین توصیفها از مشهد و حرم مطهر رضوی را میتوان در سفرنامه ابن بطوطه خواند، زیرا او به دلیل مسلمان بودنش – در روزگاری که هیچ خارجی غیر مسلمانی حق ورود به حریم حرم را نداشت – به راحتی اذن دخول مییابد و روضه منوره و هر آنچه در آن بوده را به تصویر میکشد.
در مکتوبات تاریخی آمده، ابوعبدالله بن محمد بنابراهیم طَنْجی (۷۰۳ تا ۷۷۰ هجری قمری) معروف به ابن بطوطه که برخی مورخان، او را «مارکوپولوی جهان اسلام» لقب دادهاند، در سفری که ۲۷ سال طول کشید، حوالی سنه ۷۳۴ قمری (۷۱۲ خورشیدی) به مشهد رسید و عازم زیارت شد.
سیاهه سفرنامه او نشان میدهد نخستین بار که ابنبطوطه از مشهد یاد کرد، در تربت جام بود، پیش از رسیدن به طوس، وقتی داشت از خرابیهای مغول یاد میکرد.
او مینویسد: سرانجام طغاثمور خود با ۵۰ هزار نفر از مغولان به نبرد سربهداران رفت، لیکن این بار نیز شکست خورد و شهرهای سرخس و زاوه و طوس که از بزرگترین شهرهای خراسان است به دست خلیفه سربهداران افتاد و خلیفه آنان در مشهدِ علیبن موسیالرضا(ع) استقرار یافت.
نکته جالب دیگری که در سفرنامه او مشهود است، این است که او هرگز نام مشهد را به تنهایی به کار نمیبرد و این دیار را در همه جا «مشهدِ امام رضا(ع)» یا «مشهدِ علیبن موسیالرضا(ع)» اتلاق میکرد.
برای نمونه ابنبطوطه وقتی به مشهد رسیده و رَحل اقامت پهن کرد، نخست نسب امام(ع) را یادآور شد و نوشت: از طوس به مشهد امام رضا(ع) آمدیم. نسَب او از این قرار است: علی بن موسی، الکاظم بن جعفر، الصادق بن محمد، باقر بن علی، زین العابدین بن حسین شهید بن امیرالمؤمنین، علی بن ابی طالب(ع).
پس از این نیز، ابن بطوطه دیدار خود با نقیب مشهد را توصیف کرد: در این شهر با طاهر محمدشاه ملاقات کردم. عنوان طاهر به اصطلاح مردم آنجا همان است که در مصر و شام و عراق «نقیب» و در سند و هند و ترکستان «سیداجل» میگویند.
وی در ادامه نیز دیدار خود با حرم مطهر رضوی را این طور به رشته تحریر در آورد: مشهد مکرم امام رضا(ع) قبههای بزرگ دارد. قبر امام در داخل زاویهای است با مدرسهای و مسجدی در کنار آن و این عمارتها همه با سبکی بسیار زیبا ساخته شده و دیوارهای آن کاشی است.
روی قبر، ضریحی چوبی قرار دارد که سطح آن را با صفحات نقره پوشانیدهاند. از سقف مقبره نیز قندیلهای نقره آویزان است. آستان درِ قبه هم از نقره است و پرده ابریشم زردوزی بر در آن آویختهاند. داخل بقعه با فرشهای گوناگون مفروش گردیده. روبهروی قبر امام، قبر هارونالرشید واقع شده که آن هم صندوقی دارد و شمعدانها و چراغها روی آن میگذارند.
هنگامی که زائران وارد بقعه میشوند، قبر هارون را لگد میزنند و امام رضا(ع) را سلام میکنند.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
اعلام زمان پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه از سوی رئیس دفتر رهبری؛ به زودی
-
تختروانچی: رژیم صهیونیستی بازی خطرناکی را در لبنان انجام میدهد
-
به محض توقف ویدیو در یوتیوب، تبلیغات برای شما نمایش داده میشوند
-
گوشههایی از بازدید رهبر انقلاب از پشت صحنه فیلم سینمایی محمد رسولالله(ص)
-
اعتراض به گلی که رد شد
-
جشن تماشایی و باشکوه بازیکنان و هواداران ملوان پس از پیروزی
-
جشن بازیکنان و هواداران پرسپولیس پس از پیروزی
-
صحبت کوتاه رامین رضاییان پس از پایان مسابقه
-
سوژه داغ هفته؛ از نگرانی برای «پایتخت 7» تا عصبانیت بازیگر خونسرد!
-
صحبت کوتاه روزبه چشمی پس از پایان مسابقه
-
نویدکیا، سرمربی مس رفسنجان: معمولیترین بازی دوران مربیگری من بود
-
لحظه هولناک و شوکهکننده قتل مادر توسط دختر نوجوان ۱۴ ساله مقابل دوربین
-
توضیح ساکت الهامی درباره ماجرای کنار گذاشتن محمد عباسزاده از نساجی
-
الهامی، سرمربی نساجی: پنالتی زدن یامگا، برنامهریزیشده نبود
-
نکونام: دقیقه ۱۲ بازی یک پنالتی به نفع ما شد اما داور اشتباه کرد و نگرفت
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
روزی که سن بازنشستگی 65 سال شد
جمعه 30 شهریور 1403 - 21:45:00
روایت غیردولتی از اقتصاد ایران
جمعه 30 شهریور 1403 - 22:20:00
واریزی فوق العاده به حساب این مستمری بگیران
جمعه 30 شهریور 1403 - 20:45:00
۳ هزار کیلومتر مسیر ریلی در دست ساخت است
جمعه 30 شهریور 1403 - 21:15:00
روسیه: اوراسیا باید سهم خود را اقتصاد جهان به ۵ درصد برساند
جمعه 30 شهریور 1403 - 20:19:15