هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

پریسا هاشمی| شهرداری تهران محدودیت‌های پوششی برای ورود به مترو اعمال می‌کند

پوشش زنان حالا با نامه‌های محرمانه مدیریت می‌شود. به نظر می‌رسد مسئولان دنبال آن هستند که مطالبه بخشی از جامعه درباره نوع پوشش را قبل از رسیدن تابستان به شیوه خودشان حل‌وفصل کنند. شاید به همین جهت است که حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه از ارسال نامه‌ محرمانه با مضمون پوشش زنان به رئیس دولت خبر داده است که حاصل آخرین اجلاس نمایندگان ولی‌فقیه بوده است. او در مورد این اجلاس اعلام کرد: «حاصل آخرین اجلاس نمایندگان ولی‌فقیه در سال 1401، از جمع‌بندی نهایی مباحثات و هم‌اندیشی‌های آنها در قالب نامه‌ای تبیینی، تفصیلی و انتقادی در ارتباط با وضعیت عفاف و حجاب به‌صورت محرمانه به رئیس دولت ارسال شده است.» حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه با قدردانی از اعلام موضع صریح و صحیح دولت که از سوی رئیس دولت و وزارت کشور انجام شد، افزود: «باید از اقدامات خلاف قانون و اخلاق به اسم نهی‌از‌منکر برائت جسته و بر امر تقویت وحدت اجتماعی اهتمام ورزیم. صبر راهبردی نظام در برابر هنجارشکنان نشان داد که طراحان و صحنه‌گردانان، به کشف حجاب قانع نیستند و بنا دارند به‌سرعت به‌سمت هنجارشکنی بیشتر حرکت کنند. دشمن تلاش دارد که یک موضوع فرهنگی را به اجتماعی و بعد به چالش سیاسی و در نهایت به چالش امنیتی مبدل نماید. اما در این میان، شبکه امامت جمعه باید مواجهه پخته و عمیق داشته باشد و ضمن پرهیز از انفعال، از سطحی‌نگری و مواجهه احساسی باید خودداری نماید.» البته این نکته مهم است که برخلاف گفته‌های حاج‌علی‌اکبری مطالبه بخش قابل‌توجهی از جامعه درباره حق انتخاب زنان نسبت به پوشش و حجاب توسط گروه‌هایی در بدنه سیاسی کشور تبدیل به موضوعی سیاسی و امنیتی شد و چه‌بسا اگر با این مطالبه مردم، برخوردی منطقی، منصفانه و مطابق با حقوق انسانی شهروندان صورت می‌گرفت دشمن هرگز نمی‌توانست به‌واسطه موضوع حجاب راه نفوذی در جامعه پیدا کند.

جای خالی فعالیت‌های خردمندانه
این روزها نوع پوشش بخشی از زنان موجب رویارویی‌ گروه خاص با این افراد شده است. به‌زعم کارشناسان این وضعیت حاصل کم‌کاری نهادها و معاونت‌های فرهنگی است که اتفاقاً هرساله بودجه‌های کلانی را به خود اختصاص می‌دهند. کم‌کاری‌ این نهادها و معاونت‌ها شرایط را به‌جایی رسانده که موضوع پوشش به یکی از تنش‌های فعلی جامعه تبدیل شده؛ چنانکه هر از چند گاهی تصاویری از رویارویی و تنش‌ها میان دو گروه فکری از جامعه در رسانه‌ها منتشر می‌شود.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس یکی از کسانی است که به این کم‌کاری‌ها اشاره کرده و گفت: «متأسفانه در ترویج فرهنگ حجاب و عفاف ما تاکنون بیشترین ضربه را از نبود فعالیت‌های ایجابی درست و خردمندانه خورده‌ایم. متأسفانه متولیان این امر در طول سالیان طولانی با کم‌کاری و اقدامات کم‌اثر، بیشترین سهم را در دور شدن بخشی از جامعه از فرهنگ حجاب و عفاف دارند.‌ تحول اصلی در دوره جدید باید توجه ویژه و همراه با نوآوری در فعالیت‌های ایجابی دستگاه‌های متولی باشد. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، به‌عنوان قرارگاه فرهنگی کشور وظیفه دارد با آسیب‌شناسی گذشته، مسئولیت این تحول را به عهده بگیرد و طبیعی است که‌ در این زمینه آموزش و پرورش، مراکز آموزش عالی،‌ صداوسیما، حوزه‌های علمیه و سازمان تبلیغات بیشترین وظیفه را دارند.» او افزود: «مسئله بسیار مهم دیگر ضرورت تفکیک بین افراد ضعیف‌الحجاب با هنجارشکنان است؛ به نظر می‌رسد با افرادی که حجاب آنها ضعیف است باید رویکردی ایجابی در پیش گرفت ولی در مواجهه با‌ افراد هنجارشکن باید با روش سلبی روبه‌رو شد. به نظر می‌رسد یک خانم کم‌حجاب تفاوتی ماهوی با معدود هنجارشکنانی دارد که فضای اجتماعی و اخلاقی جامعه را با قصد و نیت قبلی آلوده می‌کنند و یا در پی ترویج فساد هستند.»

دولت، محرومیت از خدمات اجتماعی را ابلاغ کرد
این روزها اما علاوه بر مدیران کشوری، مدیران شهری پایتخت نیز به موضوع پوشش زنان واکنش نشان داده‌اند.

 محمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار هم‌میهن درباره پوشش زنان تأکید کرد: «من موافق برنامه‌ای هوشمند و مدون هستم که‌ شأن انسان‌ها در آن حفظ شود.» او در پاسخ به این سؤال که ارائه نکردن خدمات به زنانی که به پوشش اجباری اعتقاد ندارند، چه تأثیری دارد؟ گفت: «ما دراین‌باره قانون داریم و کسی حق ندارد سلیقه‌ای عمل کند.» آقامیری در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر سلیقه‌ای عمل می‌شود؟ تأکید کرد: «در حال حاضر اصلاً کاری انجام نمی‌شود.» رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران در واکنش به اعمال محدودیت‌ها مانند ورود به هواپیما یا اماکن میراثی، گفت: «این اقدامات روال قانونی است که حداقل آن در حال انجام است.»

او در پاسخ به این سؤال که اگر از ورود برخی زنان به مترو جلوگیری شود، قانونی است؟ تأکید کرد: «بله این اقدام قانونی است. چون ارائه خدمات اجتماعی بحث‌های قانونی است که از سوی مجلس و دولت در حال ابلاغ است.»

آقامیری روز گذشته در نطق پیش از دستور خود در یک‌صد‌و‌سی‌و‌هفتمین جلسه علنی شورای شهر تهران گفت: «امربه‌معروف و نهی‌از‌منکر وظیفه حاکم شرع و یا کسی است که از طرف حاکم شرع دستور این کار را داشته باشد. اگر به عامه مردم اجازه این کارها داده شود باعث هرج‌ومرج در اجتماع می‌شود و رهبر معظم انقلاب صراحتاً نیروی انتظامی را در مبارزه با ناامنی اخلاقی علنی مسئول می‌دانند.» این عضو شورای شهر تهران افزود: «آنان که براندازی این نظام را در برنامه کاری خود دارند، این مسیر را دنبال می‌کنند که مردم مؤمن و غیرتمند را به خشم آورند تا جایی‌که آستانه تحمل قشر مذهبی تمام شود و خود وارد عمل شوند که آسیبی بسیار شدید بر بدنه نظام وارد می‌شود.» آقامیری سال 1402 را سال فتنه بی‌غیرت‌ها و بی‌عفت‌ها‌، سال مواجهه حق و باطل نامید و گفت: «برخی افراد و گروه‌ها عمدتاً در جبهه لیبرال، غربگرا و اصلاح‌طلب اجازه پرداختن صحیح به موضوع حجاب و عفاف را نمی‌دهند و حجاب تبدیل به ابزاری برای روشن‌فکربازی و کسب رأی و جایگاه شده است. تا زمانی که نظام و بالاخص شورای نگهبان حجاب را از بازیچه بودن دست سیاسیون خارج نکند و به‌طور قاطع پای این اصل نایستد، این گروگان‌گیری و سیاست‌بازی ادامه خواهد داشت و ضرر آن مستقیماً متوجه حاکمیت و مردم است.» آقامیری به شهردار تهران تذکر داد: «در چند ماه اخیر فیلم‌ها و تصاویر تأسف‌آوری از حضور افراد بی‌حجاب و هرزه‌گرد در اماکن تحت اختیار شهرداری توسط مردم دلسوز و انقلابی برای اعضای شورای شهر ارسال شده است که دل هر مؤمن غیرتمندی را به درد می‌آورد. لذا ضروری است تا در اسرع وقت گزارشی از طرح‌ها و برنامه‌های شهرداری برای برخورد هوشمندانه و صحیح با این هنجارشکنان اجتماعی در صحن شورای اسلامی شهر ارائه نمایید.»

اعمال محدودیت‌ها در متروی تهران
شنیده‌ها حاکی از آن است که علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز در این مدت بیکار نمانده است و در مراسم افطار دوشنبه با مجمع نمایندگان استان تهران اعلام کرده که «از هفته آینده از ورود بی‌حجاب‌ها به داخل مترو جلوگیری می‌شود.» بعضی از نماینده‌های این مجمع نیز با تائید حرف او اعلام کردند: «علاوه بر مترو، در محله چیتگر نیز بی‌حجابی بی‌داد می‌کند.» هرچند که هیچ‌یک از حاضران در این نشست مباحث مطرح‌شده در جلسه یادشده را تائید یا رد نکردند.

اعمال قانونی که رسماً اعلام نشده است
اقبال شاکری، نماینده تهران و عضو مجمع نمایندگان استان تهران در گفت‌وگو با هم‌میهن پاسخ صریحی درباره محتوای مطرح‌شده در جلسه زاکانی با مجمع نمایندگان استان تهران نداد و گفت: «حجاب، قانون شرعی و الهی کشور است و همه کسانی که در کشور ایران زندگی می‌کنند به‌واسطه اینکه انقلاب کردند و خودشان این نظام را به‌وجود آوردند، به تمام نمادهای آن پایبند هستند. اگر عده‌ای قانون را زیر پا بگذارند تخلف محسوب شده و قانون متناسب با آن اعمال قانون می‌کند. اما شرایط این اعمال قانون هنوز به‌صورت رسمی در جایی اعلام نشده است.»

دستور وزارت کشور به متروی تهران
روز گذشته شرکت بهره‌برداری متروی تهران نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «در راستای مطالبات عموم مردم ایران در موضوع حجاب، «طرح تذکر لسانی، وظیفه همگانی» از سه‌شنبه در ایستگاه‌های مترو تهران و حومه اجرا شده است. این طرح پیرو بیانیه وزارت کشور و دعوت از همه مراجع دینی، فرهنگی و اجتماعی برای حضور مسئولانه خود در میدان و تبیین این موضوع حساس و باب گفت‌وگوی مثبت در امر حجاب صورت می‌گیرد. البته غالب مسافران مترو تهران و حومه به مسئله حجاب که یک ضرورت شرعی و الزام قانونی مورد اتفاق آحاد جامعه است، اهتمام دارند و این شرکت خود را موظف می‌داند نسبت به رعایت هرچه بیشتر این مهم، اقدامات لازم فرهنگی را انجام دهد. در پایان این شرکت بار دیگر از قاطبه مسافران شهر زیرزمینی به جهت رعایت ارزش‌ها، قوانین و مقررات پوشش در همه اماکن مترو تشکر و قدردانی می‌کند.»

اقدام سلبی نتیجه‌بخش نیست
 نرجس سلیمانی، عضو شورای شهر تهران اما اعتقاد دیگری درباره پوشش داشته و در گفت‌وگو با هم‌میهن تأکید کرد: «من موافق اقدام سلبی نیستم بلکه معتقدم باید اقدام ایجابی در این مورد انجام شود. فکر می‌کنم اگر قرار است کاری انجام شود، آن کار باید در حوزه و زمینه فرهنگی باشد و با دقت و روی اصول انجام شود چراکه کار فرهنگی درست به نتیجه می‌رسد.»

 سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران نیز در واکنش به اعمال محدودیت در متروی تهران به هم‌میهن گفت: «مسئله حجاب یک موضوع خشک و بی‌روح نیست که در مورد آن تصمیم بگیریم. ما در مورد ماشین تصمیم می‌گیریم که خریداری یا نوسازی شود، اما لازمه کار در موضوعات فرهنگی و اجتماعی، اقدامات تدبیر، عقلانیت و منطقی است تا بتوان روح و روان جامعه را همسو کرد.»

او با اشاره به اینکه حجاب یک فریضه دینی است و در قرآن صراحتاً در مورد آن صحبت شده، افزود: «شیوه و روشی که با آن مردم را تشویق به حجاب کرده و زمینه و بستر آن را فراهم کنیم، باید فرهنگی باشد. نهادهای متعددی در کشور داریم که در زمینه این موارد فرهنگی وظیفه‌ای دارند و جنس کار آنها نرم و فرهنگی است. باید با قاعده و شیوه مناسب به موضوع فرهنگی ورود پیدا کرد. شیوه‌های نسنجیده و نپخته معمولاً نتیجه معکوس داشته‌اند. امیدوارم با روش‌های عاقلانه و تلاش‌های فرهنگی این مشکلات را حل کنیم.»