دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

یک مقام آمریکایی روز پنج‌شنبه گفت: درحالی‌که عربستان سعودی و رقیب اصلی آن ایران روابط خود را در توافقی با میانجی‌گری چین احیا می‌کنند، ویلیام برنز، رئیس سیا در عربستان سعودی با همتایان و رهبران این کشور برای تایید مجدد همکاری اطلاعاتی گفت‌وگو کرد. به گزارش رویترز، برخی از کارشناسان نقش چین در تنظیم این توافق را نشانه کاهش نفوذ آمریکا بر عربستان سعودی در بحبوحه تنش بین واشنگتن و ریاض بر سر تعدادی از مسائل از جمله حقوق بشر و کاهش تولید نفت عربستان می‌دانند.

این مقام افزود: «با این سفر مدیر (رئیس سیا) تعهد ما را به‌همکاری اطلاعاتی به‌ویژه در زمینه‌های مبارزه با تروریسم تاکید و تقویت کرد.» واشنگتن‌پست که اولین‌بار این دیدار را گزارش کرد، گفت که رئیس سیا اواسط هفته گذشته در عربستان سعودی بوده است. ایالات متحده و عربستان سعودی برای چندین دهه در زمینه مبارزه با تروریسم و سایر موارد اطلاعاتی همکاری نزدیک داشته‌اند. سفر برنز در حالی اعلام شد که وزیر امور خارجه پادشاهی عربستان با همتای ایرانی خود در پکن گفت‌وگو کرد و این اولین دیدار دیپلمات‌های ارشد رقبای منطقه در بیش از هفت سال گذشته بود.

سی‌ان‌ان هم در گزارشی به این سفر اشاره کرد و به نقل از یک مقام آمریکا نوشت: «برنز به عربستان سعودی سفر کرد و در آنجا با همتایان اطلاعاتی و رهبران کشور درباره موضوعات مورد علاقه مشترک دیدار کرد.» وال استریت ژورنال نیز گزارش داد که برنز نسبت به نزدیکی اخیر ریاض با ایران از طریق توافق دیپلماتیک با میانجی‌گری چین و همچنین انعطاف عربستان سعودی برای ارتباط با سوریه، از مقامات سعودی ابراز ناامیدی کرده است. میدل‌ایست‌آی نیز نوشت: بیل برنز، مدیر سیا به محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی گفت که ایالات متحده از اقدامات ریاض برای بازگرداندن روابط با ایران و سوریه به عنوان بخشی از خط‌مشی سیاست خارجی مستقل پادشاهی که به‌طور فزاینده پیش رفته است، نگران است و احساس می‌کند که این سیاست «کورکورانه» است. وال استریت ژورنال هم نوشت: از اینکه آمریکا از تحولات منطقه‌ای کنار گذاشته شده، غافلگیر شده است. این سفر که اولین‌بار توسط واشنگتن‌پست گزارش شد، به دنبال یکسری پیشرفت‌های دیپلماتیک غافلگیرکننده توسط ریاض انجام می‌شود که ایالات متحده را در حاشیه قرار می‌دهد و صحبت‌ها درباره کاهش نفوذ ایالات متحده در منطقه را دامن می‌زند.

ماه گذشته، عربستان سعودی در توافقی با میانجی‌گری رقیب اصلی واشنگتن، چین، با برقراری مجدد روابط با ایران موافقت کرد. این اعلامیه ابتدا با شک و تردید در واشنگتن مورد استقبال قرار گرفت. یک مقام ارشد سابق ایالات متحده که در هنگام انتشار این خبر با میدل‌ایست‌آی صحبت می‌کرد، در صحت این گزارش‌ها تردید ایجاد کرد؛ درحالی‌که یک مقام آمریکایی در تلاش بود این پیشرفت را کم‌اهمیت جلوه دهد و توضیح داد که ایالات متحده منتظر خواهد ماند تا تاثیر آن را ببیند. با همه حساب‌ها، ریاض و تهران برای پیشبرد روابط جدی به نظر می‌رسند. به گزارش وال‌استریت ژورنال، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، دعوت عربستان سعودی برای سفر به این پادشاهی را پذیرفته، هرچند تاریخی مشخص نشده است. روز پنج‌شنبه، دیپلمات‌های ارشد این کشورها در پکن ملاقات و در آنجا توافق کردند که پروازها، بازدیدهای دوجانبه برای هیات‌های بخش خصوصی و تسهیل صدور روادید برای شهروندان انجام شود. آنها همچنین گفتند که روند بازگشایی سفارت‌ها و کنسولگری‌های خود را آغاز خواهند کرد. جان کربی، سخنگوی کاخ سفید ماه گذشته گفت: «سعودی‌ها ما را از این مذاکراتی که داشتند آگاه می‌کردند، همان‌طور که ما آنها را از تعاملات خود مطلع می‌کنیم.» مقامات ایالات متحده همچنین به این موضوع اشاره کرده‌اند که مدت‌ها قبل از میانجی‌گری پکن در این روابط، آشکارا از گفت‌وگو بین ایران و عربستان سعودی حمایت کردند. تیموتی لندرکینگ، فرستاده ویژه آمریکا در یمن سال گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت که ایالات متحده مذاکرات بین دو رقیب را «تشویق» می‌کند؛ به ویژه اگر بتواند به نگرانی‌های امنیتی عربستان سعودی در یمن را رفع و رجوع کند.