یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:09
گرشاسبنامه پس از شاهنامه مهمترین متن حماسی ماست
ایبنا/ یوسفعلی میرشکاک، پژوهشگر ادبی گفت: گرشاسبنامه پس از شاهنامه مهمترین متن حماسی ماست و در جای خود اهمیت بسزایی دارد.
یوسفعلی میرشکاک در چهارمین جلسه از فصل اول سلسله درسگفتارهای زیبایی شناسی زبان فارسی که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری برگزار شد، عنوان کرد: گرشاسبنامه پس از شاهنامه مهمترین متن حماسی ماست و در جای خود اهمیت بسزایی دارد. همچنین بهمننامه ایرانشاه ابن ابیالخیر و حماسه هایدیگر دارای اهمیت هستند.
وی درادامه با اشاره به خریدهشدن نسخ اصلی متون تاریخی ما توسط غربیها و انتقاد از اهمال در این خصوص اظهار کرد: خریداری شدن نسخههای خطی توسط غربیها نتیجه اهمال ما درحق مواریث گذشته است. هرچند اگر غربیها نبودند ما همین «فرامرزنامه» و «بانوگشسب نامه» ناقص را هم نداشتیم. به هرحال هنوز اساطیر ما به صورت دائرهالمعارف درنیامده و بخش اعظم حماسههای منظوم ما منتشر نشده است.
میرشکاک تاکید کرد: فراموش نکنیم که در ساحت اسطورهشناسی برجستگی شعر و شاعر در درجه چندم اهمیت است و آنچه مهم است شخصیت (قهرمان، پهلوان، شهریار) و ماجراهایی است که برایش پیش میآید. نیاکان ما چون به ظاهر شاهنامه توجه داشتند و هیچکدام از شاعران دیگر را همسنگ حکیم توس ندیدند، از حفظ و حراست منظومههایی چون زالنامه، فرامرزنامه، بیژننامه و بانو گشسبنامه غفلت کردند.
وی به اهمیت و لزوم شناختن اساطیر اشاره کرد و افزود: اگر اساطیرمان را بهدرستی بشناسیم و به تمامی گردآوری کنیم، میتوانیم به آسانی وارد ساحت اسطورهشناسی تطبیقی شویم و به شناخت اساطیر مصر و یونان و روم و حتی اساطیر اسکاندیناوی برسیم. سرزمینهایی که اسطوره داشتهاند دین و پیامبر و تاریخ مدون داشتهاند.
این شاعر در ادامه از عدم توجه به ساخت شعر انتقاد کرد و گفت: ما عادت کردهایم که شعر را بخوانیم و از آن لذت ببریم و دیگر به ساخت شعر و آنچه پشت الفاظ است توجه نکنیم. ما بر سطح کلام حکما و شعرایمان میلغزیم و توقف نمیکنیم که چه میگویند و چگونه میگویند. سعدی را بهکلی فراموش کردهایم و حافظ هم به مرور دارد به حاشیه میرود.
میرشکاک درادامه با اشاره به شعری از حنظله بادغیسی، به قافیه درونی دراین شعر اشاره و خاطرنشان کرد: موسیقی درونی شعر حنظله بادغیسی در همان مصرع نخست پیچ میخورد و کلمات سپند و فکند بار موسیقایی و زیباییشناسانه بدیعی دارند «یارم سپند اگرچه بر آتش همیفکند/ ازبهر چشم، تا نرسد مر ورا گزند/ او را سپند و مجمر ناید همی به کار/ با روی همچو آتش و با خال چون سپند»
این شاعر و پژوهشگر ضمن ابراز ناامیدی از تدریس شعر آزاد و غیرآزاد در دانشگاه، به عبور شاعران از سطح و زیربنای کلام اشاره و اظهار کرد: حروف اضافه را نباید اضافه پنداشت. اضافه شمردن اینها گزافه است. این حروف در شعر و نثر به منزله اسکلت فلزی ساختمان است و اسم و فعل به منزله دیوار وسقف و کف هستند. اگر از شعر یا نثر همین حروف اضافه را واقعا اضافه بشمریم و حذف کنیم، نظام شعر یا نثر فرو میریزد. اینها معنابخشند و جهت معنا را از هر حیث معلوم میکنند. یکی از شاعرانی که قدر این حروف اضافه و شأن معنابخشی آنها را خوب میشناخت شاملو بود که البته وی هم از نیما یاد گرفته بود.
میرشکاک با اشاره به «سرخ بت و خنگ بت» از عنصری و «آفرین نامه» از ابوشکور بلخی و کلیله و دمنه منظوم از رودکی و دیگر منظومهسرایان گفت: هرچند آثار این شاعران امروز در دسترس ما نیست اما همینها مقدمات کار فردوسی را فراهم کردند. این مقدمات به فردوسی که می رسد آن را در قالب شاهنامه در میآورد که حافظ هویت قومی و هویت دینی ماست.
وی در پایان عنوان کرد: حکمای ما قبل از اسلام هم حکمت منظوم داشتهاند. گاتها و یشتها هم منظوم بودهاند و اصلا حکمت در شرق و در تمام جهان باستان منظوم بوده است. وقتی به متون آیینی مصر عصر فراعنه یا چین و هند مینگریم، میبینیم آنچه در صدد انتقال و تعلیم آن بودهاند، صورت منظوم داشته است. حکمت در یونان هم تا قبل از سقراط منظوم است و نه تنها ایلیاد و ادیسه هومر بلکه آثار پارمنیدس و دیگر حکمای قبل از سقراط موزون و منظوم است. شناخت هویت قومی هم جز از راه حکمت منظوم ممکن نیست واگر فردوسی سی سال تلاش کرده تا شاهنامه را بسراید به این خاطر بوده که با این متن قوم خود را به تعالی ببرد.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
زمینلرزه نسبتا شدید در خراسان جنوبی
-
شروع پاییز و شیوع افسردگی فصلی/ علائم و نشانهها
-
مدرسهای با یک معلم و یک دانشآموز!
-
ترافیک سنگین در آزادراه کرج - تهران
-
انتشار جلد اول مجموعه داستان های برگزیده اصول کافی
-
اعلام شرایط ناشران فرابورسی ملزم به معرفی بازارگردان
-
جزئیات اولین موج بارشی پاییز در کشور
-
جشن میلاد پیامبر (ص) با اجرای سالار عقیلی در شیراز
-
ترافیک در برخی نقاط مشهد سنگین است
-
شمار جانباختگان حادثه معدن طبس به ۱۹ نفر افزایش یافت
-
مدیرکل ارشاد بوشهر: ۴۰ برنامه فرهنگی هنری در هفته دفاع مقدس اجرا میشود
-
زلزله بجنورد چند نفر مصدوم داشت؟
-
تیزر آهنگ جدید زانکو به نام «برد برد»
-
وزیر کشور وارد سنندج شد
-
رایزنی عراقچی و همتای بحرینی در نیویورک
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
اعلام شرایط ناشران فرابورسی ملزم به معرفی بازارگردان
یکشنبه 01 مهر 1403 - 08:55:05
افزایش سه برابری قیمت بلیتهای هما تکذیب شد
یکشنبه 01 مهر 1403 - 08:10:22
پوشاک ایرانی با برچسب خارجی؛ چرا در برندسازی موفق نیستیم؟
یکشنبه 01 مهر 1403 - 07:55:46
چهارمین تصویر رکود
یکشنبه 01 مهر 1403 - 07:49:21
بازار عجیب اجاره پراید برای کار؛ روزی ۳۰۰ هزار تومان بده، ماشین بگیر!
شنبه 31 شهریور 1403 - 22:10:00