یک‌شنبه 01 مهر 1403 - 02:42

کد خبر 182838

چهارشنبه 08 شهریور 1402 - 17:00:00


مفهوم شادی برای بسیاری از انسان‌ها یک راز است


ایبنا/ پژوهش‌های نوظهور در زمینه شادی در حوزه‌های روان‌شناسی، اقتصاد و سیاست‌گذاری عمومی پرسش‌های فلسفی دیرینه در این حیطه را دوباره بیدار کرده‌اند و جان تازه‌ای به آن‌ها بخشیده‌اند؛ پرسش‌هایی نظیر اینکه شادی چیست و آیا می‌توان آن را اندازه‌گیری یا دنبال کرد؟ رابطه آن با اخلاق چگونه است؟
لورین ال. بسر با تحلیل این پژوهش‌ها از منظر فلسفی و درهم‌آمیختن نتایج مشارکت سایر حوزه‌ها در این حیطه، به درکی عمیق و منسجم از شادی دست یافته است که در عین حال برای افراد غیرمتخصص نیز قابل فهم است. فلسفه شادکامی نخستین کتابی است که به‌طور کامل موضوعات نظری بنیادین مطرح در تمام مناقشات مهم معاصر در مورد شادی را بررسی می‌کند.
ساختار و ویژگی‌های آموزشی این کتاب برای دانشجویان یا افرادی که برای نخستین بار به مطالعه شادی می‌پردازند می‌تواند بسیار کارآ باشد. نویسنده این کتاب، استاد فلسفه در کالج میدلبری است و مقالات بسیاری در زمینه روان‌شناسی اخلاق، به‌زیستی و اخلاق فضیلت‌محور منتشر کرده است.
 
او می‌گوید: «در نگارش این مقدمه میان‌رشته‌ای بر فلسفه شادکامی تلاش کردم تا تقریبا از تمام زوایای ممکن به بررسی شادی بپردازم و در عین حال همواره کوشش کردم تا بحث را به شکلی قابل فهم ارائه کنم و بر موضوعات اصلی، پژوهش‌ها و نظریه‌های موجود برای مطالعه شادکامی تمرکز کنم. رویکرد  من با فلسفه آغاز می‌شود و به‌منظور عمیق‌تر و غنی‌تر شدن درک کلی ما از شادی، به سایر رشته‌ها از جمله روان‌شناسی، اقتصاد، علوم اعصاب و سیاست‌گذاری عمومی گسترش می‌یابد.»
 

بسر عقیده دارد احساس شادی با شاد بودن متفاوت است و در همین راستا نیز تلاشش برای نوشتن کتاب را اگرچه به عنوان یک تجربه خوب قلمداد می‌کند اما همچنان ادعا می‌کند نوشتن چنین کتابی ممکن است شماری از احساسات ناخوشایند را نیز در انسان ایجاد کند. بسر می‌گوید به رغم توافق گسترده در مورد اهمیت شادی، مفهوم شادی برای بسیاری از ما همچون یک راز است. او باور دارد بسیاری از تاملات و ژرف‌اندیشی‌های ما درباره شادی بی نتیجه است و فهم اینکه آیا یک شغل جدید یا یک غذای جدید می‌تواند ما را شاد کند امری دشوار است.
 
در این کتاب به دیدگاه‌ها و نظریات افلاطون اشاره می‌شود. افلاطون ما را ترغیب می‌کند تا انواع تعارض‌های درونی را در نظر بگیریم که با اولویت‌بخشی به امیال و شهوات خود بر سایر ملاحظات در ما شکل می‌گیرند؛ تعارض‌هایی که به باور افلاطون مانع دستیابی ما به شادی می‌شوند. به عقیده افلاطون سرشت ما دارای سه‌ مولفه است؛ وجه شهوانی، وجه اراده و وجه عقلانی. به باور افلاطون خرد، اراده را تعدیل و شهوت را هدایت می‌کند و این کار را به‌طور طبیعی انجام می‌دهد؛ حال آنکه تعارض درونی زمانی پدیدار می‌شود که افراد به این سلسله مراتب طبیعی توجه نکنند. هماهنگی روانی زمانی برقرار می‌شود که در واقع وجه عقلانی بر وجوه دیگر حاکم باشد.
 
دیگر موضوعی که در کتاب به آن اشاره می‌شود رابطه شادی با ثروت است. بسر می‌گوید برای بسیاری، ایجاد ثروت، هدف غائی محسوب می‌شود؛ اگرچه تصدیق می‌کنیم که امور دیگری دارای اهمیت هستند اما اغلب، مهم‌ترین تصمیمات خود را بر اساس میزان تاثیر آن‌ها بر ثروت خود اتخاذ می‌کنیم. زمانی که در پی مشاغل پردرآمدتر هستیم و برای رسیدن به آن‌ها خانواده خود را درگیر معضلات می‌کنیم، به ثروت می‌اندیشیم.
 
موضوع دیگری که در کتاب مورد تاکید قرار می‌گیرد ارتباط شادی و روابط انسان است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که روابط، ممکن است مهم‌ترین پیش‌بین شادی باشند. بسر به مطالعه و یافته‌های دینر و سلیگمن اشاره می‌کند که در این تحقیق این نتیجه حاصل می‌َشود که مهم‌ترین تفاوت میان افراد بسیار شاد و افراد بسیار ناشاد، میزان و کیفیت روابط اجتماعی آن‌ها بوده است. افراد بسیار شاد، کم‌ترین زمان را در خلوت و تنهایی سپری می‌کنند، برعکس افراد ناشاد.
 
بسر در کتاب به موضوعات فراوان دیگری نیز اشاره می‌کند و هر کدام را موضوعی برای بحث‌های جدید قرار می‌دهد. از جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: سعادت‌باوری فلسفی و روان‌شناختی، نظریه‌های تحقق امیال، لذت‌باوری، رابطه میان تحقق امیال و شادی، رضایت از زندگی، حدود منابع بیرونی شادی، فضیلت و روابط، اجتماع، دینداری و معنویت، همدردی و قدردانی، خوش‌بینی، پارادوکس شادی، مداخلات شادی، اندازه‌گیری عاطفه، شاخص‌های عینی شادی، روندهای تجربی، اقتصاد نئوکلاسیک، فایده‌باوری کلاسیک، قیم‌مآبی اختیارباور و ... 
کتاب «فلسفه شادکامی» به عنوان یک مقدمه میان‌رشته‌ای در حوزه شادی، توسط پروانه یوسفی ترجمه شده و موسسه فرهنگی و هنری دیدگاه کاوش و سازندگی دکسا آن را در 454 صفحه منتشر کرده است.



پربیننده ترین


سایر اخبار مرتبط