جمعه 30 شهریور 1403 - 19:05
در گرامیداشت روز ملی شعر و ادب فارسی به «شهریار»ها برگردیم
تسنیم/ 27 شهریور هر سال در تقویم ما روز شعر و ادب نامیده شده است. به مناسبت فرا رسیدن این روز مهم، رضا اسماعیلی از شاعران کشورمان، یادداشتی نوشته است. این یادداشت که برای انتشار در اختیار ما قرار گرفته است، در ادامه میآید:
کسانی که به فرهنگ، هنر و ادبیات این مرز و بوم عشق میورزند، خوب میدانند که قلههایی همچون: فردوسی، سنایی، عطار، مولانا، سعدی، حافظ و «شهریار» حافظه تاریخی و شناسنامه فرهنگی ما هستند که بدون آنان هیچ هویتی نخواهیم داشت. ولی این که چرا در این روز و روزگار ما از تکلم کرامات آنان غافلیم و سیمای درخشان آن چهرههای ماندگار در قاب چشمان خواب آلوده ما، محو و مه آلود است، خود حکایت دیگری است که باید برای این غفلت و بی مهری چارهای اندیشید.
بی هیچ تردیدی، ملتهایی که - به هر علت - به گذشته خود پشت کردهاند، به درختان بی ریشهای میمانند که فرصت طلایی باروری، زایندگی و بالندگی را از کف دادهاند و بی هیچ پیشینه و پشتوانهای آب در هاون میکوبند! چرا که رمز و راز بر آمدن، قد کشیدن و بلوغ فرهنگی، «خودباوری» و «خودشناسی» فرهنگی است، چنان که علامه اقبال لاهوری - که رحمت خدا بر او باد - میگوید:
احتساب خویش کن، از خود مرو
یک دو دم از غیر خود بیگانه شو
تا کجا این خوف و وسواس و هراس؟
اندرین کشور مقام خود شناس
این چمن دارد بسی شاخ بلند
بر نگون شاخ، آشیان خود مبند
نغمه داری در گلو، ای بی خبر
جنس خود بشناس و با زاغان مپر
و اما تبعات دوری و مهجوری از قلههایی چون «شهریار» برای جامعه ادبی ما چیست؟ تبعات این «خودفراموشی» چشم دوختن به راه رفتن دیگران و فاصله گرفتن از سبک زندگی ایرانی – اسلامی است. به عبارت دیگر «شبیه دیگران شدن» که نوعی استحاله فرهنگی است.
**راه حل بحران مخاطب در شعر و ادبیات چیست؟
بی گمان، بسیاری از هنجار گریزیهای بی مبنا و افراطی در عرصه شعر و ادب به خاطر انقطاعی است که بین نسل قدیم و جدید، یا به تعبیری رساتر بین نسل دیروز و امروز به وجود آمده است که ره آورد محتوم این گسست چیزی جز «بحران مخاطب» در شعر و ادبیات نیست.
معناگریزی و دمیدن در تنور «فرمالیسم محض»، نداشتن زبانی مشترک برای تعامل و تفاهم، افتراق اصول زیباشناختی، عدم هم سنخی دریافتهای شاعرانه از جهان و هستی، خروج از مدار تعادل و افتادن در ورطه افراط و تفریط از دیگر نشانههای این گسست ادبی است. در شرایط کنونی تنها راهکاری که برای برون رفت از این بحران میتوان پیشنهاد کــرد «بازگشت به خویشتن» و «خود یابی و خود باوری فرهنگی» است، چنان که حضرت عطار میگوید:
گنج پنهانی توای جان و جهان
جان شعاع تـو، جهان آثار تو
جان کلام آن که ما امروز برای «قد کشیدن» و «بلوغ فرهنگی» به شناخت بزرگانی چون شهریار که آینه دار هویت ایرانی – اسلامی ما هستند سخت محتاجیم. به عبارت دیگر، تا زمانی که ما با این چهرههای پر فروغ و ماندگار تاریخ و فرهنگ خویش بیگانهایم، با خودمان بیگانهایم و به نوعی گرفتار «آلزایمر فرهنگی»! آری، باید به اصلمان برگردیم و به «وصل» بیندیشیم. چرا که:
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگـــــــــار وصل خویش
برای بازگشت به خویشتن، باید دیگر بار پای «شهریار»ها را به خانههامان باز کنیم، قلههای سر به فلک کشیدهای که جهانیان از درک حضور آنان به خود میبالند و با دیده تکریم و احترام به آنان مینگرند. باید به ملاقات گذشته با شکوه تاریخی خویش برویم، به دیدار سنایی، مولانا، فردوسی، ناصر خسرو، سعدی، حافظ، خیام، صائب، بیدل، شهریار و...باید به تماشای قد و بالای رشید و سیمای فهیم و فرهیخته فرهنگ خودمان بنشینیم و با بازشناسی ظرفیتهای والای فرهنگ و تمدن ایرانی، در مسیر تعالی گام برداریم. باید بار دیگر روی پای خودمان بایستیم و از خودمان بپرسیم: «از کجا آمدهام؟ آمدنم بهر چه بود؟» باید نقطه استقرار خود را در جهان بی پیر امروز پیدا کنیم، تا دریابیم که کیستیم و در کجای تاریخ ایستادهایم؟ و ایمان بیاوریم که فردا از آن ماست، و در فردای روشن تاریخ خورشید از «شرق» طلوع میکند.
با گرامیداشت روز ملی شعر و ادب فارسی و بزرگداشت یاد و خاطره خالق منظومه جاودانه «حیدربابا»، حُسن ختام این نوشتار کوتاه را به غزلی زیبا از شهریار ملک سخن اختصاص میدهم و دامن سخن را بر میچینم:
در وصل هم ز عشق توای گل در آتشم
عاشق نمیشوی که ببینی چه میکشم
با عقل آب عشق به یک جو نمیرود
بیچاره من که ساخته از آب و آتشم
دیشب سرم به بالش ناز وصال و باز
صبحست و سیل اشک به خون شسته بالشم
پروانه را شکایتی از جور شمع نیست
عمری است در هوای تو میسوزم و خوشم
خلقم به روی زرد بخندند و باک نیست
شاهد شو ای شرار محبت که بیغشم
باور مکن که طعنهی طوفان روزگار
جز در هوای زلف تو دارد مشوشم
سروی شدم به دولت آزادگی که سر
با کس فرو نیاورد این طبع سرکشم
دارم چو شمع سر غمش بر سر زبان
لب میگزد چو غنچهی خندان که خامشم
هر شب چو ماهتاب به بالین من بتاب
ای آفتاب دلکش و ماه پریوشم
لب بر لبم بنه بنوازش دمی چونی
تا بشنوی نوای غزلهای دلکشم
ساز صبا به ناله شبی گفت شهریار
این کار تست من همه جور تو میکشم
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
آماده باش کامل و باز شدن پناهگاهها در سرزمینهای اشغالی
-
عکس/ حضور گسترده مردم در جشن هفته وحدت در تهران
-
متروی قم در صورت تأمین واگن تا یک ماه آینده افتتاح میشود
-
کشور برای تاأمین تجهیزات نظامی نیازی به واردات ندارد
-
ترکیب شمس آذر مقابل ملوان مشخص شد
-
پیام مبارزهجویانه ایسکو؛ این تیم دیوانهام میکند!
-
معلول کهگیلویهوبویراحمدی به آرزوی دیدن «علی دایی» رسید
-
توزیع بیش از ۳۳ تن مرغ منجمد تنظیم بازار در کازرون
-
آژیرهای هشدار در ۳۳ منطقه سرزمینهای اشغالی به صدا در آمد
-
ویدئویی دردناک؛ درخواست کمک دختر 6 ساله از اورژانس برای مادرش که در تصادف جان باخت
-
دستگیری متخلفین شکار و صید غیرمجاز در زهک
-
هوای قزوین از فردا گرمتر میشود
-
الگوی نعیمه نظام دوست در چاق شدن
-
هوای ایلام خنک شد
-
مهاجری: در دولت شهید رئیسی، با عبارت «بانیان وضع موجود» هر آدمی از جناح مقابل را حذف کردند
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
ورود حجم عظیم ۱.۲۶ میلیارد دلاری به اتریوم
جمعه 30 شهریور 1403 - 20:15:00
روایت تجارت نیوز از پشت پرده گرانی مسکن
جمعه 30 شهریور 1403 - 19:15:00
تحلیلگران: بیتکوین در مسیر رکوردشکنی قرار دارد
جمعه 30 شهریور 1403 - 18:30:57
وزیر اقتصاد مدل حمایت دولت از بازار سرمایه را مشخص کرد
جمعه 30 شهریور 1403 - 17:11:38
صورتحساب دخل و خرج خانوارها منتشر شد
جمعه 30 شهریور 1403 - 21:30:00