یکشنبه 01 مهر 1403 - 12:11
چرا حافظ را دوست داریم
ایرنا/ حافظِ ما در فرهنگ بشری بیمانند است؛ شاعری که شعرِ فارسیِ او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جای ادعیه و آیات عربی بخوانند و در عین حال کافران هر دورهای شعر او را آینه اندیشههای خود بدانند؛ مردمِ ما، دیوانش را در کنار قرآن مجید، سرِ سفره عقد و هفتسین سالِ نو قرار دهند و با آن فال بگیرند و استخاره کنند.
چرا حافظ را دوست داریم؟ دلیل آن را باید حالت آینهگی داشتن برشمرد؛ علت آینهگیِ شعر او در انواع مختلفِ حالاتِ انسانِ ایرانی و هر که فارسی بداند در هر کجای این کره، این است که فرم و پیام را با هم دارد. شعرِ او تنها مسئله فرم نیست. او فرم و صورت را، در بهترین و عالیترین شکلِ ممکن عرضه کرد. از آن طرف هم او در روی دیگر سکّه و در حوزهای که قلمروِ پیام است بالاترین نیازهایِ روحی انسان را در خود منعکس کرده: عاشق شو ار نه روزی کارِ جهان سرآید/ ناخوانده نقشِ مقصود از کارگاه هستی. بر روی کره زمین و در تاریخ بشر چنین حرفی را هیچ کس به این زیبایی نزده است.
هیچ ملتی، شاعری از نوع حافظ ندارد؛ فردوسی بیش و کم نظایری در جهان دارد و سعدی نیز. حتی جلال الدین مولوی هم. ولی حافظِ ما در فرهنگ بشری بیمانند است؛ شاعری که شعرِ فارسیِ او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جای ادعیه و آیات عربی بخوانند و در عین حال کافران هر دورهای شعر او را آینه اندیشههای خود بدانند و از نظر «پیر خطاپوش» حافظ که بر قلمِ صنع چنان اعتراض خطرناکی کرده است، شادمان باشند و در زندگیِ روزانه، مردمِ ما، دیوانش را در کنار قرآن مجید، سرِ سفره عقد و هفتسین سالِ نو قرار دهند و با آن فال بگیرند و استخاره کنند، چنین شاعری در جغرافیای کره زمین و در تاریخ بشریت منحصر به فرد است و همانند ندارد.
تا آنجا که به یاد میآورم، قبل از خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی، متوفی ۷۹۱، ظاهراً هیچ شاعری تخلّصِ حافظ را نداشته است، اما پس از او کسانی به نام «حافظ» شهرت داشته اند و شعر هم میگفته اند، اما هیچ کدام از ایشان گویا «حافظ» را به عنوان تخلّص انتخاب نکرده است و تمام کسانی که با عنوان حافظ نامشان آمده، همه بعد از روزگارِ خواجه شیراز میزیسته اند، مانند «حافظ حلوایی» و «حافظ خاموشی». حافظ به معنی خوشآواز و موسیقیشناس کاربرد فارسیزبانان بوده است؛ خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی نیز از این قاعده برکنار نبوده و در خوشآوازی و موسیقی شناسی استاد بوده است؛ همچنین در خواندن قرآن کریم نیز به صوتِ خوش معروف و بر اصولِ موسیقی پای بند بوده است. با چنین استدلالی، شاید بتوان گفت که خواجه شمسالدین محمد شیرازی نخست به عنوان خوشآواز و موسیقیشناس در محیطِ عصر خود ظاهر شده است و سپس همان عنوان و لقب و یا شغل و پیشه را تبدیل به «تخلّصِ» خویش کرده است و هیچ بعید نیست که بعدها این تخلّص وارد شعر شده باشد، زیرا مسلّم است که خواجه شیراز، روز به روز، در شعرهای خود تصرّف کرده است، ولی کوشیده است که آنها را به صورت دلخواهتری درآورد و از جمله تخلّص حافظ را نیز بر آن بیفزاید.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
وزارت کار پیگیر حادثه معدن طبس
-
حدادعادل: ادبیاتم بهتر از ریاضیات بود
-
عکس/ وضعیت حیفا درپی حمله موشکی حزبالله لبنان
-
افزایش ۳ تا ۴ درجهای دماهای طی روز در استان همدان
-
عسگری و گلشاد نژاد بر سکوی سوم آسیا ایستادند
-
شوهرم از وقتی دانشجوی دکتری شد، انگار من را نمیبیند
-
حداد عادل: از کلاس ما رئیس مجلس، وزیر خارجه، وزیر صنایع و ... درآمد
-
استاد دانشگاه بابل در بین دانشمندان تأثیرگذار جهان قرار گرفت
-
تیم تیراندازی با کمان نوجوانان و جوانان ایران راهی چینتایپه میشوند
-
ثبت ۲۳ فقره تصادف در نخستین روز مهرماه در شهر یزد
-
سه توصیه مهم امام صادق (ع) برای خوب زندگی کردن
-
سخنگوی اسبق وزارت خارجه مدیرعامل ایرنا شد
-
جزئیاتی از ماجرای طوفان دریایی در سریال «سلمان فارسی»
-
تنهاخ: همگی روانی شدید!
-
همسر رونالدو: از ترک منچستر خوشحال شدم!
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
رئیس سازمان هواپیمایی: ترخیص قطعات هواپیما در حال انجام است
یکشنبه 01 مهر 1403 - 10:56:19
پاسخ وزارت راه به قهرمان المپیک؛ زمین اهدایی به آرین سلیمی معارض ندارد
یکشنبه 01 مهر 1403 - 10:54:25
بازگشت قابل توجه بیتکوین
یکشنبه 01 مهر 1403 - 10:34:21
نامه همتی به پنج وزیر برای حمایت از تامین مالی بخش غیردولتی
یکشنبه 01 مهر 1403 - 10:19:11
توضیح وزیر ارتباطات درباره آخرین وضعیت رفع فیلترینگ
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:59:22