یکشنبه 01 مهر 1403 - 10:02
چرا حافظ را دوست داریم
ایرنا/ حافظِ ما در فرهنگ بشری بیمانند است؛ شاعری که شعرِ فارسیِ او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جای ادعیه و آیات عربی بخوانند و در عین حال کافران هر دورهای شعر او را آینه اندیشههای خود بدانند؛ مردمِ ما، دیوانش را در کنار قرآن مجید، سرِ سفره عقد و هفتسین سالِ نو قرار دهند و با آن فال بگیرند و استخاره کنند.
چرا حافظ را دوست داریم؟ دلیل آن را باید حالت آینهگی داشتن برشمرد؛ علت آینهگیِ شعر او در انواع مختلفِ حالاتِ انسانِ ایرانی و هر که فارسی بداند در هر کجای این کره، این است که فرم و پیام را با هم دارد. شعرِ او تنها مسئله فرم نیست. او فرم و صورت را، در بهترین و عالیترین شکلِ ممکن عرضه کرد. از آن طرف هم او در روی دیگر سکّه و در حوزهای که قلمروِ پیام است بالاترین نیازهایِ روحی انسان را در خود منعکس کرده: عاشق شو ار نه روزی کارِ جهان سرآید/ ناخوانده نقشِ مقصود از کارگاه هستی. بر روی کره زمین و در تاریخ بشر چنین حرفی را هیچ کس به این زیبایی نزده است.
هیچ ملتی، شاعری از نوع حافظ ندارد؛ فردوسی بیش و کم نظایری در جهان دارد و سعدی نیز. حتی جلال الدین مولوی هم. ولی حافظِ ما در فرهنگ بشری بیمانند است؛ شاعری که شعرِ فارسیِ او را زاهدان و عارفان در قنوت نماز به جای ادعیه و آیات عربی بخوانند و در عین حال کافران هر دورهای شعر او را آینه اندیشههای خود بدانند و از نظر «پیر خطاپوش» حافظ که بر قلمِ صنع چنان اعتراض خطرناکی کرده است، شادمان باشند و در زندگیِ روزانه، مردمِ ما، دیوانش را در کنار قرآن مجید، سرِ سفره عقد و هفتسین سالِ نو قرار دهند و با آن فال بگیرند و استخاره کنند، چنین شاعری در جغرافیای کره زمین و در تاریخ بشریت منحصر به فرد است و همانند ندارد.
تا آنجا که به یاد میآورم، قبل از خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی، متوفی ۷۹۱، ظاهراً هیچ شاعری تخلّصِ حافظ را نداشته است، اما پس از او کسانی به نام «حافظ» شهرت داشته اند و شعر هم میگفته اند، اما هیچ کدام از ایشان گویا «حافظ» را به عنوان تخلّص انتخاب نکرده است و تمام کسانی که با عنوان حافظ نامشان آمده، همه بعد از روزگارِ خواجه شیراز میزیسته اند، مانند «حافظ حلوایی» و «حافظ خاموشی». حافظ به معنی خوشآواز و موسیقیشناس کاربرد فارسیزبانان بوده است؛ خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی نیز از این قاعده برکنار نبوده و در خوشآوازی و موسیقی شناسی استاد بوده است؛ همچنین در خواندن قرآن کریم نیز به صوتِ خوش معروف و بر اصولِ موسیقی پای بند بوده است. با چنین استدلالی، شاید بتوان گفت که خواجه شمسالدین محمد شیرازی نخست به عنوان خوشآواز و موسیقیشناس در محیطِ عصر خود ظاهر شده است و سپس همان عنوان و لقب و یا شغل و پیشه را تبدیل به «تخلّصِ» خویش کرده است و هیچ بعید نیست که بعدها این تخلّص وارد شعر شده باشد، زیرا مسلّم است که خواجه شیراز، روز به روز، در شعرهای خود تصرّف کرده است، ولی کوشیده است که آنها را به صورت دلخواهتری درآورد و از جمله تخلّص حافظ را نیز بر آن بیفزاید.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
کارمندان OpenAI از دیدن لوگو جدید این شرکت شوکه شدهاند
-
تاکید پیونگیانگ بر توسعه روابط دوستانه با پکن
-
عارف: همه امکانات برای امدادرسانی به معدنکاران طبس بسیج شود
-
معرفی حریفان تیم پدل ایران در انتخابی جامجهانی
-
عبور هزینه نظامی اوکراین از ۱۵۰ میلیارد دلار
-
توضیح وزیر ارتباطات درباره آخرین وضعیت رفع فیلترینگ
-
۸۰ درصد پیادهروهای شهر اصفهان بازسازی و بهروز شده است
-
مرمت بزرگترین پل تاریخی کشور در هرمزگان
-
پلیس رژیم صهیونیستی در جریان اعتراضات، رئیس پیشین ستاد ارتش را کتک زد
-
زنگ مهر و مقاومت در بیش از ۶ هزار مدرسه استان کرمان به صدا درآمد
-
عقبنشینی ایلان ماسک؛ ایکس احتمالاً در برزیل رفع فیلتر میشود
-
ازدحام جمعیت در متروی مشهد همزمان با اول مهر
-
افزایش سگهای ولگرد در سپاهان شهر اصفهان
-
روایت جدید از دنای نصف شده
-
شمار جانباختگان حادثه انفجار طبس به 30 نفر افزایش یافت
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
توضیح وزیر ارتباطات درباره آخرین وضعیت رفع فیلترینگ
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:59:22
روایت جدید از دنای نصف شده
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:55:27
وزیر ارتباطات: هوش مصنوعی شغلها را دگرگون میکند
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:46:10
سهمیه سوخت تاکسیرانهای غیرفعال قطع میشود
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:44:05
آغاز اولین حراج پاییزی شمش طلا؛ حراج سکه فردا برگزار میشود
یکشنبه 01 مهر 1403 - 09:11:23