هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه درباره سفر رضا پهلوی به اسرائیل با اشاره به اینکه اطلاعات دقیقی درباره علت اصلی این سفر در دست نیست، به هم‌میهن گفت: «اینکه چه کسی به پهلوی مشورت داده است که به اسرائیل برود یا اسرائیلی‌ها با چه دلیلی پهلوی را پذیرفته‌اند، اطلاعاتی وجود ندارد، اما در مجموع این اقدام کاملا یک اشتباه راهبردی است و نشان می‌دهد که پهلوی درک درستی از شرایط ایران، منطقه و... ندارد و ادعایی که او در مورد آینده ایران دارد، با این کار تا حد زیادی لطمه خورد.» او درباره آثار این دیدار بر توافق ایران و عربستان نیز گفت: «تاثیر زیادی ندارد، مهمتر اینکه مناسبات ایران و عربستان به‌گونه‌ای نیست که اسرائیل بتواند به‌عنوان یک ابزار از آن استفاده کند. از سویی اینکه پهلوی فکر کند که با نزدیک شدن به اسرائیل می‌تواند از ظرفیت تندروها در داخل آمریکا کمک بگیرد، توهمی بیش نیست. اینکه چه کسی برنامه را طراحی کرده، نشان از این دارد که جریان تندرویی در داخل اپوزیسیون انجام داده است و این باعث شکاف بیشتر بین آنها خواهد شد. فکر نمی‌کنم سایر کسانی که در تشکیلات اپوزیسیون در خارج از کشور هم باشند با این اقدام پهلوی همراهی داشته باشند.»

این دیپلمات سابق در پاسخ به این پرسش که خروجی این دیدار پیامدهای جدی در تند شدن برخوردهای بیرونی با ایران همچون افزایش احتمال حملات نظامی یا اقدامات تجزیه‌طلبانه در برخی مناطق ایران را به همراه خواهد داشت، تاکید کرد: «باید بین سلطنت‌طلب‌‌ها و تجزیه‌طلب‌ها تفکیک قائل شد. این دو جریان با یکدیگر همراه نیستند. بنابراین اگر منظور تجزیه‌طلب‌ها کُرد یا بلوچ باشد، باید بگویم که به نظر نمی‌رسد که تجزیه‌طلب‌ها با رضا پهلوی یا سلطنت‌طلب‌ها همراه شوند. اگرچه اسرائیل با هر گروهی که با جمهوری اسلامی مخالف باشد، همراه خواهد شد و برای آن‌ها فرقی نمی‌کند. آنچه مهم بوده این است که از این گروه و افراد به‌عنوان یک ابزار فشار علیه ایران استفاده کند. به نظرم اگر سلطنت‌طلب‌ها قدری فکر می‌کردند به این کار دست نمی‌زدند، زیرا کمکی هم به سیاست آنها در قبال ایران نمی‌کند.»

محبعلی درباره سناریوی حمله نظامی توسط اسرئیل به ایران گفت: «اگر قرار باشد این تصمیم گرفته شود، اسرائیل به هماهنگی با آمریکا نیاز دارد و بدون این هماهنگی، اسرائیل هرگز به ایران نمی‌تواند حمله نظامی کند. مهمتر اینکه دولت دموکرات‌ آمریکا این علاقه و آمادگی را ندارد که این مجوز را به اسرائیل بدهد و از آن حمایت کند. اسرائیل بدون چراغ سبز آمریکا، اقدام نظامی علیه ایران نخواهد کرد. در زمان اوباما، نتانیاهو به او گفته بود که یک روز صبح از خواب بیدار می‌شود و هواپیماهای من بالای سر ایران است و باید از من حمایت کنی. اما اوباما همان زمان تاکید کرد که این کار را نمی‌کند. براین اساس بعید می‌دانم دولت بایدن با خواسته اسرائیل همراه شود. تنها در شرایطی که باز جمهوری‌خواهان تندرو سر کار بیایند، این امکان وجود دارد که در آن زمان باید این موضوع مجددا بررسی شود.»

دیدار بی‌ثمر
نصرت‌الله تاجیک، دیپلمات سابق و کارشناس مسایل سیاسی نیز با بیان اینکه سفر رضا پهلوی در شرایط کنونی نشان از ناپختگی او است، به هم‌میهن گفت: «در حال حاضر جایگاه نتانیاهو در داخل میان صهیونیست‌ها و در عرصه خارجی از جمله رابطه با آمریکا در بدترین شرایط ممکن قرار دارد. در این شرایط رضا پهلوی به اسرائیل رفته است در واقع او بدترین زمان را برای سفر انتخاب کرده است.» او ادامه داد: «موضوع مهمتر اینکه رضا پهلوی به دلیل برخی از اعتراضات مردمی برای حقوق‌شان تصور کرده است که می‌تواند از فضای ایجادشده برای خود کلاهی بدوزد، برای همین سلسله ملاقات‌هایی را آغاز کرده است. دلیل حضور پهلوی در اسرائیل نیز آشنایی و دیدار با کارشناسان آب اعلام شده است. یعنی یک کار تخصصی که ارتباطی با او ندارد.» وی معتقد است، شخص رضا پهلوی جایگاهی در حوزه بین‌المللی ندارد که دیدار او بتواند تبعاتی درباره توافق ایران و عربستان و موضع سایر کشورها درباره ایران داشته باشد.