۱. کشف‌هایی از نخستین محل نخستین نبرد باستانی دریایی

در نوامبر سال ۲۰۱۳  باستان‌شناسان اعلام کردند گنجینه‌ای از آثار تاریخی را در محل نخستین نبرد دریایی جهان باستان، یعنی در نزدیکی سواحل «سیسیل» کشف کرده‌اند که چند کلاه‌خود،‌ زره و سلاح‌های متعلق به دوهزار سال پیش را شامل می‌شد. 

این آثار تاریخی در حقیقت بقایای به‌جامانده از «نبرد جزایر اگادی» است، آخرین تقابل از نخستین «جنگ پونی» که در سال ۲۴۱ پیش از میلاد رخ داد و در آن رومی‌ها، که به دنبال تثبیت جایگاه خود در دریای مدیترانه بودند، با کارتاژها جنگیدند و پس از بیش از ۲۰ سال جنگ به اوج خود رسیدند. با اینکه  عملکرد کارتاژها در آب بسیار قدرتمندتر بود، رومی‌ها در کمین بودند و کارتاژی‌ها را به دام انداختند و در یک حمله ناگهانی مسیر دریایی آنها را مسدود کردند. حدود ۵۰ کشتی کارتاژی غرق شد و ۱۰ هزار نفر کشته شدند. پیروزی رومیان در این نبرد، مسیر تسلط آن‌ها بر سراسر اروپا را هموار کرد. در نتیجه انبوهی از آثار باستانی ارزشمند حدود دوهزار سال در بستر دریا و در عمق ۱۰۰ متری جا خوش کرده بودند.

۲.  دارویی سالم از ۲۰۰۰ سال پیش

گروهی از محققان ایتالیایی در ژوئن سال ۲۰۱۳ روند بررسی مواد تشکیل‌دهنده تعدادی قرص دارویی رومی را که در کشتی دوهزار ساله غرق‌شده در ساحل «توسکانی» پیدا شده بود، آغاز کردند تا مشخص شود رومی‌ها از چه موادی به عنوان دارو استفاده می‌کردند.

کشتی غرق‌شده رومی در نزدیکی بقایای شهر «پاپولیونا» قرار داشت که در زمان ساخت این کشتی،‌ یک بندر مهم در امتداد مسیرهای تجاری دریایی بین غرب و شرق سراسر دریای مدیترانه بود. این کشتی رومی که با نام «Relitto del Pozzino» شناخته می‌شود، توسط کاوشگران  یک مؤسسه باستان‌شناسی توسکانی در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۹۰ کشف شد و محموله‌های شگفت‌انگیزی از جمله لامپ‌های متعلق به آناتولی، کاسه‌های شیشه‌ای سوریه‌ای ـ فلسطینی، کوزه‌های برنزی و ظروف سرامیکی نیز به همراه آن کشف شد. بقایای یک صندوق دارویی هم کشف شد که در آن یک ابزار جراحی، یک هاون، ۱۳۶ ویال چوبی دارو و چندین ظرف حلبی استوانه‌ای‌شکل قرار داشت که در یکی از آنها پنج قرص دارویی مدور نگهداری می‌شد. ظروف حلبی کاملاً مهر و موم شده بودند که باعث می‌شد قرص‌ها در محیطی خشک نگهداری شوند. نتایج بررسی مواد تشکیل‌دهنده این قرص‌ها نشان داد که حاوی ترکیبات روی و همچنین آهن اکسید، نشاسته، موم زنبور عسل، رزین کاج و سایر مواد گیاهی هستند.

۳. کشف باورنکردنی بقایای یک قایق

باستان‌شناسان در مارس سال ۲۰۱۴ اعلام کردند بقایای یک قایق متعلق به ۱۲۰۰ پیش از میلاد را در کرواسی کشف کرده‌اند. این اکتشاف خاص و کمیاب درحقیقت یک قایق عصر برنز است.

این قایق در ابعاد ۷ در ۲.۵ متر ساخته شده بود و انواع چوب‌های مختلفی که در ساخت آن استفاده شده به عنوان چوب‌های آن به عنوان نارون، توسکا و صنوبر شناسایی شده است.

۴. جمجمه‌هایی که در غار زیرزمینی کشف شدند

در ژانویه سال ۲۰۱۴،‌ یک گودال را کاوش کردند که در نتیجه آن یک غار مملو از آب به همراه جمجمه و استخوان‌های انسان کشف شد. این غار آبی که با نام «Sac Uayum» شناخته می‌شود در مکزیک واقع شده است.

«سنوت» یک گودال طبیعی است که از فروریختن سنگ‌های آهکی ایجاد می‌شود و آب‌های زیرزمینی در آن جمع می‌شوند. گاهی اوقات مایاهای باستان از این گودال‌ها برای قربانی کردن استفاده می‌کردند. بر اساس افسانه‌های محلی ماری با سر اسب و پَردار از این غار مرموز حفاظت می‌کند. ساکنان مسن‌تر روستای مجاور تلچاکیلو داستان‌هایی از مردمی می‌گویند که مار را دیدند که روی درخت نشسته بود، بالا می‌پرید، سه بار دور خود می‌چرخید و در آب شیرجه می‌زد. باستان‌شناسان از روز اول کاوش این غار، به این نتیجه رسیدند که ممکن است دلیل واقعی برای وحشت روستاییان از این مکان وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد اتفاقی وحشتناک در آنجا رخ داده است و شاید بازگو شدن این روایت در طول چند قرن باعث شده است تا افسانه‌هایی درباره آن شکل بگیرد. باستان‌شناسان در نهایت بقایای بیش از ۱۲ انسان را کشف کردند. روی استخوان‌های به‌جامانده هیچ اثری از علت مرگ آن‌ها وجود ندارد،‌ پس احتمالا این افراد قربانی نشده بودند.

۵. آثار تاریخی ۱۱۰۰۰ ساله‌ای که غواصان در زیر آب پیدا کردند

غواصان سوئدی در دریای بالتیک به اکتشافی منحصر به فرد و کمیاب دست‌یافتند که در حقیقت آثار عصر حجر هستند که عشایر سوئدی ۱۱ هزار سال پیش به جای گذاشته‌اند. محققان بقایایی را کشف کردند که گمان می‌رود در عصر حجر توسط سوئدی‌ها در آب دور ریخته شده‌اند، اشیایی که به لطف کمبود اکسیژن و فراوانی رسوب سالم باقی مانده‌اند.

به ندرت اتفاق می‌افتد که باستان‌شناسان شواهدی از عصر حجر را تا این حد سالم پیدا کنند. این اشیاء تاریخی که در عمق ۱۶ متری سطح زمین دفن شده بودند، چوب،‌ ابزارهای چخماقی،‌ عاج حیوانات و طناب را شامل می‌شدند.

۶. ویرانه‌های مرموز

در سواحل جنوبی «یوناگونی» واقع در ژاپن، ویرانه‌های غرق‌شده‌ای قرار دارند که تخمین زده می‌شود حدود ۱۰ هزار سال قدمت داشته باشند. درباره منشأ و گذشته این ویرانه‌ها اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند این مکان، ساخته دست بشر است، در حالی که سایر دانشمندان اصرار دارند این مکان توسط پدیده‌های طبیعی ایجاد شده است.

این مکان بی‌نظیر در سال ۱۹۹۵ توسط غواصی کشف شد که به طور اتفاقی از ساحل «اوکیناوا» بیش از حد فاصله گرفت و زمانی که با چندین بلوک‌ برخورد کرد،‌ شگفت‌زده شد. این مکان از بلوک‌های سنگی عظیمی تشکیل شده است که کاملاً با یکدیگر هماهنگی دارند، همچنین کنده‌کاری‌ها و آنچه به نظر می‌رسد پلکان، خیابان‌های سنگفرش، چهارراه‌ها و میدان‌ باشند نیز در این مکان دیده می‌شود. با وجود ویژگی‌های غیرعادی این مکان،‌ دانشمندانی مانند زمین‌شناس رابرت شوخ از دانشگاه بوستون، که این مکان را مورد بررسی قرار داده‌اند،‌ معتقدند بلوک‌های بزرگ به طور طبیعی در نتیجه حرکت تکتونیکی شکل گرفته‌اند.

۷. سازه‌های زیرآبی بحث‌برانگیز

در ژوئن سال ۲۰۱۳ بود که باستان‌شناسان یونانی یک اکتشاف شگفت‌انگیز را اعلام کردند. باستان‌شناسان موفق ‌شده بودند بقایای یک شهر زیرآبی را در «زاکینتوس» واقع در یونان کشف کنند. این اکتشاف شامل کشف بقایای ساختمان‌های عمومی بزرگ،‌ پایه ستون و سایر آثار تاریخی می‌شد. ۲۰ پایه ستون سنگی با قطر ۳۴ سانتی‌متر از مهم‌ترین یافته‌ها در این شهر غرق‌شده محسوب می‌شود. بررسی‌های اولیه نشان می‌داد که این بقایا به یک ساختمان عمومی باستانی بزرگ تعلق دارد که احتمالاً بخشی از یک سکونتگاه مهم در بندر شهر باستانی است. با این حال، در یک تغییر دیدگاه ناگهانی و در مقاله‌ای که در ماه دسامبر منتشر شد، ادعا کردند که این بقایا به هیچ‌وجه بقایای یک شهر باستانی نیستند، بلکه صرفاً یک پدیده طبیعی منحصر به فرد هستند.

۸. یک شهر باستانی و سالم زیرآبی در چین

«شهر شیر» یک شهر باستانی غرق‌شده است که زیر کوهستان «پنج شیر»‌ واقع در چین قرار دارد. پس از اینکه بقایای این شهر در فوریه سال ۲۰۱۴ کشف شد، به دلیل اینکه بقایای آن با گذشت سال‌ها همچنان سالم در زیر آب باقی مانده،‌ بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

«شهر شیر» در دوران دودمان «هان» (۲۰۰-۲۵ میلادی) ساخته شد و در مقطعی از تاریخ مرکز سیاسی و اقتصادی «ژجیانگ» بود.

۹. شهر ۵۰۰۰ساله غرق‌شده

در منطقه «پلوپونز» واقع در جنوب یونان دهکده‌ای به نام «Pavlopetri» وجود دارد که خانه بقایای یک شهر باستانی پنج‌هزارساله است. با این حال این شهر یک محوطه باستان‌شناسی معمولی نیست و در عمق چهارمتری زیر آب قرار دارد و گمان می‌رود بزرگ‌ترین شهر غرق‌شده جهان باشد. این شهر، جاده،‌ ساختمان‌های دو طبقه و حیاط‌دار، معبد، گورستان و یک سیستم پیچیده مدیریت آب دارد.

در مرکز شهر، میدانی در ابعاد ۴۰ در ۲۰ متر وجود دارد و بیشتر ساختمان‌ها نیز ۱۲ اتاق را شامل می‌شوند.

۱۰. شهر باستانی مصری «هرقلیون»؛ در مرز افسانه و واقعیت

شهر «هرقلیون» که خانه معبدی است که «کلئوپاترا» در آن به مقام رسید، حدود ۱۲۰۰ سال پیش در دریای مدیترانه نزدیک ساحل مصر غرق شد. این شهر یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری در منطقه بود. چندین قرن گمان می‌رفت که این شهر یک افسانه باشد،‌ اما در سال ۲۰۰۱ یک کاوش باستان‌شناسی با هدف کشف کشتی‌های جنگی فرانسوی به کشف این شهر غرق‌شده منجر شد. معبد، مجسمه‌های غول‌پیکر فرعون‌ها، صدها مجسمه کوچکتر خدایان مصر باستان،‌ یک ابوالهول و ۶۴ کشتی باستانی از جمله آثار تاریخی بودند که در این مکان کشف شدند.