شنبه 31 شهریور 1403 - 14:08
زنگ خطر تلسکوپ «چاندرا» در مورد یک تهدید ستارهای جدید برای زمین
ایسنا/ دادههای به دست آمده از «رصدخانه پرتو ایکس چاندرا» و چند تلسکوپ دیگر نشان میدهند که پرتو ایکس ناشی از برخورد موج انفجار یک ابرنواختر به گاز متراکم اطراف ستاره میتواند یک تهدید جدی برای زمین و سیارات مشابه آن باشد.
به نقل از ناسا، ستارهشناسان با استفاده از دادههای «رصدخانه پرتو ایکس چاندرا»(CXO) و تلسکوپهای دیگر، تهدید جدیدی را برای حیات در سیاراتی مانند زمین شناسایی کردهاند. این تهدید، مرحلهای است که طی آن پرتوهای ایکس شدید ناشی از ستارگان منفجرشده میتوانند سیاراتی با فاصله بیش از ۱۰۰ سال نوری را تحت تأثیر قرار دهند. این نتیجه برای مطالعه سیارات فراخورشیدی و قابلیت سکونت آنها کاربرد دارد.
این تهدید تازه کشفشده، از برخورد موج انفجار یک ابرنواختر به گاز متراکم اطراف ستاره منفجرشده ناشی میشود. هنگامی که این برخورد اتفاق میافتد، میتواند دوز زیادی از پرتو ایکس را ایجاد کند که ماهها تا سالها پس از انفجار، به سیارهای مشابه زمین میرسد. دههها قرار گرفتن در معرض این شرایط ممکن است به بروز یک رویداد انقراض در سیاره منجر شود.
پژوهش جدیدی که این تهدید را گزارش داده، براساس مشاهدات پرتو ایکس منتشرشده از ۳۱ ابرنواختر و پیامدهای آنها انجام شده است که عمدتا توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا، «رصدخانهٔ فضایی نیل گرلز سوئیفت»(Neil Gehrels Swift Observatory)، «آرایه تلسکوپ طیفسنجی هستهای» یا «نیوستار»(NuSTAR) و ماموریتهای «ایکسامام-نیوتون»(XMM-Newton) شکار شدهاند. این پژوهش نشان میدهد که سیارات میتوانند در معرض دوزهای کشندهای قرار بگیرند که در فاصله ۱۶۰ سال نوری قرار دارند. چهار ابرنواختر بررسیشده در این پژوهش، «SN ۱۹۷۹C»، «SN ۱۹۸۷A»، «SN ۲۰۱۰jl»، و «SN ۱۹۹۴I» نام دارند که در تصاویر ترکیبی حاوی دادههای چاندرا نشان داده شدهاند.
چهار ابرنواختر مورد بررسی
پیش از این، بیشتر تحقیقات در مورد اثرات انفجارهای ابرنواختر، روی خطر دو دوره متمرکز بود.
- تابش شدید تولیدشده توسط یک ابرنواختر در روزها و ماههای پس از انفجار
- ذرات پر انرژی که صدها تا هزاران سال پس از انفجار میرسند
اگر سیلابی از پرتوهای ایکس روی یک سیاره نزدیک بتابد، میتواند شیمی جو سیاره را به شدت تغییر دهد. برای سیارهای مانند زمین، این فرآیند میتواند بخش قابل توجهی از لایه ازون را از بین ببرد. همچنین، این فرآیند میتواند به از بین رفتن طیف گستردهای از موجودات، به ویژه موجودات دریایی در پایه زنجیره غذایی منجر شود و یک رویداد انقراض را به همراه داشته باشد.
پس از سالها قرار گرفتن در معرض پرتو ایکس کشنده ناشی از تعامل ابرنواختر و تأثیر تابش فرابنفش ناشی از ستاره میزبان یک سیاره مانند زمین، ممکن است مقدار زیادی دیاکسید نیتروژن تولید شود که یک مه قهوهای را در جو ایجاد میکند. همچنین، روند «سبززدایی» تودههای زمین نیز ممکن است در پی آسیب رسیدن به گیاهان رخ دهد.
تصویر یک سیاره مشابه زمین، پیش و پس از قرار گرفتن در معرض تابش
در میان چهار ابرنواختر موجود در مجموعه تصاویر، SN ۲۰۱۰jl بیشترین پرتو ایکس را تولید کرده است. پژوهشگران معتقدند که این ابرنواختر، دوز کشنده پرتو ایکس را برای سیارات مشابه زمین در فاصله کمتر از ۱۰۰ سال نوری ارسال کرده است.
شواهد محکمی در مورد این ادعا وجود دارد؛ از جمله شناسایی یک نوع رادیواکتیو آهن در مکانهای گوناگون سراسر جهان که نشان میدهد ابرنواخترها در نزدیکی زمین بین دو تا هشت میلیون سال پیش ایجاد شدهاند. پژوهشگران تخمین میزنند که این ابرنواخترها بین ۶۵ تا ۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارند.
اگرچه زمین و منظومه شمسی در حال حاضر از نظر انفجارهای بالقوه ابرنواختر در فضای امنی قرار دارند اما بسیاری از سیارات دیگر کهکشان راه شیری چنین نیستند. این رویدادهای پرانرژی، مناطقی از کهکشان راه شیری را که به منطقه قابل سکونت کهکشانی معروف هستند، به طور قابل توجهی کوچک میکنند.
از آنجا که مشاهدات صورتگرفته در مورد پرتو ایکس ناشی از ابرنواخترها پراکنده هستند، پژوهشگران توصیه میکنند که مشاهدههای بعدی در مورد ابرنواخترهای در حال تعامل، تا ماهها و سالها پس از انفجار انجام شوند.
این پژوهش، در «The Astrophysical Journal» به چاپ رسید.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
تجربیات روح الله رستمی از ورودش به پارالمپیک
-
چه مفاصلی در معرض بروز آرتزوز هستند؟
-
حرص خوردن هم تیمیهای روح الله رستمی از خونسردیاش
-
پسر کارن همایونفر هکر است؟
-
عوامل موثر در بروز بیماری پسوریازیس
-
صحبتهای روح الله رستمی درباره آسیب دیدگی شدیدش
-
هنرنمایی کایری اروینگ در چین
-
عکس/ ابراهیم عقیل کنار رفیق شهیدش عماد مغنیه
-
نوآوری در تشخیص استرس خانگی با نانو ذرات کورتیزول
-
غذاهایی که می توانند درد مفاصل را کاهش دهند
-
تفاوت آرتروز با زانو درد عادی
-
بارش سنگین برف در ژوهانسبورگ!
-
مهم ترین اخبار ساعت 14 را از آخرین خبر بشنوید.
-
همسر سفیر ایران در بیروت: حال امانی بسیار مناسب است
-
شایع ترین علائم بیماری پسوریازیس
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
صادرات بیش از ۶۳۷ میلیون دلار کالا از مرز مهران به عراق
شنبه 31 شهریور 1403 - 13:53:23
قیمت هر کیلو گوشت منجمد چند؟
شنبه 31 شهریور 1403 - 13:23:44
پیشنهاد ۳۰ لیتر بنزین مجانی برای هر ایرانی
شنبه 31 شهریور 1403 - 13:10:56
ریزش یورو در برابر پوند رکورد زد
شنبه 31 شهریور 1403 - 12:35:17
نرخ بهره بین بانکی اعلام شد
شنبه 31 شهریور 1403 - 12:03:25