همشهری آنلاین/ پزشکان می‌گویند اکنون دید واضحتری درباره آنچه افراد در آخرین ساعت‌های زندگی‌هایشان تجربه می‌کنند، پیدا کرده‌اند و در اغلب افرادی در نتیجه یک بیماری ادامه‌دار می‌میرند، یک اًفت سریع و ناگهانی در حدود هنگامی که «مردن فعال» نامیده می‌شود، رخ می‌دهد.
 به نقل از دیلی میرور جیمز هالن‌بک، متخصص مراقبت‌های تسکینی (پایان زندگی) در دانشگاه استنفورد آمریکا می‌گوید افراد در آستانه مرگ مهمولا حس‌ها و تمایلات‌شان را به ترتیب معینی از دست می‌دهند. او در راهنمایش برای پزشکان برای انجام مراقبت‌های تسکینی می‌نویسد: «ابتدا گرسنیگ و بعد تشنگی از دست می‌روند. سخن گفتن در مرحله بعد از دست می‌رود و به دنبال آن از دست دادن بینایی رخ می‌دهد. آخرین حس‌هایی که از دست می‌روند شنوایی و لمس هستند.»

دیوید هوودا، رئیس مرکز پژوهش مغز در دانشگاه کالیفرنیا در لوس‌آنجلس (UCLA) می‌گوید «مغز در آستانه مرگ با قربانی کردن نواحی که اهمیت کمتری برای بقا دارند. در حالیکه مغز شروع به تغییر یافتن می‌کند و مردن آغاز می‌شود، بخش‌های متفاوتی از مغز تحریک می‌شوند، و یکی از بخش‌هایی که تحریک می‌شود، دستگاه بینایی است و بنابراین افراد شروع به دیدن نور می‌کنند.»
جیمو بورجیگین، متخصص علوم اعصاب (نوروساینتیست) در دانشگاه میشیگان متوجه شد درست پیش از آنکه حیوانات بمیرند، موارد شیمیایی عصبی در مغز آنها به ناگهان افزایش پیدا می‌کند. دانشمندان قبلا می‌دانستند که سلول‌های عصبی مغز پس از مرگ به فعالیت ادامه می‌دهند، اما این یافته متفاوت بود- سلول‌های عصبی مواد شیمیایی جدیدی را به مقادیر زیاد ترشح می‌کردند.
بورجیگین می‌گوید زندمانده‌گان از ایست قلبی «تجربه شگفت‌آوری را در مغزشان» توصیف می‌کند که در آن ها نورهایی را می‌بینند و هر چیزی «واقعی‌تر از واقعی» به نظر می‌رسد و او این تجربه به این آزادی ناگهانی موادر شیمایی عصبی مربوط می‌کند. بیماران در ساعات نهایی پیش از مرگ دیگر از خوردن و آشامیدن دست برمی‌دارند، بینایی‌شان را از دست می‌دهند و سپس چشم‌هایشان را می‌بندند و گویی به خواب می‌روند.

هالن‌بک می‌گوید: «از این نقطه به بعد ما فقط می‌توانیم درباره آنچه واقعا رخ می‌دهد فرضیه‌پردازی کنیم. برداشت من این است که این یک اغما، یک حالت ناهشیاری نیست، و این عقیده‌ای است که بسیاری از خانواده‌ها و پزشکان دارند، بلکه چیزی شبیه به رویا است.»

لحظه دقیق مردن را مشکل بتوان تعیین کرد.
هالن می‌افزاید: «این لحظه مانند سر رسیدن یک طوفان است. امواج شروع به بالا آمدن می‌کنند. اما هرگز نمی‌توان گفت، در چه هنگامی این امواج برمی‌خیزند..این امواج بالاتر و بالاتر می‌آیند و در نهایت ، شخص را با خود به دریا می‌برند.»