خراسان/ حکایت افراد وابسته تکرار این مفهوم تلخ است که «مرا بکش ولی دوستم داشته باش و طردم نکن» هفته گذشته به ویژگی ها و رفتارهای شخصیت های وابسته پرداختیم و امروز با ادامه مطلب همراهتان هستیم: یک هسته مقاوم و دیرینه همان طور که اشاره شد، شکل گیری الگوی شخصیتی وابسته، به دوران کودکی فرد برمی گردد. وقتی هسته مرکزی شخصیت با وابستگی شکل می گیرد و در نوجوانی و جوانی هم به دلیل ناآگاهی و ناآشنایی عموم مردم با این مسائل به درستی تشخیص داده نمی شود، این الگوی ناسالم و بیمارگونه همچنان با فرد بالا می آید و تا بزرگسالی و میانسالی همراه اوست.

بر همین اساس است که وقتی در میانسالی بستر عاطفی در ارتباطی معنادار فراهم می شود، الگوی دیرینه وابستگی درشخصیت فرد دوباره فعال می شود و سن و سال هم نمی شناسد. این جاست که حتی زن و مردی حدود 40 تا 50 ساله هم دل به مهر و عشق دیگری می سپارند و رفتارهایی کاملا غیر منطقی از خود نشان می دهند که از فردی در این سن بسیار بعید به نظر می رسد و ناپسند جلوه می کند؛ بنابراین این تصور که افراد با افزایش سن و کسب تجربیات بیشتر زندگی، لزوما روابط سالم تر و رفتارهای درست تری را ممکن است در همه شرایط و زمینه ها نشان بدهند، ممکن است درست نباشد.

وابستگی غافلگیرتان نکند

بنابراین اگر بر اساس نشانه هایی که در مطلب هفته گذشته به آن ها پرداختیم، احساس کردید، دچار وابستگی هستید، در هر سنی که قرار دارید به فکر چاره باشید تا غافلگیر نشوید که معمولا رخ دادن این مسئله در سنین بالاتر احساس های منفی وآزاردهنده ای همچون پشیمانی، احساس تحقیر و... را با عمق بیشتری به همراه دارد. در عین حال وابستگی در میانسالی سختی های خاص خود را دارد، زیرا دوره سنی حساسی است و افرادی (مخصوصا بانوانی )که دچار این مسئله شده اند، کسانی هستند که همدم زندگی خود را به دلایل مختلفی از دست داده اند و مدت هاست احساس تنهایی را تجربه می کنند، این احساس تنهایی همراه با الگوی وابستگی شخصیت وقتی دست به دست هم بدهند، واقعا شرایط دشواری را برای فرد رقم می زنند.

توصیه ای به اطرافیان میانسالان

وابسته نخست این که وابستگی که در این نوشتار از آن سخن می گوییم، وابستگی عاطفی ناسالم به جنس مخالف است و وابستگی های معمول و طبیعی را که فرد به فرزندان؛ افراد خانواده و دوستان خود دارد از این دایره خارج می کنیم (هر چند که الگوی شخصیتی وابسته خود رادر این گونه روابط هم به شکلی نشان می دهد) دوم این که هیچ گاه فرد میانسال را به دلیل این وابستگی سرزنش نکنید. عوامل ناخودآگاه بسیار قدرتمند هستند و فرد ناخواسته و ناآگاهانه در تله آن ها گرفتار می شود. مخصوصا اگر در این رابطه عاطفی که به آن وابستگی شدیدی پیدا کرده است به هر دلیلی دچار ناکامی شود، از سرزنش خودداری کنید و احساس گناه او را تشدید نکنید، به طور معمول وابسته ها خودشان به اندازه کافی و معمولا بسیار بیشتر از اندازه کافی احساس گناه دارند و این کار، حال آن ها را بدتر و رفع مشکل شان را سخت تر خواهد کرد.

رهایی از وابستگی

خوشبختانه، نه تنها وابستگی که بندها و مشکلاتی از این قبیل که چنگ به گریبان شخصیت افراد انداخته است، با کمک علم روان شناسی و مشاوره قابل حل و رفع است و تنها یک شرط ضروری و بسیار مهم می طلبد که اگر وجود نداشته باشد، هیچ کسی نمی‌تواند کاری برای شخص وابسته انجام دهد. آن شرط، خواست جدی و اراده محکم فرد برای رهایی از وابستگی است. باید در نظر داشت تغییرات شخصیتی از این قبیل، در شمار سخت ترین تغییراتی است که فرد ممکن است برای آن تصمیم بگیرد، همچنین بسیاری از این مسائل ریشه در ناخودآگاه دارند که دستیابی به آن ها به راحتی ممکن نیست و همراهی و کمک فرد متخصص را می طلبد. اگر از وابستگی خسته شده اید اگر واقعا خسته شده اید و دنبال راه چاره هستید، اول تصمیم جدی خودتان را بگیرید و بعد به توصیه های ذیل عمل کنید.

* ارتباط تان را با فرد مقابل باید کاملا قطع کنید بدون هیچ توضیح، توجیه و فرآیندی. ارتباط باید به یکباره قطع شود.

* هر گونه عکس، ایمیل و نشانه هایی از وی در دست دارید، همه را از بین ببرید.

* آگاه باشید که به دلیل وابستگی عمیق تان دچار رنج هایی خواهید شد، حال و روز سختی خواهید داشت که قابل درک است، احساس طردشدگی، تحقیر، محرومیت، از دست دادن تکیه گاه، خشم، ناکامی، واماندگی، ناامیدی، سرخوردگی، پایمال شدن عزت نفس و... به سراغتان می آید ولی مطمئن باشید رفع می شود. باید بپذیرید وضعیتی دارید شبیه به فرد معتادی که در حال ترک مواد مخدر است، دردهایی می کشد؛ اما پایان این دوره سلامت و رهایی از اعتیاد و پاکی از مواد است.

* بدانید روزهایی حال خوبی خواهید داشت که بسیار احساس رهایی می کنید و گمان می کنید همه چیز تمام شد، این حال ممکن است موقتی باشد و دوباره یک یا دو روز بعد احساسات منفی شما را دربربگیرد.

* مطمئن باشید همه این احوال منفی پس از طی دوره روانی این شرایط برطرف و حالتان کاملا خوب می شود. هر زمان حال بدی داشتید به خودتان یادآوری کنید این حال موقت است و حالم دوباره خوب می شود. یکی از مؤثرترین راه ها این است که به دامنه دوستی ها و شبکه های ارتباطی تان وسعت ببخشید.

گروه های دوستی جدیدی تشکیل بدهید

اگر می توانید فعالیت جدیدی مثل شرکت در کلاس ورزش، قرارگذاشتن با دوستی برای پیاده روی، آموختن یک هنر و... را حتما در برنامه خود قرار دهید. هیجانات منفی واحساسات خود را بپذیرید. از خودتان توقع نداشته باشید این وابستگی عمیق در مدت کوتاهی رفع شود. همین انتظار بیجا از خود عامل مخربی است. اصلا فرقی نمی کند که شما یک فرد میانسال هستید، به این توصیه ها باید عمل کنید.

* در صورت امکان با روان شناس بالینی متخصص و متعهد و مورد اعتماد مشورت کنید. شرکت در فرآیند مشاوره به صورت منظم به بهتر شدن و رفع وابستگی تان کمک شایانی می کند.

*نکته مهم: اگر وابستگی را از بین نبرید و بعد از مدتی حالتان خوب شود در صورت قرارگرفتن در شرایط مشابه دوباره دچار تمام این احساسات و شرایط دردناک خواهید شد.