دکتر محمد رئیس‌زاده در نشست خبری «دهمین کنگره سالانه اخلاق پزشکی ایران» که صبح امروز، دوشنبه ۲۳ بهمن ماه در سازمان نظام پزشکی برگزار شد، اظهار کرد: مولفه‌های «آموزش، مهارت و توانمندی تخصصی» و «اخلاق پزشکی» موجب اعتبار بخشی به جامعه پزشکی شده‌اند. اگر آموزش، مهارت و توانمندی تخصصی در عرصه پزشکی نادیده گرفته شود، اخلاق پزشکی نیز از معنا تهی می‌شود.

وی ادامه داد: مولفه‌های «آموزش، مهارت و توانمندی تخصصی» و «اخلاق پزشکی» با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند؛ بنابراین اگر اخلاق پزشکی به خوبی دیده نشود، جامعه پزشکی بی‌ارزش و بی‌اعتبار می‌شود. عرضه خدمات درست و تامین سلامت مردم باید با تخصص کافی و در نظر گرفتن اخلاق حرفه‌ای ارائه شود.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه موضوع اخلاق در پزشکی بسیار گسترده است، افزود: موضوع فروش پلتفرم‌های دارویی از اهمیت فراوانی برخوردار است و به همین دلیل شورای عالی نظام پزشکی در خصوص این موضوع بیانیه‌ای صادر کرده است. موضوع حفظ نشدن و عدم صیانت از اسرار بیمار با موضوع اخلاق در پزشکی تعارض دارد.

رئیس‌زاده ادامه داد: در بیانیه شورای عالی نظام پزشکی در خصوص پلتفرم‌های فروش دارو آمده است که حریم و اسرار بیمار باید حفظ شود. اگرچه این بیانیه صادر شده است اما تضمینی برای حفظ اسرار بیمار وجود ندارد.

وی با اشاره به پلتفرم‌ها و سکوهای فروش دارو خاطرنشان کرد: موضوع‌های اخلاق پزشکی و اخلاق دارویی باید در سکوهای فروش دارو رعایت شود و این موضوع از اهمیت فراوانی برخوردار است. موضوع حفظ اخلاق پزشکی و اخلاق دارویی جزو نگرانی‌های اصلی سازمان نظام پزشکی به حساب می‌آید.

رئیس‌زاده در پاسخ به سوالی درباره نقش تعرفه‌های پزشکی در حفظ اخلاق پزشکی گفت: شرایط و سیاستگذاری‌ها باید به نحوی باشد که ارائه‌دهنده خدمات پزشکی فقط به فکر ارائه خدمات باشد و تنها دغدغه‌اش ارائه خدمات باشد. شرایط باید به نحوی باشد که ارائه دهنده خدمات با حداکثر توان تخصصی و رعایت تعهد حرفه‌ای فقط به موضوع ارائه خدمات فکر کند.

وی با اشاره به ضرورت حفظ حقوق پزشکان گفت: اگر موضوع اخلاق در پزشکی فقط به پزشکان محدود شود اما حداقل حقوق این گروه رعایت نشود، نمی‌توانند در خدمت جامعه باشند.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه موضوع اخلاق در پزشکی را نباید فقط از پزشکان انتظار داشت، افزود: سیاستگذاران حوزه درمان و مسئولان کشور را باید گام اول موضوع اخلاق در پزشکی برشمرد. سیاستگذاران حوزه بهداشت و درمان کشور می‌بایست بر اساس قوانین بالادستی و اسناد کشوری در خصوص حقوق پزشکان گام بردارند به نحوی که آنها فقط دغدغه ارائه خدمات به بیماران را داشته باشند.

وی ادامه داد: تعرفه‌های پزشکی از اهمیت فراوانی برخوردار است. تعریف تعرفه‌های پزشکی به صورت منطقی و منطبق بر نیاز پزشکان سبب می‌شود که تمام دغدغه‌ها از ذهن‌های پزشکان حذف شود و آنها فقط به ارائه خدمات بیندیشند.

رییس کل سازمان نظام پزشکی در پاسخ به پرسش خبرنگاری در مورد اصلاح کوریکولوم‌های آموزشی دوره دستیاری گفت: جامعه پزشکی وظیفه دارد که در صورت نیاز به موضوع سرفصل‌های آموزشی ورود کند. اگرچه موضوع اخلاق در پزشکی در کوریکولوم‌های آموزشی دوره دستیاری لحاظ شده اما با استفاده از کوریکولوم‌های پنهان می‌توان به دستیاران اخلاق در پزشکی را آموزش داد.

رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی ادامه داد: منظور از کوریکولوم‌های پنهان این است که یک استاد با اخلاق و نحوه برخورد خود با بیماران می‌تواند اخلاق در پزشکی را به دستیاران آموزش دهد.

وی با انتقاد از مصوبه افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی گفت: اخلاق پزشکی و تعهد حرفه‌ای در خصوص کسی مصداق دارد که از حداقل کیفیت آموزشی برخوردار باشد. اخلاق حرفه‌ای زمانی مفهوم دارد که یک دانشجو از حداقل استانداردهای آموزشی لازم برخوردار باشد. فدراسیون جهانی آموزش پزشکی، آموزش پزشکی عمومی ایران را تایید کرده است و از اعتبار ۱۰ ساله برخوردار است. گاهی اوقات یک تصمیم اشتباه سبب می‌شود که مسائل مختلفی تحت‌الشعاع قرار گیرد. کیفیت آموزش و ساختار آموزشی با یکدیگر ارتباط دارد و زیربنای اخلاق پزشکی را تشکیل می‌دهند.

رئیس‌زاده ادامه داد: هنگامی که آموزش از کیفیت چندانی برخوردار نباشد و حداقل معیشت مورد نیاز پزشکان تامین نشود، نمی‌توان از یک دانش آموخته رشته پزشکی انتظار حکیم بودن داشت. از طرفی هم بررسی‌ها بیانگر این است متاسفانه حداقل معیشت دستیاران تخصصی و پزشکان طرحی رعایت نمی‌شود.

رییس کل سازمان نظام پزشکی گفت: اگرچه چالش‌های فراوانی برای پزشکان وجود دارد اما ما از موضوع حفظ اخلاق در پزشکی کوتاه نمی‌آییم. اگر یک پزشک دچار قصور تکنیکی شده باشد بر اساس منشور پزشکی به آن رسیدگی می‌شود. همچنین اگر پزشکان دچار قصور اخلاقی شوند در هیئت‌های انتظامی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

وی در پاسخ به پرسش ایسنا مبنی بر آنکه چگونه افزایش ظرفیت پزشکی می‌تواند اخلاق حرفه‌ای را تحت تاثیر قرار دهد؟ خاطرنشان کرد: به گفته یکی از روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، ۲۸۰ دانشجو در مرحله بالینی در این مرکز آموزشی حضور دارند اما این دانشگاه فقط ۱۵۰ تخت فعال آموزشی دارد. هنگامی که ۴۰ دانشجوی پزشکی بالای تخت بیمار حاضر می‌شوند، شان بیمار خدشه‌دار می‌شود. شرایط به نحوی است که تعداد زیادی از دانشجویان در بیرون از اتاق بیمار حضور دارند و حتی قادر به شنیدن صدای استاد نیستند.

رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی گفت: من از سیاستگذاران حوزه سلامت درخواست می‌کنم که نظرات تخصصی دلسوزان حوزه سلامت را در کانون توجه قرار دهند. سیاستگذاران حوزه سلامت فقط به نظر اساتید حوزه پزشکی توجه نکنند بلکه اسناد بالادستی کشور مانند سند ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت را نیز در کانون توجه قرار دهند. به طور قطع، عدم توجه به مبانی کارشناسی و اسناد بالادستی می‌تواند اخلاق پزشکی را تحت تاثیر قرار دهد.

وی با بیان اینکه ما از منظر پزشکی و تعهد اخلاق حرفه‌ای در اوج قله قرار داریم، گفت: ما نباید با اقداماتی که انجام می‌دهیم این مسائل را خدشه‌دار کنیم.

رئیس‌زاده گفت: پزشکی ما از پویایی کاملی برخوردار است و مسائل ناپدیدی که در عرصه پزشکی مطرح می‌شود و با اخلاق حرفه‌ای در ارتباط دارد با مسایل فقهی قابل برطرف شدن است.

رئیس سازمان نظام پزشکی در پایان درباره نقش انجمن‌های علمی برای رعایت اخلاق پزشکی گفت: انجمن‌های علمی از اختیار رسیدگی به مسائل مربوط به حوزه اخلاق در پزشکی برخوردار هستند و این بیانگر این است که انجمن‌های علمی می‌توانند به صورت تخصصی در حوزه مسائل اخلاق در پزشکی ورود کنند. به طور مثال، انجمن زنان از موضوعات اخلاق در پزشکی در این حوزه تخصصی آگاه است.