بهداشت نیوز/گرچه خطرات بهداشتی ناشی از آلودگی هوا با ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون (PM 2.5) که با چشم دیده نمی‌شوند، در شهرهای بزرگ کاملاً شناخته شده‌اند، یک پژوهش جدید در آمریکا جنبه ترسناک‌تری از عوارض این آلاینده‌ها را نشان می‌دهد:این نوع آلودگی هوا خطر بیماری آلزایمر را بالا می‌برد.

این بررسی به رابطه احتمالی میان آلودگی هوا و تغییرات مغزی مربوط به بیماری آلزایمر پرداخت. پژوهشگران بافت مغزی به‌دست‌آمده از ۲۲۴ بیمار با بیماری ثابت‌شده آلزایمر که مغزهایشان را برای پژوهش اهدا کرده بودند، از لحاظ نشانه‌های بیماری آلزایمر بررسی کردند و به دنبال شاخص‌های اختصاصی بیماری مانند «پلاک‌های نوریتیک» در مغزهای این بیماران گشتند. این کار به آنها کمک کرد بتوانند ارزیابی شدت بیماری را انجام دهند.

 
کارشناسان بر اساس محل زندگی و الگوهای ترافیکی میزان آلودگی هوا را تخمین زدند. بازه‌های زمانی مختلف (۱ سال، ۳ سال، ۵ سال) قبل از فوت افراد در نظر گرفته شدند.

این پژوهشگران از مدل‌های آماری استفاده کردند تا ببینند آیا ارتباطی بین قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و شدت نشانگرهای بیماری آلزایمر وجود دارد یا خیر. آن‌ها همچنین بررسی کردند که آیا یک ژن خاص، ژن سازنده آپولیپوپروتئین ای (APOE)، بر این ارتباط تأثیر می‌گذارد یا خیر.

افزایش پلاک‌های مغزی با قرار گرفتن در معرض ذرات معلق
این پژوهشگران دریافتند که قرار گرفتن بیشتر در معرض ذرات ملعق کمتر از ۲.۵ میکرون با میزان بالاتر پلاک‌های عصبی مرتبط با آلزایمر در مغز همراه است. این پلاک‌ها که توده‌های پروتئینی هستند که از علائم شاخص بیماری آلزایمر محسوب می‌شوند.

این بررسی نشان داد که هر چه فردی بیشتر در معرض ذرات معلق آلاینده باشند، خطر ابتلا به این پلاک‌های مغزی در او بیشتر می‌شود. به ۳۳طوری که در افرادی که در معرض میزان بالاتری از این ذرات بودند، نسبت به افرادی که کمتر در معرض آنها قرار داشتند، احتمالاً میزان بالاتر این پلاک‌های مغزی تقریبا دو برابر بیشتر بود.

به گفته این پژوهشگران هنگامی که به قرار گرفتن در معرض ذرات معلق آلاینده زیر ۲.۵ میکرون در سال قبل از مرگ مورد توجه قرار می‌گرفت، این ارتباط با پلاک‌های مغزی دخیل در ایجاد آلزایمر قوی‌تر می‌شد. این یافته نشان‌دهنده آن است که آلودگی هوا در مدتی نسبتاً کوتاهی می‌تواند بر تغییرات مغزی آلزایمر اثر بگذارد.

پژوهشگران دانشگاه اموری در ایالت یوتای آمریکا که این بررسی را انجام داده‌اند، می‌گویند یافته‌هایشان به شواهد حمایت‌کننده از این ایده افزوده می‌شود که ذرات معلق ناشی از آلودگی هوا به علت وسایل نقلیه بر میزان پلاک‌های آمیلوئیدی در مغز تأثیر می‌گذارند؛ اما به گفته آنها، پژوهش‌های بیشتری برای بررسی سازوکار زمینه‌ساز این ارتباط ضرورت دارند.