جمعه 30 شهریور 1403 - 03:32
درباره احمد سمیعی گیلانی؛ شناختهترین ویراستار ایران
شهرآرا آنلاین/ احمد سمیعی (گیلانی) را بیشتر به ویراستاری میشناسیم.
از القاب استعاری تعارفآمیزی همچون «پدر ویرایش ایران» که بگذریم، احمد سمیعی (گیلانی) (۱۲۹۹-۱۴۰۲) را میتوانیم شناختهترین ویراستار ایران و البته نماد ویرایش در زبان فارسی بدانیم. عمر دراز و همچنین استمرار و مداومت کاری سمیعی، بهویژه در تدوین کتابهای درسی، و در شورای عالی صداوسیما، ازجمله عواملی هستند که او را به این پایگاه رساندهاند. اما نه او خود را «ویراستار» میدانست، نه دیگران او را «ویراستار مثالی» یا «فقط ویراستار» بهشمار میآوردند، چنانکه نبود. سمیعی، خود، در مصاحبهای، با اشاره به حدودوثغور ویراستاری، گفته است: «سیرهٔ من سیرهٔ ویراستاری نیست؛ یعنی من زیادی تصرف میکنم.» [۱]
کریم امامی، مترجم پرآوازه که مدتی سرویراستار «مؤسسهٔ انتشارات فرانکلین» بود، به این پرسش که «بهترین ویراستار فرانکلین کی بود؟»، رندانه، چنین پاسخ داده است: «ویراستارهای ما بیش از حد لزوم ویرایش میکردند؛ یکی از بهترینِ آنها [در اصل، چنین است]آقای احمد سمیعی گیلانی بود که ویرایشش از اول تا آخرِ صفحه را سیاه میکرد.» [۲]علیاشرف صادقی، زبانشناس نامی، هم در گفتوگویی، دربارهٔ لزوم توجه به «ذهنیت و شخصیت» نویسنده و حفظ آن در فرایند ویراستاری، متعرض دخلوتصرفهای پرشمار سمیعی شده است: «آقای سمیعی ... میگوید: ”ما ’قرن‘ بهکار نمیبریم، ’سده‘ بهکار میبریم. “ آخر یعنی چه؟! بگذارید نویسنده ’قرن‘ بهکار ببرد! همهٔ ’قرن‘ها را میکند ’سده‘!» [۳]
سایه اقتصادینیا، ویراستار جوان که سالها دستیار سمیعی بوده و از جستارها و مقالات او دو مجموعه تدوین و منتشر کرده است، با ذکر فضایل اخلاقی و فکری گونهگون استاد خود، از قول او نوشته است که «مهمترین خدمت خود را ویرایش میدانم.» [۴]البته ویراستاری امری است خطیر که ــ اگر چنان باشد که باید ــ گاه از تألیف و ترجمه نیز ارزشمندتر است، اما، متأسفانه، دستکم در ایران، چندان خریداری ندارد، و ویراستار این سرزمین بهاندازهٔ مؤلف و مترجم آن قدر نمیبیند. برای همین، آدمی افسوس میخورد که سمیعی چندان که میتوانست ننوشت یا ترجمه نکرد. بهقول اخوان، «میتوانست او اگر میخواست/ لیک ...».
منابع
[۱]محمدهاشم اکبریانی (۱۳۹۸). «احمد سمیعی گیلانی»، در «ویرایش: گفتگو با ویراستاران» (۲ ج.): ج. ۱. تهران: خانهٔ کتاب. صص. ۱۱-۱۰۳. ص. ۱۷.
[۲]عبدالحسین آذرنگ و علی دهباشی، با همکاری طوبی ساطعی (۱۳۹۳). «کریم امامی (از کیهان، فرانکلین و سروش)»، در «تاریخ شفاهی نشر ایران». چ. ۲. تهران: انتشارات ققنوس. صص. ۳۳۳-۳۶۱. ص. ۳۴۷.
[۳]شهرناز اعتمادی و دیگران (۱۳۹۸). «خط فارسی و درستوغلط در زبان در گفتگو با دکتر علیاشرف صادقی»، در «ویراستار: مقالات و گفتگوهایی در عرصهٔ ویرایش (کتاب دوم)». تهران: کتاب بهار. صص. ۳-۳۳. ص. ۱۶.
[۴]سایه اقتصادینیا (۱۳۹۸). «استاد احمد سمیعی (گیلانی): نه هرکه آینه سازد سکندری داند»، در «له و علیه ویرایش». چ. ۲. تهران: انتشارات ققنوس. صص. ۱۵۷-۱۶۱. ص. ۱۵۹.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
فلورین تائووین بهترین بازیکن هفته 4 سری آ
-
گریزمان: این تازه اول راه ما در لیگ قهرمانان است!
-
رونمایی از ترکیب پرسپولیس با سه تغییر مهم
-
ستاره خارجی استقلال از لیست خط خورد!
-
رمز و راز ناکامی اسرائیل در رهگیری ارتباطات سنوار
-
تحلیل نظری از نتایج ایران در جام جهانی فوتسال ۲۰۲۴
-
آرتتا: بهترین سیو پنالتی عمرم را دیدم!
-
نگرانی ایران از کریدور زنگزور
-
آماده باش پنتاگون؛ شعلههای حمله زمینی اسرائیل به لبنان نزدیکتر از همیشه
-
چرا نباید پزشکیان راه مرحوم رییسی را در قبال اروپا ادامه دهد؟
-
چگونه تایوان ناگهان در مرکز تنشهای خاورمیانه قرار گرفت؟
-
تراشتگن: من و گارسیا مقصر باخت هستیم!
-
حساسیت عجیب تلویزیون روی وفاق ملی
-
گاسپرینی: سیو رایا استثنایی بود، خیلی ناراحتم
-
مورد عجیب نسخه جدید مسعود فراستی
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
آخرینخبرها برای سهامداران عدالت
پنجشنبه 29 شهریور 1403 - 23:47:13
توهم معصومیت خودروسازان
پنجشنبه 29 شهریور 1403 - 22:01:00
گرد و خاک دنا در بازار خودرو
پنجشنبه 29 شهریور 1403 - 21:29:01
زنگ بیپولی در مدارس
پنجشنبه 29 شهریور 1403 - 20:39:49
فغان و فریاد از گارانتیهای شعاری!
پنجشنبه 29 شهریور 1403 - 20:10:00