خراسان/ مادری 36 ساله هستم و دختری 6 ساله دارم. من و پدر و برادرش، زیاد با او بازی فکری می‌کنیم اما یک مشکل رفتاری در او وجود دارد. متاسفانه هر وقت می‌بازد، جر می‌زند(دعا و دغل و انکار باختن) و شکست را قبول نمی‌کند. آیا این رفتار برای آینده‌اش، مشکل‌ساز نمی‌شود؟ باید چه واکنشی داشته باشیم که اصلاح شود؟
پاسخ مشاوره
مادر گرامی، برد و باخت عموماً در عرصه‌های مختلف زندگی اتفاق می‌افتد. به‌طور کلی، کودکانی که در برابر ناکامی واکنش‌های نامناسبی از خود نشان می‌دهند، بازی را به هم می‌زنند، با دیگران مشاجره و دعوا می‌کنند و گاهی به دروغگویی رو می‌آورند یا شروع به گریه و دادوفریاد می‌کنند و تاب‌آوری کمی در این مورد  از خود نشان می‌دهند، اگر الگویی از یک برنده خوب به او ارائه دهید و چیزی کمتر از آن را از کودک خود نپذیرید، او خواهد آموخت که چگونه یک برنده خوب یا بازنده خوب باشد. با توجه به نکاتی که در پیامک‌تان مطرح کردید، در ادامه چند راهکار مطرح می‌شود که می‌تواند برای شما کمک کننده باشد.
باختن شرافتمندانه را به او نشان دهید
معنای بردن و باختن شرافتمندانه و خوشایند را در گفت‌وگوهای روزمره و نه فقط هنگام بازی و مسابقه به صورت مکرر برایش شرح دهید و مثال بزنید. مثلا نقش کسی را که در بازی یا مسابقه می‌بازد، اجرا کنید و واکنش‌ها و جملات مناسبی که یک بازنده می‌تواند بگوید مثل دست‌دادن با حریف یا تبریک گفتن و در آغوش کشیدن را با او تمرین کنید.
الگوی خوبی برای کودک‌تان باشید
نمونه و الگوی خوبی برای کودک‌تان باشید که با تواضع و خوشایندی می‌برد یا با وقار می‌بازد. کودکان بهترین مقلدین رفتارهای والدین هستند. هنگام برد و باخت کودک رفتار مناسبی را نشان دهید. برخی والدین در پایان مسابقه رفتارهایی بدتر از کودک‌شان نشان می‌دهند! همچنین با هم به تماشای مسابقات ورزشی و قهرمانی بنشینید که برنده یا بازنده را نشان می‌دهند تا الگوی مناسبی را در اختیارش بگذارید.
رفتارناشایست را نپذیرید
رفتار ناشایست دخترتان را در زمانی که بازنده می‌شود و به قول شما جر می‌زند، نپذیرید. مثلاً او را از بازی اخراج کنید یا از ادامه دادن بازی انصراف دهید. حتما به او اعلام کنید که به دلیل نوع رفتار وی، این کار را انجام می‌دهید. از آن طرف، زمانی که رفتار مناسب را انجام می‌دهد، او را تحسین و رفتارش را تقویت کنید. همچنین در کودک خود احساس عزت‌نفس ایجاد کنید. افرادی که به خود ارزشمندی(عزت‌نفس) رسیده‌اند هرگز از شکست نمی‌هراسند چون به توانایی‌های خود آگاهی دارند.
طعم تلخ شکست را به او بچشانید
به یاد داشته باشید کودکان باید ناکامی را تجربه کنند چراکه اگر ندانند در برابر ناکامی‌ها چگونه باید عمل کنند ممکن است در آینده به خود یا دیگران آسیب‌های جدی وارد کنند. در بازی با کودکان خردسال تلاش کنید چنان چه دو بار در بازی برنده می‌شوند، بار سوم شما برنده بازی باشید تا از کودکی بیاموزند که زندگی برد و باخت خواهد داشت و باید یاد بگیرند که بعد از هر باخت چطور دوباره شروع کنند و از شکست‌ها نهراسند.
نویسنده : سمانه تعلیم‌دهنده | ‌ کارشناس‌ارشد مشاوره توان‌بخشی