دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست

روزنامه نیویورک‌تایمز در تحلیلی نوشت: اگرچه حمله پهپادی به کرملین در کی‌یف با انکار مواجه شد، اما برخی در این کشور در دیدارهای خصوصی «سر خود را می‌خاراندند» و با چشمک و بالا و پایین بردن سر می‌خواهند نشان دهند که با این عملیات خلاقانه و جسورانه ارتباطاتی دارند. در بیش از ۱۴ ماه جنگ، اوکراین در اقدامات خاص با اهمیتی نمادین، مهارت یافته است. حمله بهار گذشته به ناوگان روسیه در دریای سیاه کمک چندانی به کاهش حملات بی‌امان روسیه به اوکراین نکرد، اما شکستی برای روسیه بود.
 
روسیه روز پنج‌شنبه (۱۴ اردیبهشت ماه) ایالات متحده را مسوول حمله آشکار هواپیماهای بدون سرنشین به کرملین دانست و از «دخالت مستقیم» واشنگتن در این امر سخن گفت. سخنگوی کرملین اعلام کرد که ایالات متحده حملات اوکراین به داخل خاک روسیه را به اوکراینی‌ها «دیکته» کرده است؛ اتهامی که یک مقام ارشد آمریکایی به شدت آن را رد کرد.«آنتون ترویانوسکی» در گزارش ۵ مارس در نیویورک‌تایمز نوشت: دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین، بارها در یک کنفرانس تلفنی روزانه به خبرنگاران گفت که ایالات متحده پشت این رویداد است. فیلم‌‌‌های ویدئویی تاییدشده توسط نیویورک‌تایمز دو انفجار را در اوایل روز چهارشنبه بر فراز کرملین نشان می‌دهد؛ حادثه‌‌‌ای که روسیه آن را حمله هواپیماهای بدون سرنشین اوکراینی به اقامتگاه پوتین در کرملین توصیف کرد. اوکراین دخالت خود را رد کرده است. پسکوف گفت: «ما خوب می‌دانیم که تصمیمات در مورد چنین اقدامات و اقدامات تروریستی نه در کی‌یف، بلکه در واشنگتن اتخاذ می‌شود. پس کی‌یف آنچه را که گفته شده انجام می‌دهد.»

کاخ سفید به سرعت اتهامات پسکوف را رد کرد. صبح پنج‌شنبه در برنامه «Morning Joe» - از برنامه‌های شبکه ام‌‌‌اس‌‌‌ان‌‌‌بی‌‌‌سی- جان کربی، سخنگوی کاخ سفید، اتهام کرملین را رد کرد و گفت: «پسکوف فقط دروغ می‌گوید.» کربی با اشاره به مقام‌های اوکراینی گفت: «ما در آشکار و نهان به وضوح به طرف اوکراینی گفته‌‌‌ایم که آنها را تشویق نمی‌‌‌کنیم یا اجازه نمی‌‌‌دهیم که به خارج از اوکراین حمله کنند. من می‌توانم به شما اطمینان دهم که هیچ دخالتی از سوی ایالات متحده در این مورد وجود نداشته است.» اسناد محرمانه افشا شده پنتاگون نشان می‌دهد در حالی که ارتش آمریکا داده‌هایی را برای هدف قرار دادن در میدان جنگ در اختیار اوکراین قرار می‌دهد، اما مقام‌های آمریکایی تلاش کرده‌اند اوکراین را از حملات تحریک‌آمیز احتمالی به مسکو منصرف کنند. اما پسکوف روز پنج‌شنبه اصرار کرد که انکار اوکراین از دخالت در حادثه پهپادی روز چهارشنبه بر فراز کرملین و انکار آمریکا، «کاملا خنده‌دار» است.

ماه گذشته، پوتین گفت که «سازمان‌های اطلاعاتی غربی» به اوکراین در انجام «اقدامات تروریستی» در داخل روسیه کمک می‌کنند. «اندرو کرامر»، «مارک سانتورا» و «مایکل شویرتز» هم در گزارش دیگری در ۵آوریل در نیویورک‌تایمز نوشتند، یک روز پس از آنکه روسیه، اوکراین را به هدف قرار دادن کرملین در حمله پهپادی متهم کرد، سامانه‌‌‌های پدافند هوایی اوکراین پهپادها و موشک‌‌‌های روسی را روز پنج‌شنبه بر فراز کی‌یف و دیگر شهرها هدف قرار دادند. انفجارها قبل از بامداد پنج‌شنبه بر فراز شهر بندری اودسا در دریای سیاه و در کی‌یف شنیده شد، جایی که یک مقام منطقه‌ای گفت که پدافند هوایی، هواپیماهای بدون سرنشین و موشک‌های بالستیک روسی را سرنگون کرده است. فرماندهی جنوبی ارتش اوکراین در اودسا تصاویری از پهپادهای سرنگون شده ارائه کرد که حاوی پیام‌‌‌های دست‌‌‌نویسی از جمله «برای مسکو» و «برای کرملین» بود. با این حال، مقام‌های اوکراینی تهدیدهای مسکو برای تشدید تنش را جدی می‌گیرند.

«فدیر ونیسلاوسکی»، یکی از اعضای کمیته امنیت ملی پارلمان اوکراین، گفت: «البته، تلاش‌ها برای پوشش آسمان کی‌یف افزایش خواهد یافت.» هیچ گزارشی مبنی بر تلفات حملات قبل از سحر در کی‌یف و اودسا در روز پنج‌شنبه گزارش نشده است اما در منطقه جنوبی خرسون، مقام‌ها تعداد کشته شدگان حملات روسیه در روز چهارشنبه را ۲۳ نفر اعلام کردند که آن را به یکی از مرگبارترین حملات به اوکراین در سال‌جاری تبدیل کرد. ایالات‌متحده و اوکراین گفتند که بیم آن دارند که روسیه پس از انفجارهای روز چهارشنبه بر فراز کرملین، به دنبال تشدید حملات باشد. فرماندهی ارتش جنوب اوکراین اعلام کرد روسیه با حداقل ۱۵ پهپاد به اودسا حمله کرد. اوکراینی‌ها ۱۲ فروند را سرنگون کردند، اما سه فروند از شبکه دفاع هوایی عبور کردند.

«مایکل شویرتز» در گزارش دیگری در نیویورک‌تایمز نوشت، تنها حقایق غیرقابل انکار در مورد حادثه روز چهارشنبه در کرملین این است که دو انفجار در حوالی ساعت ۲:۳۰بامداد بر فراز مهم‌ترین نماد سیاسی و فرهنگی روسیه رخ داد و مسکو و اوکراین هر دو با خشم واکنش نشان دادند. اما خشم چه کسی واقعی و خشم چه کسی جعلی بود؟

در این جنگ، نبرد روایت‌ها به اندازه نبرد میدانی اهمیت دارد. در حالی که کرملین از رسانه‌‌‌های قدرتمند تحت کنترل دولت خود برای ایجاد واقعیت‌‌‌های جایگزین استفاده می‌کند، اوکراین نیز ثابت کرده است که در تحریف حقیقت برای کمک به برنامه جنگی خود مهارت دارد. «میان بر» زدن از میان این روایت‌های رقیب برای رسیدن به حقیقت می‌تواند کار دشواری باشد، و شاید نکته همین باشد. هر دو طرف زمانی سود خواهند برد که نیات و روش‌های آنها در «مه» پنهان بماند. آیا این حمله پهپادی آشکار، اقدامی جسورانه اما عمدتا نمادین از سوی اوکراین بود تا پوتین را که قرار است رژه سالانه روز پیروزی را در هفته جاری در میدان سرخ برگزار کند شرمسار سازد؟ یا آیا این یک اقدام تحریک‌آمیز از سوی روسیه برای توجیه حملات شدیدتر علیه مردم اوکراین یا شاید علیه رهبری اوکراین بود؟ یا اینکه این اقدام از سوی هیچ یک از این دو دولت انجام نشد بلکه توسط پارتیزان‌های محلی روسی مخالف جنگ، یا خرابکاران سرکش اوکراینی انجام گرفت؟

روسیه با عصبانیت اوکراین را به تلاش برای ترور پوتین با حمله پهپادی متهم کرد و بر حق خود برای اقدامی تلافی‌جویانه تاکید کرد. روز پنج‌شنبه، دیمیتری پسکوف، دست آمریکا را در این حملات می‌دید. اگرچه روسیه و اوکراین یکدیگر را متهم می‌کردند اما در فضای رسانه‌ای هم شرایط به گونه‌ای دیگر بود. هنگامی که سرویس‌های خبری روسی سرانجام انگشت اتهام را به سوی اوکراین نشانه رفتند، این کار را در بیانیه‌‌‌هایی غیرمعمول انجام دادند که نشان می‌‌‌داد روس‌ها مشتاقند این رویداد را در حداکثر دید عموم قرار دهند. اگرچه این اقدام در کی یف با انکار مواجه شد اما برخی در این کشور در دیدارهای خصوصی «سر خود را می‌خاراندند» و با چشمک و بالا و پایین بردن سر به نوعی می‌خواستند نشان دهند که با این عملیات خلاقانه و جسورانه ارتباطاتی دارند. آنها خاطرنشان کردند که این انفجارها چندان کار بزرگی نبود.

در بیش از ۱۴ ماه جنگ، اوکراین در انجام اقدامات سنگین با اهمیت نمادین، مهارت یافته است. حمله بهار گذشته که گل سرسبد ناوگان روسیه در دریای سیاه - یعنی مسکوا- را غرق کرد، کمک چندانی به کاهش حملات بی‌امان روسیه به اوکراین نکرد، اما شکستی به شدت خفت‌بار برای ارتش روسیه بود. انفجار تابستان گذشته در تنها پلی که خاک روسیه را به شبه‌جزیره کریمه اشغالی متصل می‌کند، انتقال تجهیزات نظامی را برای مدت کوتاهی کند کرد، اما ضربه شرم‌‌‌آور دیگری به پوتین وارد کرد که نیروهایش نتوانستند از یک دارایی استراتژیک مهم محافظت کنند. اوکراین جنگ را صرف توسعه پهپادهای مرگبار کرده است که سربازان را در میدان نبرد به وحشت انداخته و به پشت خطوط دشمن حمله کرده است. در دسامبر گذشته، اوکراین پهپادهای انفجاری اصلاح شده را صدها مایل به داخل خاک روسیه برای حمله به دو پایگاه نظامی رسوخ داد که به هواپیماها آسیب رساند و چند سرباز را کشت. در این موارد و موارد دیگر، مقام‌های اوکراینی آشکارا مسوولیتی را بر عهده نگرفتند، اگرچه اغلب دخالت کشورشان را رد نکرده‌‌‌اند.