/ تا سال ها پیش از این اگر در خصوص بازار خودروهای وانت و‌ پیکاپ صحبت می کردیم ذهنیت مخاطبان خواه ناخواه اول به نیسان آبی معطوف می شد.

به طور سنتی خاستگاه یا پیکاپ در حوزه حمل و نقل عمومی جابجایی بار و اثاثیه تعلق می گرفت که عمدتاً تا ظرفیت حمل نیم تن را تامین می کرد. البته به جز نیسان آبی که با ثبت تارگت های رسمی و غیر رسمی قابلیت جابجایی و حمل گاهی تا بالای سه تن بار را هم در خود دیده است و به عنوان محبوب ترین یار راننده های جاده های شمال، جنوب و غرب و حتی شهرهای شرقی کشور می باشد. هر چند از نقش آفرینی های وانت پیکان، وانت مزدا، وانت پراید، وانت تندر و وانت آریسان (وانت پژو) نباید غافل شد که قبول زحمت حمل بار از ۴۵۰ تا ۷۵۰ نهایت ۸۰۰ کیلوگرم را کشیده اند.

ولی این کل ماجرای این سگمنت نیست، در این بین خودروهای پیکاپ دیگری نیز بوده اند که با قابلیت کاربردی خود توانسته اند به شکلی کلاسیک تر در فضای تجاری و کارگاهی نقش آفرینی نمایند. از جمله می توان به نیسان پیکاپ، گریت وال وینگل، زد ایکس کاپرا، دانگ فنگ ریچ ۲ اشاره نمود که عمدتاً توانایی جابجایی حداکثر ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم بار را داشته اند.

در این میان خودروی هایلوکس با سری های ویگو (۲۰۰۴) و ریوو (۲۰۱۵) بعنوان یک پیکاپ لوکس وارداتی دو‌ دیفرانسیل شناخته می شود که با قابلیت های کارگاهی و معدنی و شهری، مدتهاست بعنوان یک لیدر در طبیعت گردی و آفرود در دل نسل جوان جا باز کرده است. هر چند بر خلاف نسخه های جدید خارج از کشور که موتور ۴ لیتر قدرتمندی دارد از یک پیشرانه ۲/۷ حدودا ۱۶۴ اسب بخار و گشتاور ۲۴۵ نیوتن متری با گیربکس ۵ سرعته دستی بهره می برد که توانایی، کیفیت و عمر زیادتری نسبت به پیکاپ های چینی ها دارد.

در این بخش به دسته بندی و بررسی کلی و اجمالی خودروهای وانت (در زبان فرانسوی همان پیکاپ است) می پردازیم :

سگمنت مینی با قابلیت باربری کمتر از نیم تن :
۱- وانت پراید ۱۵۱
۲- پیکان وانت
۳- تندر وانت

سگمنت کامپکت با قابلیت باربری بین نیم تن تا ۷۵۰ کیلوگرم :
۱- آریسان ۲
۲- وانت مزدا (کارا‌ تک کابین/ دو‌کابین)

سگمنت متوسط با قابلیت های کارگاهی و عملیاتی و باربری بین ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم :
۱- پادرا
۲- شوکا
۳- زد ایکس کاپرا ۲
۴- گریت وال وینگل ۳
۵- گریت وال وینگل ۵
۶- نیسان پیکاپ
۷- دانگ فنگ ریچ ۲
۸- کارون

و اما فارغ از دو سگمنت باری و تجاری فوق، بخش جدیدی از خودروهای پیکاپ سایز متوسط پا به عرصه بازار گذاشته اند که موجب رنسانس در این بخش شده اند و بیشتر مایل به رقابت با هایلوکس هستند، دو‌ دیفرانسیل هایی که به سمت لوکس گرایی و طبیعت گردی و آفرود گرایش پیدا کرده اند:

۱- پیکاپ پاژن هرور (عدم تولید از سال ۱۳۹۴)
۲- ایسوزو D-Max (تولید در سال ۱۳۹۴)
۳- فوتون تانلند E5 دیزلی / بنزینی
۴- فوتون تانلند S (فیس لیفت)
۵- آمیکو آسنا (Huanghai N2)
۶- کی ام سی T8 (جک T8)
۷- مکث کلوت (دایون V5)
۸- فوتون تانلند G7
۹- زد ایکس G9 (وِیشی ۱۹۴۹)
۱۰- چینگ لینگ تاگا
۱۱- زامیاد زاگرس (دایون V5)
۱۲- یواز پیکاپ
۱۳- کی ام سی T9 (جک T9)
۱۴- کیتون L7 پلاس (ترالورد ۱۹۸۶/ وِیشی G7)
۱۵- آمیگ اهورا (ترالورد ۱۹۸۶/ وِیشی G7)
۱۶- سانگ یانگ خان (موسو پیکاپ)

البته در میان پیکاپ های فوق بعضاً مواردی هستند که کیفیت فنی بالایی نداشته و یا از کیفیت بالای طراحی و متریال تریم داخلی خوبی برخوردار نیستند ولی برای تغییر ذائقه مصرف کننده آفرودباز و یا افرادی که علاقه مند هستند تا مالک پیکاپ هایی به سبک آمریکایی باشند زحمات زیادی را کشیده اند. ولی این دلیل کافی نیست و امروزه مشتریان هوشمند در خلا نبود خودروهای استیشن واگن یا اس یو وی های شاسی مستقل در بازار ایران بدنبال جایگزین مناسبی برای ژاپنی های سالخورده گران قیمت اما با کیفیت و دارای برند خود می باشند، هر چند در سالهای اخیر شرکت های عرضه کننده محصولات شاسی بلندی از جمله سانگ یانگ رکستون G4، دایون Y5، یواز پاتریوت، فوتون ساوانا، جی ام سی S350 و این اواخر نیسان ترا در بازار ایران و پیکاپ ها با ورود فوتون تانلند G7، زد ایکس G9، چینگ لینگ تاگا و با آمدن جک T9 و سانگ یانگ خان به بازار سعی بر تامین نیاز بلندقامت سواران را داشته و دارند. ولی باید دید ادامه حیات برخی از پیکاپ ها مانند مکث کلوت، کی ام سی T8، آمیکو آسنا، پاتریوت پیکاپ، تاگا و‌ زاگرس با ورود رقبای قدرتمندچگونه است؟! (پاتریوت، زاگروس و تاگا بنا به ضعف هایی که دارند گزینه هایی هستند که در ابتدای ورود به بازار احتمال می رود حذف شوند و یا جایگاه ویژه ای پیدا نکنند همچنین کیتون L7 با توان ۱۵۰ اسب بخار و گیربکس دنده دستی هم شانس زیادی ندارد و طبق شنیده ها احتمال خواهد داشت تعداد محدودی عرضه گردد.)، نا گفته نماند زد ایکس G9 علیرغم هیبت و امکانات رفاهی خوبی که دارد، به دلیل ضعف در بازارشناسی و تجزیه و تحلیل محصولات رقبا در رقابت با جک T9، فوتون تانلند G7 و سانگ‌یانگ خان با موتور ۲ لیتر ۱۹۵ اسب بخاری عقب تر خواهد ماند.

بازار خودروهای پیکاپ های دو‌کابین سایز متوسط طی ده سال گذشته آمار تولید ۶۸٫۰۳۹ دستگاهی را به خود دیده است و در این میان خودروهای زیر به ترتیب جزو پر تیراژ ترین و پیشروهای این بخش از بازار به حساب می آیند:

۱- جک تی ۸: ۲۳٫۰۲۹ دستگاه
۲- دانگ‌فنگ ریچ ۲: ۱۴٫۱۷۸ دستگاه
۳- فوتون تانلند: ۱۰٫۱۱۸ دستگاه
۴- زد ایکس کاپرا: ۷٫۴۲۳ (با آمار سال های ۹۸ و ۹۹ افزایش دارد)
۵- مکث کلوت: ۶٫۰۵۷ دستگاه