یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 19:14
سپرهستهای؛ افسانه غرب یا نیاز داخلی؟
اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
گفتوگو پیرامون راهبرد ایران در قبال بازدارندگی اتمی
محمد بیات، کارشناس مسائل خاورمیانه| برنامه «خط» به همت محمدحسین امانی و با همکاری خانه اندیشهورزان در ششمین قسمت از برنامههای گفتوگو محور خود به مساله بازدارندگی اتمی در ایران پرداخته است. در این مناظره علیاکبر دارینی به عنوان کارشناس مسائل منطقه در شبکه الجزیره (موافق) و دکتر ساسان کریمی مدرس روابط بینالملل در دانشگاه تهران (مخالف) به گفتوگو درباره راهبرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بازدارندگی اتمی پرداختند.
افزایش قدرت بازدارندگی ایران در خارج از مرزهای ملی
علی دارینی: در حوزه سیاست خارجی سیاستهای امنیتی-دفاعی جمهوری اسلامی ایران بر پایه بازدارندگی و دفاع رو به جلو هست. دفاع رو به جلو را هم میتوانیم بازدارندگی نامتقارن تعریف کنیم. از آنجایی که رقبا و دشمنان ایران از قدرت نظامی بالایی برخوردار هستند و توازن قوا وجود ندارد، ایران در این ۴۰ سال به دنبال افزایش قدرت بازدارندگیاش رفته است. اما همزمان با افزایش قدرت بازدارندگی متعارف که بیشتر بر پایه توان موشکی، پهپادی و همچنین گسترش قدرت دریایی بوده، ایران در زمینه هستهای پیشرفتهای شگرفی در این سالها به دست آورده است، اما دکترین جمهوری اسلامی در زمینه هستهای ساخت سلاح اتمی نبوده و تا امروز هیچ نشانهای مبنی بر اینکه ایران به سوی ساخت سلاح اتمی گام برداشته، وجود ندارد. این را آقای برنز و اندیشکدهها و پژوهشگران بینالملل هم تایید میکنند که ایران از توانایی ساخت سلاح اتمی برخوردار هست اما هیچ نشانهای از اینکه تصمیم سیاسی برای ساخت سلاح اتمی گرفته باشد، وجود ندارد. بنابراین امروز ایران از توانمندی ساخت سلاح هستهای و اتمی برخوردار است و به یک قدرت هستهای در آستانه تبدیل شده اما از اینکه بخواهد به شکل فیزیکی بمب اتمی تولید کند تا امروز یک چنین تصمیم نگرفته و نشانهای هم وجود ندارد که چنین تصمیمی را در آینده نزدیک خواهدگرفت.
... من فقط چند جمله اضافه کنم. اطلاعات فنی را من میخواهم بدهم. تازهترین گزارش آژانس میگوید که ایران در حال حاضر ۵۵۲۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با درصدهای مختلف دارد. شما در تئوری برای ساخت یک سلاح اتمی خام ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۹۰درصد یا بالاتر نیاز دارید. اگر این را بیایید به ۶۰درصد تبدیل کنید، میشود چیزی حدود ۴۰ کیلوگرم و این را بیاید به ۲۰درصد تبدیل بکنید چیزی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم هست و اگر عقبتر بروید بخواهید به ۲ونیم تا ۵درصد تبدیل بکنید، به ۱۲۰۰کیلوگرم میرسد. بنابراین شما ۱۲۰۰ کیلوگرم ۳ونیم درصد داشتهباشید تبدیل میشود به ۲۵ کیلوگرم ۹۳ درصد؛ این برای ساخت یک سلاح اتمی خام هست. درحال حاضر ایران ۱۲۱کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۶۰درصد دارد. بنابراین در تئوری برای ساخت ۳ بمب اتمی کافی است. ۷۱۲ کیلوگرم هم ۲۰درصد دارد. این هم برای ساخت ۳ سلاح اتمی کافی است و نزدیک به ۴۷۰۰ کیلوگرم هم 3 و نیم درصد دارد که این هم برای ساخت ۴ بمب اتمی کافی است. یعنی روی هم رفته شما دستکم ۱۰ سلاح اتمی میتوانید با این مواد هستهای تولید کنید. اما همانطور که عرض کردم نفس این توانمندی و داشتههای استراتژیک قدرت بازدارندگی شما را بالا میبرد و در شرایطی خاص از حمله تمامعیار و نظامی جلوگیری میکند اما اگر این شرایطی که عرض کردم نداشته باشد شکست میخورد و براساس آنچه که در منابع باز موجود هست، ایران هیچ تصمیم برای ساخت سلاح اتمی نگرفته و هیچ نشانهای وجود ندارد که میخواهد به این سمت گام بردارد.
بازدارندگی ایران براساس امور متعارف گذاشته شده است
ساسان کریمی: بازدارندگی در سیاست خارجی بهطور کلی یک معناست و روابط بینالملل انعکاسی از عناصر قدرت است. عناصر قدرت در حوزه سیاست خارجی محدود به عنصر نظامی نیست، عناصر مادی هستند، به اصطلاح منافع ارزی و زمینی هست و عناصر معنایی هست حتی در رئالیسمترین کتابهای مرجع کلاسیک هم که شما نگاه بکنید در روابط بینالملل، عناصر معنایی مثل انسجام ملی، همکاریهای بینالمللی، کیفیت دیپلماسی و... مدنظر هست. بنابراین آن چیزی که بازدارندگی واقعی را تولید میکند، انعکاسی از همه این عناصر قدرت هست.
سیاست خارجی جمهوری اسلامی اساسا بازدارندگی خودش را از ابتدا براساس امور متعارف گذاشته است. حتی شما میبینید که در جنگ ایران و عراق هم ما یک معذور و ابای کاملی از سلاح کشتارجمعی داشتیم و حتی سلاحهای متعارف را هم ما در مناطق مسکونی استفاده نمیکردیم که این خیلی هم دور از امر مرسوم در جنگهای میان کشورها نیست ولی ما این کار را نمیکردیم. بنابراین میشود دانست که یک وجه مشروع و درواقع دغدغه مشروعیت آن عملی که در حال انجام هستیم هم برای جمهوری اسلامی هم در اصول بازدارندگیاش مهم بوده است. بنابراین همانطوری که مقامات هم همیشه گفتهاند بازدارندگی هستهای نه نیاز جمهوری اسلامی است و نه اولویتش. بنابراین تحلیل اصلی هم که وجود دارد در مقامات تصمیمگیر و لایههای تصمیمساز، طوری که به نظر میآید این است که به هیچ عنوان این را رفع خطر نمیدانند بلکه بیشتر ایجاد خطر میدانند داشتن سلاح هستهای را؛ کما اینکه اصلا اگر اینطور نبود، داشتن سلاح هستهای شاید در آن آشوبهای بعد از فروپاشی بلوک شرق در ابتدای دهه ۹۰ در کشورهای تازه استقلالیافته، خیلی رسیدن به سلاح هستهای از طریق خریدن آن، توسط بازار سیاهی که تولید شدهبود خیلی آسانتر از متحمل شدن دو دهه تحریم و غیره بود.
... این را از آقای عراقچی نقل میکنم که در مذاکرات به ایشان گفته بودند که شما برای چه میخواهید اصلا این موضوع را اگر که بمب و سلاح هستهای نمیخواهید، خب این برق مگر چقدر برای شما میارزد؛ ایشان جواب هوشمندانهای دادهبود که شما برای چه رفتید ماه؟ یعنی اگر قرار باشد فقط هزینه-فایده را ببینید یعنی اقتصادی باشد، شما پروژه رفتنتان به ماه یک پروژه کاملا غیر اقتصادی بوده. ولی هویت شما و عنصر تصمیمگیری در داخل یک موضوعی است که ابتدا شاید موضوع هستهای ما این نبوده ولی به مرور با پافشاری طرفهای مقابل به یک مساله حاکمیت و هویتی مبدل شده است.
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
گل اول تاتنهام توسط دژان کولوسفسکی
-
خبرگزاری دولت: امدادگران تاکنون موفق به پیدا کردن محل دقیق بالگرد نشدهاند
-
واکنش ایجنت تیاگو موتا به مذاکره با بارسلونا
-
رئیس جمعیت هلالاحمر: یک تیم به محل احتمالی سانحه نزدیک شده است
-
زورشان به امباپه نرسید، برادرش را اذیت میکنند!
-
کوهنوردان به تیم امداد و نجات پیوستند
-
ترفند صاف کردن گوشه فرش و موکت
-
بعضی از هواداران آرسنال با رادیو به استادیوم امارات آمدهاند
-
وزیر بهداشت: همۀ امکانات درمانی را در منطقۀ حادثه مستقر کردیم
-
کسب مدال طلا و برنز ۲۰۰ متر توسط دوندگان ایران
-
زن مقید نمیخواد!
-
امباپه به تیمی پر از بازیکنان مغرور میرود!
-
عکس/ تصویری از لباس خادمی رئیس جمهور در شب ولادت امام رضا(ع)
-
عیناللهی: همه امکانات درمانی را مستقر کردهایم
-
طرح موزائیکی هواداران لیورپول برای خداحافظی با کلوپ
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
آخرین تغییرات بازار ارز و طلا
یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 18:30:20
معاون سازمان تامین اجتماعی: بیمه راهکاری برای مشارکت مردم در تولید است
یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 19:45:00
فرصت ۲۰ روزه مودیان مالیاتی برای ارسال فهرست حقوق بگیران
یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 18:30:00
همین الان نات کوینات به پول نقد تبدیل کن (با جایزه)
یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 19:00:00
فهرست خودروهای برقی وارداتی در سامانه مشخص شد
یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 - 17:30:00