کتاب «تو خواب میکاییل هستی» نوشته تیمور آقامحمدی به تازگی توسط نشر مهرک ویژه نوجوانان به بازار کتاب آمده است.

فرزانه فخریان مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور کودک و نوجوان ، درباره این کتاب گفت: رمان «تو خواب میکاییل هستی» را خیلی دوست دارم. بعد از اینکه رمان را ویرایش کردم و در این چند ماهی که کتاب هنوز منتشر نشده بود، هر جایی که به ادبیات کودک و نوجوان مربوط می‌شد، گفتم که من بعد از مدت‌ها یک رمان نوجوان واقعی خواندم. به جهات مختلف کتاب‌های کودک و نوجوان زیادی می‌خوانم؛ در بین همه آثاری که طی سال‌های اخیر مطالعه کرده‌ام، «تو خواب میکائیل هستی» کتابی بوده متفاوت و مهم که آن را بسیار پسندیدم. کتاب را با لذت خواندم و لحظه به لحظه‌اش را دیدم. مدت‌هاست کتابی مثل «تو خواب میکائیل هستی» نداشته‌ایم.

وی افزود: یکی از دلایلی که مرا به شعف آورد این بود که نوجوان را در این کتاب دقیقاً در سن پانزده‌سالگی‌اش دیدم، با غریزه، هویت، مطالبه‌گری، دغدغه‌های شخصی، احساسی، دوستانه، خانوادگی و…. این نوجوان را در سن درست خودش دیدم. الان در دوره‌ای هستیم که متأسفانه نوجوان را از سن خودش بیرون کشیده‌ایم. در جامعه، در برنامه‌ریزی، در ادبیات، در محصولات فرهنگی‌ای که ظاهراً برای نوجوان‌هاست اما متعلق به بزرگسالان است، مسؤولیت‌های غیردقیقی به نوجوان داده‌ایم. با اصطلاح «کنشگری نوجوان» او را به راهی کشانده‌ایم که برای ورود به آن هنوز آماده نبوده. میکائیل در این کتاب در سن خودش، درباره هویت، خانواده، مسیری که پدر و مادر و دایی‌اش انتخاب کرده‌اند سؤال دارد، برای او اطرافیان و کارهایی که انجام داده‌اند مهم است و می‌کوشد درباره مسائل مختلف تأمل کند؛ از جمله دوستی، قدرت، رؤیاهای شخصی و.... هر سؤالی که دارد بزرگی سؤالش به‌اندازه پانزده سالگی است، به اندازه یک پسر پانزده ساله طبیعی. میکائیل به مسیرهایی که خود و دیگران انتخاب کرده‌اند می‌اندیشد، پاسخ‌هایی پیدا می‌کند و بعد می‌نشیند به این پاسخ‌ها و اتفاقاتی که افتاده فکر می‌کند.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور کودک و نوجوان گفت: وقتی کمی بعد به‌خاطر کار دیگری، دوباره «تو خواب میکائیل هستی» را خواندم، لذت بیشتری بردم. خواندن یک اثر خوب در تکرار آن خود را نشان می‌دهد. چرا وقتی کودک از یک انیمیشن خوشش می‌آید، مدام می‌خواهد آن را پخش کند؟ چون متناسب با درک خود امکان پردازش آن را دارد برای همین می‌خواهد این لذت را تکرار کند. در «تو خواب میکائیل هستی» هم همین‌طور است. من می‌توانستم خود را به جای نوجوان بگذارم و بارها قصه‌ای را که کاملاً شرایط نوجوانی مرا توانسته تشریح کند، بخوانم و آن لذت را تکرار کنم. بعضی از دوستان که مرا می‌شناسند تعجب می‌کردند و می‌گفتند «شما آدم سخت‌گیری هستی، اگر از یک اثری تعریف می‌کنی برویم ببینیم آن اثر چیست.» تیمور آقامحمدی از معدود نویسندگانی است که نوجوان مانده و این اثر بعد از رمان نوجوان «رونی یک پیانو قورت داده» به جهت شناخت نوجوان و ترکیب مسائلی که برشمردم، در کارنامه ایشان یک پیشرفت به‌حساب می‌آید.

وی ادامه داد: شاید در تجربه خواندن ما اتفاق افتاده باشد که بتوانیم کتابی را با دو برچسب معرفی کنیم و بگوییم این اثر درباره این موضوعات است و توانسته آن‌ها را با هم متقاطع کند. در رمان «تو خواب میکائیل هستی» دست‌کم ده مبحث اصلی وجود دارد که مورد توجه قرار گرفته و نویسنده توانسته آن‌ها را به هم وصل کند؛ بدون این‌که هیچ‌کدام گل‌درشت باشد و توی چشم بزند، همه‌چیز در جای خودش انجام شده. یکی از مسائل مهم در این رمان، امنیت اجتماعی است؛ یک نوجوان در مواجهه با موقعیتی که یک شخص دیگر دچار مشکل شده چه برخوردی باید بکند، وقتی با یک فقدان مواجه می‌شود چه واکنشی باید انجام بدهد؟ تفاوت برخورد یک بچه ۱۵ ساله با ۲۵ ساله، ۳۵ ساله چه باید باشد؟

فخریان گفت: «تو خواب میکاییل هستی» کتابی است که می‌توانم به همه بگویم که آن را بخوانند؛ برای این‌که بزرگ‌ترها پانزده‌ساله‌ها را بشناسند و نوجوان‌ها هم خودشان را در آینه داستان تماشا کنند. در سال‌های اخیر کتاب چندانی که مشابه این اثر باشد نداشته‌ایم. تولیدات و محصولات نوجوان را از منظر یک مدیر و مسؤول نمی‌بینم بلکه از جایگاه یک مخاطب نگاه می‌کنم، تألیفاتی که بشود با خیال راحت گفت همه بخوانند واقعاً انگشت‌شمارند.

اتفاق مهمی که در کتاب افتاده تعریف «عشق نوجوانی» است؛ عشقی که در این کتاب رخ می‌دهد کاملاً برای سن نوجوانی است. در فضایی که نوجوان خودش را نشان بدهد و ارائه کند و چطور با کسی که احساسات و شرایط متفاوتی دارد نسبت برقرار کند. اگر در مورد عشق پاک نوجوانی حرف می‌زنیم، این کتاب تصویر دقیق آن است؛ اما این‌ها لایه اول اثر است و اگر از من بپرسند که کتاب درباره چیست، خواهم گفت در مورد «هویت» است و در مورد «عشق نوجوانی» نیست.

وی ادامه داد: میکاییل به دنبال آن است که در کنار یک احساس و علاقه با یافتن هویت اجتماعی بتواند یک قدم به اندازه پانزده سالگی‌اش رو به جلو بردارد؛ نه مثل قصه‌های دیگر که قدم‌های بزرگ به اندازه ۳۰ سالگی از بچه‌ها انتظار دارند و می‌گویند «قهرمان ساخته‌ایم»! برای همین است که بسیاری از داستان‌هایمان از حیطه نوجوانی دور افتاده‌اند. بچه‌ها قهرمان جامعه نیستند، بچه‌ها باید قهرمان سن خودشان باشند. میکائیل بسیاری از مواجهاتش با هویت اجتماعی را در کنار این عشق نوجوانی تجربه می‌کند. از این جهت با خیال راحت می‌گویم که این رمان را همه می‌توانند بخوانند، در هر جای کشور با هر نوع تربیتی؛ چون این رمان یک نوجوان کاملاً طبیعی را تعریف می‌کند و نشان می‌دهد. بعضی از تصاویر کتاب را به‌صورت روشن می‌بینم چون یک داستان طبیعی شکل گرفته و نویسنده به طبیعت نوجوان توجه داشته است.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور کودک و نوجوان گفت: «تو خواب میکاییل هستی» از آن کتاب‌هایی است که باید ترجمه‌اش کنیم و در مورد آن حرف بزنیم. در این مدت با دوستان دست‌اندرکار صحبت کردم که از این کتاب اقتباس صورت بگیرد و تبدیل شود به یک فیلم نوجوان. الان دوروبر ما کجاست یک فیلم نوجوان که بگوییم دغدغة بچه‌های ما را به‌درستی فهمیده؟ باید اقتباس انیمیشن و سینمایی آن صورت بگیرد تا ما خارج از مرزها بگوییم که این محصول فرهنگی ماست، این نگاه جامعه ما به هویت فرهنگی و خانوادگی ماست.

وی در پایان گفت: «تو خواب میکاییل هستی» به عنوان یک میراث ادبی قابلیت آن را دارد که تا ۲۰۰ سال بعد به‌عنوان یک متن مهم برای شناخت دوره نوجوانی ما قابل استفاده باشد. بعد از مدت‌ها یک کتاب داستانی پیدا شده که حرف‌های مهمی درباره نوجوان‌ها زده است و امیدوارم توفیقات زیادی هم داشته باشد.