دنیای اقتصاد/ بخش خودروسازی برقی چین در تلاش است از ظرفیت بازارهای مالی برون‌مرزی به منظور تامین مالی این صنعت بهره ببرد. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که خودروسازان چینی فعال در عرصه تولید مدل‌های برقی، به‌خصوص طی چند ماه گذشته، به کابوسی بزرگ برای برخی برندهای آمریکایی به‌ویژه تسلا - بزرگ‌ترین خودروساز برقی جهان - تبدیل شده‌اند.
 
شرکت‌های محلی چینی با استفاده از حمایت‌های دولتی، رشدی برق‌آسا در عرصه تولید مدل‌های برقی داشته‌اند و این تجارت آن‌قدر پر‌رونق شده که حتی پای شرکت‌های فعال در حوزه آی‌تی مانند هوآوی و شیائومی را نیز به این عرصه باز کرده است.همین چند وقت پیش بود که اعلام شد بی‌وای‌دی - غول خودروسازی چین - تسلا را در عرصه فروش خودروهای برقی پشت‌سر گذاشته است. هرچند تسلا اخیرا بار دیگر در صدر جدول فروش برقی‌ها نشست و بی‌وای‌دی را به زیر کشید، اما این داستان همچنان ادامه خواهد داشت و نمی‌توان پایانی قطعی را برای جنگ برقی‌ها متصور شد. تسلا مانند دیگر خودروسازان معتبر دنیا به‌خوبی می‌داند که در جنگی تمام‌عیار با چینی‌ها در عرصه مدل‌های برقی قرار گرفته و به همین دلیل از هر حربه‌ای برای پیروزی بهره می‌برد، حتی ارائه تخفیف‌های هزار‌دلاری و بالاتر. چینی‌ها حالا و پس از قدرت‌نمایی در برابر غول‌های خودروسازی جهان در حوزه محصولات برقی، به‌خصوص تسلا، به بازارهای سرمایه ایالات متحده نیز چشم دوخته‌اند.

هفته گذشته بزرگ‌ترین عرضه اولیه سهام یک شرکت چینی از سال ۲۰۲۱ در آمریکا با موفقیت نسبی انجام شد. پس از این عرضه عمومی، سهام شرکت زیکر (خودروساز برقی چینی) با استقبال سرمایه‌گذاران مواجه شد و قیمت سهام این خودروساز تازه‌وارد رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد. به گزارش فایننشال‌تایمز، این برند لوکس خودروهای برقی که یکی از زیرمجموعه‌های گروه خودروسازی جیلی محسوب می‌شود، با فروش ۲۱میلیون برگه سهم، موفق به جذب ۴۴۱میلیون دلار سرمایه در نیویورک شد. به اعتقاد تحلیلگران، این عرضه موفق حاکی از نگاه مثبت سرمایه‌گذاران خارجی به سهام شرکت‌های مرتبط با چین است. زیکر که یک شرکت مستقر در چین است، به دنبال افزایش سهم فروش خودروهای خود در بازار آمریکاست. این شرکت در سال ۲۰۲۱ برای استفاده از تقاضای رو‌به‌رشد تشکیل شد و از آن زمان تاکنون نزدیک به ۲۰۰هزار خودرو تحویل داده که عمدتا در چین عرضه شده‌اند. براساس پرونده‌های نظارتی خودروسازی زیکر در چهار ماه اول سال میلادی نزدیک به ۵۰هزار خودرو تحویل داده است. اما عرضه سهام شرکت زیکر در بحبوحه تلاش آمریکا و اروپا برای ایجاد موانع جدید در مسیر تجارت کالاهای با فناوری پاک چینی، صورت گرفت.

دولت بایدن روز سه‌شنبه هفته گذشته تعرفه واردات خودروهای برقی چینی را از ۲۵درصد به ۱۰۰درصد افزایش داد. کمیسیون اروپا نیز در حال انجام تحقیقات در مورد واردات خودروهای برقی از چین است، و انتظار می‌رود در ماه‌های آینده، تعرفه واردات این محصولات را افزایش دهد. اشتهای سرمایه‌گذاران برای خرید سهام شرکت‌های حوزه فناوری پاک چینی، بار دیگر به‌زودی آزموده خواهد شد. اوایل سال جاری، یک شرکت طراحی تراشه‌های خودروهای خودران به نام «هرایزن روباتکیس» که در پکن واقع است و در سال ۲۰۲۲ با فولکس واگن آلمان وارد شراکت شد و رقیب آن، یعنی شرکت فناوری‌های «بلک سسمی»، امیدنامه‌های خود را برای ورود به بورس هنگ‌کنگ به مقامات مربوطه ارائه کردند. انتظار می‌رود سهام این شرکت‌ها به‌زودی در بورس هنگ‌کنگ عرضه عمومی شود. علاوه بر این‌ها، شرکت چینی CATL، بزرگ‌ترین سازنده باتری خودروهای برقی جهان، نیز به‌آرامی در مسیر فروش سهام خود در هنگ‌کنگ حرکت می‌کند. این شرکت اعلام کرده تصمیم دارد مشتریان خود را به سهامدار شرکت تبدیل کند.
 
چشم‌انداز مبهم
با همه این اتفاقات اما چشم‌انداز خودروسازان چینی در اروپا و آمریکا بسیار مبهم است. مقامات غربی در واشنگتن و بروکسل به منظور نیل به اهداف اقلیمی، به فناوری چین نیاز دارند، اما در‌عین‌حال، به دلیل ملاحظات امنیتی و اقتصادی به دنبال این هستند که مسیر ورود کالاهای فناورانه چینی را مسدود کنند. در بازار داخلی چین، خودروسازی برقی بسیار رقابتی است و رشد قدرتمندی را تجربه می‌کند. فروش خودروهای برقی در چهار ماه اول سال جاری در مقایسه با همین بازه در سال گذشته، بیش از ۳۰درصد رشد کرده است. در نیمه اول ماه آوریل، برای اولین بار بیش از نیمی از فروش خودرو در چین مربوط به خودروهای تمام‌برقی و هیبریدی پلاگین بود. این موضوع حاکی از افول صنعت تولید خودروهای با موتور احتراق درونی است.

عرضه اخیر سهام زیکر و عرضه‌های عمومی شرکت‌های مشابه چینی در آینده نزدیک نیز نشان‌دهنده تغییر معادلات حاکم بر روابط تیره واشنگتن و پکن و همچنین کاهش محدودیت‌های قانونی برای عرضه سهام برون‌مرزی است. این محدودیت‌ها در عمل عرضه اولیه سهام شرکت‌های چینی در آمریکا را متوقف کرده بود. به گفته تحلیلگران، امسال شرایط سهام شرکت‌های چینی در بازارهای مالی برون‌مرزی بهبود یافته است. شاخص معیار بورس هنگ‌کنگ نسبت به آخرین کف خود در ماه ژانویه، ۲۴درصد رشد کرده است. شاخص «اژدهای طلایی» نزدک نیز که قیمت سهام ۶۹ شرکت چینی پذیرش شده در بورس آمریکا از جمله شرکت‌های خودروسازی «نیو» و «اکسپنگ» را رصد می‌کند، نسبت به کف ژانویه بیش از ۲۰درصد صعود کرده است.

به گفته مدیر ارشد یک صندوق سرمایه‌گذاری در چین، «با توجه به بهبود اعتماد سرمایه‌گذاران، اشتها و تقاضا برای عرضه اولیه سهام شرکت‌های چینی فعال در صنایع رو‌به‌رشد، بهتر از قبل است.» البته به دلیل تشدید رقابت در بازار داخلی خودروی چین و نفوذ کند خودروسازان چینی به بازارهای اروپا و آمریکا، سرمایه‌گذاران انتظار دارند سهام این شرکت‌ها، با قیمت‌های مناسب‌تری عرضه شود. در چنین شرایطی، شرکت زیکر که امیدنامه خود را در ماه نوامبر سال قبل ثبت کرده بود، عرضه سهامش در آمریکا را تا ماه جاری به تعویق انداخت تا بتواند از این فرصت به منظور جلب نظر سرمایه‌گذاران استفاده کند. با‌این‌حال، عرضه عمومی روز جمعه، این شرکت را ۵.۱میلیارد دلار ارزش‌گذاری کرد. این رقم ۶۰درصد پایین‌تر از ارزشی بود که در یک فرآیند تامین مالی در سال گذشته محاسبه شد.

سرمایه‌گذاران اصلی زیکر، از جمله واحد خودروسازی جیلی در هنگ‌کنگ، دو‌سوم سهم‌های عرضه‌شده این شرکت را خریداری کردند. این موضوع تعداد سهام قابل‌خریداری برای متقاضیان متفرقه را محدود کرد. از همین رو این عدم تعادل در عرضه و تقاضا، با واکنش مثبت خریداران عادی مواجه شد. عرضه عمومی روز جمعه، تازه‌ترین تلاش گروه خودروسازی جیلی برای بهره‌گیری از ظرفیت بازارهای سرمایه به منظور تامین مالی زیرمجموعه‌های خود محسوب می‌شود. در‌حالی‌که جیلی سعی می‌کند حضور خود در صنعت پرهزینه توسعه خودروهای برقی را گسترش دهد، سرنوشت این «عرضه» شاخصی برای اندازه‌گیری میزان موفقیت این تلاش خواهد بود.