خراسان/ پسری 15 ساله ام. یک بازی روی گوشی نصب کرده ام و نمی توانم آن را ترک کنم! واقعا نمی شود! گاهی روزانه 11 تا 12ساعت بازی می کنم! هر چه می خواهم ترکش کنم، نمی شود! لطفا راهنمایی ام کنید. می ترسم ازدرس خواندن بیفتم.
پاسخ مشاور:
دوست گرامی، از این که از وضع موجود و رفتار ناآگاهانه خود در استفاده افراطی از گوشی خسته شده اید و نگران درس خود هستید، به شما تبریک می گویم ولی این کافی نیست. آگاه باشید که 80 نوع اعتیاد داریم و اعتیاد یعنی وابستگی و عمده افرادی که عزت نفس پایینی دارند، وابسته یا معتاد می شوند. اگر برای ترک این وابستگی ها که به سرعت افزایش می یابد، فکر اساسی نشود شاید فردا دیر باشد چون اعتیاد در هر زمینه ای در زندگی اولویت اول می شود و فرد معتاد هر روز از مسئولیت ها و نقش های ضروری زندگی فاصله می گیرد و بیشتر در اعتیاد خود غوطه ور می شود!
آرزوی ترک به تنهایی کافی نیست
احتمالا شما هم به آسیب های جبران ناپذیر اعتیاد به فضای مجازی و گوشی واقف شده اید و حتما مثل دیگر افراد وابسته و قربانی این اعتیاد قرن 21، آرزوی ترک وابستگی به گوشی و غیره را دارید ولی این آرزو داشتن کافی نیست و آرزوی نجات یافتن مشکل را حل نمی کند بلکه بیشتر از این تعارض (جاذب_دافع) که گرفتارشده اید، رنج می برید. یعنی هم علاقه مند و وابسته به بازی های خاص شده اید و هم هنگام بازی احساس گناه به دلیل فرصت سوزی و انجام ندادن تکالیف خود دارید و از طرفی نگرانی والدین و تذکرات مکرر آن ها، شرایط روحی نامطلوبی برای فرد وابسته فراهم می کند.
توصیه هایی برای رهایی از این وابستگی
برای رهایی از این وابستگی، اولین شرط این است که به معنی واقعی از وضع موجود خود خسته و دلگیر شده باشید و تا به عمق آسیب های بی شمار وابستگی به گوشی و فضای مجازی پی نبرید، نباید انتظار تغییر وضع موجود را داشته باشید! بنابراین به شما و دیگر نوجوانان و دانش آموزان عزیز توصیه می شود برای رهایی از این وابستگی فلج کننده، اقداماتی را که در ادامه مطرح می شود، مدنظر قرار دهید.
الف) هنر گوش دادن فعال را تمرین کنید. وقتی مهارت گوش دادن شما تقویت شد، به حرف والدین و دیگر دلسوزان گوش می دهید و با این گوش دادن، یادگیری شما از تجربیات و نصایح دیگران افزایش می یابد و هرچه فراگیری و رشد عقلانی ما افزایش یابد، زودتر خطاها را متوقف و آگاهانه تر زندگی می کنیم.
ب) گروه دوستان و همسالان تان را ارزیابی کنید. در مرحله نوجوانی گروه همسالان نقش پررنگی در رشد و تعالی یا بیراهه رفتن ما دارند. احتمالا دوستان شما مشوقی برای وابستگی شما بوده و هستند بنابراین تجدیدنظر در گروه همسالان تان ضرورت دارد.
ج) افرادی که چنین وابستگی هایی دارند، هر روز تصمیم به ترک اعتیاد می گیرند و موفق هم نمی شوند چون لازمه غلبه بر وابستگی، هدف واقعی داشتن و جرئت مندی است. آگاه باشید که جرئت مندی یک رکن عزت نفس و یک مهارت مهم زندگی است که افراد وابسته فاقد آن هستند و شما باید این مهارت را در خود تقویت کنید. هرگاه جرئت مندانه بتوانید زمان استفاده از گوشی تان را مدیریت کنید، به طور مثال در ابتدا روزی یک ساعت مدت استفاده را کاهش دهید و هر هفته به این مدت بیفزایید، صدای پای موفقیت های تحصیلی، بهترین لذت دوران نوجوانی شما خواهد شد.

نویسنده : عبدالحسین ترابیان کارشناس ارشد روان شناسی