خراسان/ دنیا پر از آدم‌هایی‌ است که گم‌شدن را تجربه کرده‌اند و البته کسانی که همیشه می‌دانند به‌طور دقیق کجا هستند و چطور به مقصد می‌رسند. این شاید سوال شما باشد که چطور چنین چیزی ممکن است و چرا من همیشه مسیرها را سخت‌تر از دوستم پیدا می‌کنم. نورا نیوکمب، روان شناس شناختی دانشگاه تمپل به دنبال پاسخ این سوال رفته است. او می‌خواهد بداند ژنتیک در توانایی مسیریابی نقش دارد یا می‌شود مسیریابی را یاد گرفت و آن را تقویت کرد؟ راستی جهت‌یابی و مسیریابی شما چطور است؟
  
 ژنتیک و تجربه موثره!
گروهی از پژوهشگران که به دنبال عوامل موثر روی مسیریابی بودند توانایی بیش از 2600دوقلوی همسان و غیرهمسان را هنگام مسیریابی در یک محیط مجازی بررسی کردند. آن‌ها می‌خواستند بفهمند آیا توانایی پیداکردن راه، مولفه ژنتیکی دارد یا نه. در نهایت آن‌ها فهمیدند توانایی مسیریابی کمی تحت‌تاثیر ژنتیک است. در عوض«محیط غیرمشترک» یعنی تجربیات منحصربه‌فردی که هر شخص در طول زندگی‌اش به دست می‌آورد بزرگ‌ترین عامل موثر در مسیریابی است. آن‌ها می‌گویند افراد توانا در زمینه مسیریابی بیشتر ساخته می‌شوند نه این که متولد شوند.
 مسیریابی تحت‌تاثیره!
پژوهش‌ها نشان می‌دهد توانایی بهتر در مسیریابی بیشتر نتیجه تجربه و عوامل فرهنگی است و این‌طور نیست که ژنتیک همه چیز را تعیین کند. البته آن‌ها توانایی مسیریابی آدم‌ها را این‌طور می‌سنجند که به مکانی خارج از میدان دید اشاره یا تصور کند در محل دیگری است و به جهت مکان سوم اشاره کند. آن‌ها با استفاده از فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی و ردیابی GPS، توانسته‌اند عملکرد مسیریابی صدها و گاهی میلیون‌ها نفر را تحت‌نظر می‌گیرند. اگرچه هنوز نادانسته‌های زیادی وجود دارد، پژوهش‌ها نشان می‌دهند مهارت‌های جهت‌یابی تا حدودی تحت‌تاثیر تربیت و پرورش است.
 دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی هم مهمه!
مطالعه‌ها می‌گوید شخصیت در ایجاد توانایی مسیریابی نقش دارد. یعنی برای این که مسیریابی خوبی داشته باشید باید اهل جست‌و‌جوی محیط باشید. برخی از تجربه سرگردانی لذت نمی‌برند و حتی می‌ترسند. در مقابل برای بعضی افراد گشت‌وگذار و حتی گم‌کردن راه در یک مکان ناشناخته لذت‌بخش است. به‌طور معمول افرادی که از فعالیت‌های خارج از خانه مانند پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری لذت‌می‌برند، جهت‌یاب‌های بهتری هستند. همچنین افرادی که بازی‌های ویدئویی زیادی انجام می‌دهند که بسیاری از آن‌ها شامل کاوش در فضاهای مجازی است، حس جهت‌یابی بهتری دارند. درحالی‌که آن‌هایی که تمایل کمتری به کاوش دارند، فرصت کمتری برای سرگردانی دارند یا افرادی که تجربه اولیه بدی دارند، ممکن است کمتر دست به فعالیت‌هایی بزنند که به کاوش نیاز دارد.
 این‌جوری مسیریابی رو تقویت کن
شاید سوال کنید که می‌شود توانایی‌های مسیریابی را با تمرین تقویت کرد؟ پاسخ پژوهش‌ها به این سوال متفاوت است. بعضی می‌گویند می‌توانیم توانایی‌های مسیریابی افراد را در محیط های مجازی بهبود دهیم اما هنوز مشخص نیست که آیا افراد واقعا به مسیریاب‌های بهتری تبدیل می‌شوند یا در پیدا کردن راه خود در محیط های مجازی خاص مورد استفاده در آزمایش بهتر می‌شوند؟ کارشناسان پیشنهاد می‌کنند افرادی که در مسیریابی ضعیف هستند، می‌توانند توجه دقیق‌تری به جهت‌های قطب‌نما یا نشانه‌های برجسته داشته باشند. آن‌ها توصیه می‌کنند افرادی که در مسیریابی ضعیف هستند، در حدود ۱۰ بار در روز از خود بپرسند که کدام سمت شمال است و در صورت نیاز به نقشه مراجعه کنند.
منبع: smithsonianmag