/ جوش آوردن خودرو یکی از مشکلاتی است که احتمالا با آن مواجه شده اید اما علل این موضوع چیست و چطور می توان پیشگیری کرد؟

با شروع شدن فصل گرما و پایان سال تحصیلی شاهد افزایش مسافرت ها در سطح کشور هستیم. یکی از نکات مهمی که در مسافرت با وسایل نقلیه شخصی می بایست به آن توجه ویژه داشت اطمینان از سلامت فنی خودرو است تا از بروز خرابی های احتمالی در طی مسیر جلوگیری شود.حتما برای شما هم اتفاق افتاده که خودروهایی را ببینید در فصل تابستان کنار جاده به دلیل جوش آوردن توقف کرده اند. در نگاه اول ممکن است این موضوع به دلیل فشار بیش از حد به خودرو در تابستان مانند وزن زیاد سرنشینان و بار، استفاده مداوم از کولر و حرکت در مسیرهای سربالایی اتفاق بیفتد و اصطلاحا خودرو جوش بیاورد. اما اینها دلایل ظاهری این اتفاق هستند و علل اصلی آن موارد دیگری است که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

اصطلاح جوش آوردن به چه معناست؟
آب یکی از مایعات اساسی برای فعالیت بهینه پیشرانه و به تبع آن به حرکت در آمدن  خودروهاست. از آب در کنار روغن به عنوان یک خنک کننده برای متعادل ساختن دمای پیشرانه استفاده می شود که هر کدام کارایی جداگانه ای دارند.آب در طی یک مسیر مشخص به کمک واتر پمپ در سیستم خنک کاری جریان پیدا می کند و با گردش در اطراف موتور دمای آن را به خود گرفته و مجددا به رادیاتور باز می گردد تا موتور خودرو عملکرد بهینه ای داشته باشد.اگر دمای آب در سیستم خنک کننده به دلایلی که در ادامه به آن اشاره می کنیم بیش از حد بالا برود فشار درون مسیر گردش آب در سیستم خنک کاری به وجود می آید و این فشار باعث می شود بخشی از آب از طریق لوله ها (جنت ها) و یا درپوش رادیاتور با فشار به بیرون نشست کند که در این حالت اصطلاحا می گویند موتور جوش آورده است.

علل اصلی جوش آوردن
۱ – عدم کارکرد درست ترموستات : ترموستات وظیفه ایجاد تعادل دمای موتور از طریق کنترل گردش آب در رادیاتور را برعهده دارد تا دمای موتور در محدوده مشخص باقی بماند خرابی این قطعه می تواند باعث بالا رفتن دمای موتور و جوش آوردن شود.

۲ – ایراد در عملکرد فن : پروانه فن وظیفه رساندن هوای خنک به رادیاتور برای خنک کردن آب داخل محفظه رادیاتور را دارد اگر به هر دلیل مانند خراب بودن رله و مقاومت فن دور تند و کند فن از کار کردن باز بایستد عملکرد خنک سازی مختل می شود و خودرو جوش می آورد.

۳ – کم بودن سطح روغن موتور : روغن به عنوان مایع داخل محفظه موتور وظیفه کاهش اصطکاک قطعات داخلی و دمای موتور را برعهده دارد چنانچه کیفیت روغن ( به دلیل گذشت زمان زیاد از زمان تعویض روغن) از بین برود و یا سطح روغن موتور بسیار پایین باشد خنک کاری  موتور با مشکل دچار می شود و دمای موتور از حد معمول و نرمال آن بالاتر می رود

‌۴ – خراب بودن درب رادیاتور :گاهی اتفاق می افتاد رانندگان به دنبال رفع علت خرابی در سیستم خنک کاری متحمل هزینه های گزافی می شوند در صورتی که چه بسا با یک تعویض درب رادیاتور و هزینه بسیار کمتر مشکل حل می شود.درب رادیاتور وظیفه جلوگیری از تبخیر آب داخل محفظه و نشتی آن را برعهده دارد و درصورت خراب بودن اجزای آن و یا وجود شکستی و ترک در دیواره درب رادیاتور می تواند باعث کاهش سطح مایع خنک کننده و به دنبال آن جوش آوردن خودرو شود.

۵ – وجود هوا در سیستم خنک کننده : گاهی وجود هوای اضافی می تواند باعث بالارفتن فشار هوای داخل سیستم خنک کاری و اختلال در روند گردش آب شود که می تواند باعث جوش آوردن خودرو شود.

۶ – مسدود شدن و گرفتگی پره های رادیاتور : گاهی به دلایلی مانند عدم استفاده از مایع خنک کننده مناسب (محلول آب رادیاتور یا آب مقطر و ضدیخ ) باعث گرفتگی و رسوب املاح در بین پره های رادیاتور می شود که روند گردش آب و خنک کاری را با اخلال مواجه می کند .بعضا گاهی به دلیل مخلوط شدن روغن و آب و در محفظه موتور و نشت روغن به داخل رادیاتور گرفتگی اتفاق می افتاد که بایستی توسط اپراتور مربوطه شستشوی رادیاتور بطور کامل انجام شود.

۷ – خراب بودن واترپمپ : وظیفه این قطعه به جریان در آوردن آب درون سیستم خنک کاری و پمپاژ آب به سمت محفظه موتور می باشد که در صورت خرابی این قطعه جریان گردش آب مختل می شود و دمای موتور بیش از حد بالا می رود.همچنین از آنجا که این قطعه عمدتا به وسیله تسمه دینام به گردش در می آید پاره شدن تسمه دینام نیز می تواند کارکرد ابن قطعه را با مشکل مواجه سازد.

۸ – پایین بودن سطح مایع خنک کننده داخل رادیاتور: این مخلوط که شامل آب رادیاتور و ضدیخ می باشد وظیفه جذب گرمای موتور و خنک کردن آن را بر عهده دارد و کاهش سطح آن می تواند باعث بالارفتن دمای موتور شود.

۹ – سوختن واشر سر سیلندر : چنانچه واشر سرسیلندر خاصیت خود را از دست بدهد و آب و روغن در محفظه موتور با هم مخلوط شوند باعث بالارفتن دمای موتور و جوش آوردن می شود.

۱۰ – مسدود شدن مسیر گازهای خروجی اگزوز : هر عاملی که باعث شود سرعت خروج  گازهای  خروجی و دود  از اگزوز مختل شود و یا مانع خروج آن شود می تواند باعث فشار به موتور و بالا رفت دمای موتور شود.

در هنگام جوش آوردن چه اقداماتی را انجام بدهیم یا ندهیم؟
۱ – به محض اینکه متوجه شدید خودرو جوش آورده و چراغ هشدار در پشت صفحه کیلومتر شمار روشن شد سریعا خودرو را به محیطی ایمن هدایت و توقف کنید.

۲ – اجازه دهید چند دقیقه خودرو درجا کارکند و از خاموش کردن ناگهانی موتور خودداری کنید چرا که باعث آسیب رسیدن به قطعات داخلی موتور می شود.

۳ – با ریختن مقداری آب روی بخش رادیاتور و صبر کردن چند دقیقه پس از پایین آمدن دمای موتور به آرامی و با احتیاط درب رادیاتور (ترجیحا بوسیله پارچه یا چیزی شبیه به آن) را باز کنید. حتما نکات امینی را رعایت کنید تا آب جوش به شما آسیبی نزند.دقت کنید که روی محفظه موتور نبایستی آب بریزید.

۴ – چنانچه امکان آن را دارید هواگیری انجام دهید و سپس مقداری آب (ترجیحا آب رادیاتور) در محفظه رادیاتور بریزید تا سطح مایع بالا بیاید.

۵ – پس از خنک شدن مجددا استارت بزنید و چنانچه آمپر آب به سطح مناسب رسید حرکت کنید و در اولین فرصت به تعمیرگاه مناسب مراجعه کنید.

اقدامات پیشگیرانه
۱ – چک کردن دوره ای سطح مایع خنک کننده و روغن موتور

۲ – تعویض دوره ای مایع خنک کننده به طور کامل

۳ – شست و شوی رادیاتور (۲_۳سال یکبار)

۴ – چک کردن لوله ها و اتصالات و تسمه ها و تعویض آنها در صورت فرسودگی

۵ – چک کردن ترموستات و تعویض آن در صورت خرابی