صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست

دکتر علی انتظاری، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با «صبح نو» با اشاره به نگاه متفاوت اصلاح‌طلبان به مشارکت بالای انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه اظهار کرد: «اساسا مقایسه جوامع باید با شرایط و اقتضائات آن کشورها صورت گیرد. این نکته بسیار مهمی است که اگر می‌خواهیم مقایسه یا نگاهی به روند مشارکت انتخاباتی کشوری چون ترکیه داشته باشیم، بهتر است دقت کنیم که در ترکیه و حتی برخی از کشورهای آمریکای لاتین، از قانون رأی دادن اجباری بهره‌مند هستند؛ یعنی اینکه شهروندان ملزم به رأی دادن و مشارکت در انتخابات هستند و اگر در انتخابات شرکت نکنند، از حقوق شهروندی محروم می‌شوند. حتی خارجی‌هایی که به این کشورها مهاجرت کردند یا مقیم شدند هم در این انتخابات باید شرکت کنند. کسانی که معلول جسمی و حرکتی هستند، یا عذر موجهی دارند، در انتخابات شرکت نمی‌کنند.» این استاد دانشگاه با «ساده‌انگارانه» توصیف کردن وضعیت ایران و ترکیه از سوی اصلاح‌طلبان، گفت: «بحث رأی دادن در ایران کاملا شرایط متفاوتی دارد که متأسفانه برخی جریانات سیاسی به آن توجه ندارند. ما در سال 1388 بالای 80 درصد مشارکت داشتیم؛ اما همین جریانات سیاسی، مانع دیده شدن این موضوع در عرصه جهانی شدند. آنها انتخابات بالای 80 درصد را به یک ذهنیت خفقان‌آمیز تبدیل کردند؛ چراکه نتیجه انتخابات را نپذیرفتند.»
وی ادامه داد: «در سال 88 با میزان مشارکت بالایی که در کشور ما اتفاق افتاد و دنیا در حال تحول بهار عربی یا همان بیداری اسلامی بود، موقعیتی خوب و مناسب گفتمان انقلاب اسلامی می‌توانست در کشورهای دیگر نیز تسری پیدا کند؛ اما این دعوای انتخاباتی که اصلاح‌طلبان آن را به راه انداختند، ابزاری برای وضعیت معکوس شد. ایشان با طرح تقلب در انتخابات، موجب شدند برگ برنده جمهوری اسلامی تبدیل به برگ بازنده شود.»
  انتظاری گفت: «این اتفاق در راستای خدمتی بود که اصلاح‌طلبان به لیبرالیسم غربی کردند. این جای تأسف دارد که عامدانه بودن یا جاهلانه بودن این کار را می‌توان به این طیف سیاسی اصلاح‌طلب نسبت داد.»
وی با انتقاد از نگاه اصلاح‌طلبان به انتخابات ترکیه و مقایسه آن با انتخابات کشورمان، تصریح کرد: «کسانی که لاف دموکراسی و عدالت می‌زنند، وقتی نتیجه موردنظر آنها در انتخابات شکل نگیرد، آن انتخابات را با تقلب و دروغ زیر سوال می‌برند؛ اتفاقی که سال 88 روی داد. اگرخودشان رأی آورند، از مردم‌سالاری دم می‌زنند؛ اما اگر رقیب‌شان رأی بیاورد، کل انتخابات را زیر پا می‌گذارند یا اینکه کل انتخابات را رد می‌کنند. اینجاست که باید گفت اصلاح‌طلبان به کلی دموکراسی را قبول ندارند.»
کارشناس مسائل اجتماعی و سیاسی، افزود: «اینها کسانی هستند که لاف آزادی و دموکراسی می‌زنند؛ اما اعتقادی به آن ندارند، بلکه دنبال قدرت هستند و اگر قدرت را به دست آوردند، از نظام حمایت می‌کنند، ولی اگر به قدرت نرسیدند، همه چیز را زیر سوال می‌برند. در آخرین انتخابات ریاست‌جمهوری هم کلا انتخابات را تحریم کردند؛ اما تعداد قابل توجهی از مردم در انتخابات شرکت کردند.»
انتظاری با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی از ابتدا مردمی بوده است تأکید کرد: «باید توجه داشته باشیم کسانی که انتخابات را زیر سوال می‌برند یا ادعای لیبرالی و دموکراسی دارند، کسانی هستند که از ابتدای انقلاب تلاش کردند جریان مردمی انقلاب را به اعتراض بکشانند. کسانی هستند که دولت را متهم و اقتصاد مردمی را دولتی کردند. آنهایی که امروز این‌چنین سخن می‌گویند، کسانی هستند که فرهنگ مردمی را دولتی کردند. اقداماتی که تا حدودی هم مؤثر واقع شده است.»  وی تأکید کرد: «مشکلاتی که اکنون داریم، نتیجه انحراف همین گروه‌هایی است که امروز رنگ و بو عوض کرده‌اند. از دیوار سفارت آمریکا بالا رفتند و اکنون راه نجات را در ارتباط با آمریکا می‌دانند، این‌ها همان افرادی هستند که با نهضت آزادی و رادیکال‌ها، ادعای آزادی، اخلاق و دموکراسی می‌کنند.» 

انتظاری با اشاره به سخنان اصلاح‌طلبان نسبت به تحولات و موضوعات سیاسی ترکیه، ادامه داد: «اگر نسبت به نتایج یا مشارکت بالای انتخابات در ترکیه نظر داریم، باید این اظهارنظر، راهبردی باشد و نباید متناسب با شرایط سیاسی کشور، رنگ عوض کنیم. یک بار عثمانی‌گری اردوغان را نقد کنیم و بار دیگر از مشارکت مردمی در انتخابات ترکیه دم بزنیم. این‌گونه مقولات را نمی‌توان با همدیگر مقایسه کرد؛ چراکه انتخابات در ایران آزاد است و مردم حق انتخاب دارند.» 
استاد دانشگاه افزود: «مسأله اصلی این است که انقلاب اسلامی ما در نظام سیاسی دنیا یک نسخه دموکراسی ارائه کرده است که عده‌ای، مردمی بودن و دموکراسی بودن آن را برنمی‌تابند. انتخابات غربی‌ها در چارچوب لیبرالیسم سرمایه‌داری اتفاق می‌افتد، حتی هزینه‌های انتخاباتی دارند و مردم در برابر این انتخابات، منفعل هستند. کسانی که پشت‌پرده هستند، به این‌گونه انتخابات نفوذ می‌کنند، مانند آمریکا که چندین سرمایه‌دار به ایفای نقش می‌پردازند؛ اما دیده نمی‌شوند. در ترکیه هم تمایل دارند تا گروه‌های غرب‌گراتر به قدرت برسند و این تمایل وجود دارد تا قدرت غربی حاکم شود.»
انتظاری گفت: «آنچه که در جامعه ما ارائه شده، بر پایه رشد و تعالی مردم قرار دارد تا اینکه خودشان تجربه و کنکاش کنند، حتی اشتباهات‌شان را بفهمند و خودشان نمایندگان خود را برای مجلس یا دولت انتخاب کنند. این نوع روند انتخاباتی را می‌توان مسیری تربیتی در کشورمان دانست که رهبران جامعه، همه چیز را برای آن فراهم می‌کنند تا این مسیر رشد اتفاق بیفتد.»
وی افزود: «چه بسا مردم به کسانی رأی دادند؛ اما ولی‌فقیه نظرش به فرد دیگری بود. حتی ایشان توصیه نمی‌کنند به چه کسی رأی داده شود. اما در غرب علاوه بر دموکراتیک بودن، حاکمان آنها مردم را به سمت تبلیغات سوق داده‌اند و فرد مورد نظرشان را معرفی می‌کنند. ما در جامعه خودمان، الگوی سیاسی کارآمد داریم و می‌توانیم آن را در معتبرترین دانشگاه‌های دنیا عرضه کنیم. اساسا مشارکت در ترکیه از نوع فیک و اجباری است، نه انتخاب مردمی. اکنون بسیاری از جریانات اسلامی در ترکیه هستند که جای نفس کشیدن ندارند و ندیدن آنها از سوی منتقدین در ایران، جای تأسف دارد.»