پرشین خودرو/ سیاست جمع‌آوری نقدینگی از بازار ارز با بلوکه شدن پول در حساب‌های وکالتی و شرکت در طرح جدید فروش ایران خودرو و از سویی آغاز بررسی ترکیب کابینه دولت چهاردهم از سیگنال‌هایی بود که این هفته مورد توجه معامله‌گران قرار گرفت و با افت نرخ دلار، بازار خودرو نیز نزولی شد اما از روز گذشته با ادامه نوسانی شدن نرخ دلار و روند افزایشی سایر بازارها، بازار خودرو واکنش متفاوتی نشان داده و با وجود برخی فراز و فرودهای جزئی در برخی محصولات داخلی و مونتاژی، تعدادی از خودروها در نرخ‌های پیشین درجا زدند.

بازار خودرو در چند سال اخیر به واسطه سیاست گذاری غلط به یک بازار ملتهب با نوسان‌های بسیار تبدیل شده است. بازاری که تقریبا هر اتفاقی از رویدادهای سیاسی گرفته تا تصمیم‌های اقتصادی، قیمت‌را دست‌خوش تحول می‌کند.

با نگاهی دقیق‌تر می‌توان نتیجه گیری کرد که تقریبا از زمان لغو برجام و ممنوعیت واردات خودرو با برگزاری قرعه‌کشی‌ها، پای واسطه‌ها به بازار خودرو بازتر شده و تا امروز همچنان روزهای چند نرخی بودن را تجربه می‌کنیم.

این وضعیت در حالی است که طی روزهای اخیر نیز بازار خودرو متاثر از برخی اخبار و اتفاقات سیاسی و تصمیمات جدید خودرویی روند کاهشی دارشت اما از روز گذشته با نوسانی شدن نرخ دلار شاهد تغییر روند قیمت داخلی‌ها و مونتاژی‌ها هستیم. به گفته فعالان بازار خودرو اگر چه به نظر می‌رسد رکود طولانی باعث پشت کردن بازار خودرو به نوسانات دلار شده است اما با این وجود ادامه نوسان رو به بالای نرخ دلار در کنار سایر بازارهای موازی می‌تواند مسیر قیمت خودرو را در بازار تغییر دهد.

البته بازار خودرو این هفته را کاهشی آغاز کرد در واقع کاهش قیمت دلار یکی از دلایلی است که فعالان بازار خودرو کاهش قیمت مونتاژی‌ها و داخلی‌ها را به آن نسبت می‌دهند. در کنار تغییر کانال نرخ دلار بر این بازار، روزهای شلوغ مجلس هم در کاهش قیمت خودرو بی‌تاثیر نبوده است.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد نگاه مثبت مجلس به کابینه پیشنهادی مسعود پزشکیان هم موجب شده تا قیمت خودرو در بازار کاهشی شود، چرا که به باور کارشناسان، بازار به انتظار نتیجه نهایی نظر بهارستان‌نشین‌ها در خصوص وزرای پیشنهادی به خصوص وزیر صنعت، معدن و تجارت نشسته است.

اما از دلایل دیگری که بازار خودرو را تا حدود زیادی متاثر کرده سیاست جمع‌آوری نقدینگی از بازار ارز به واسطه بلوکه شدن پول در حساب‌های وکالتی برای دور دوم پیش فروش ایران خودرو بود که در این هفته به همراه تعویق پاسخ به حمله تروریستی اسرائیل در تهران و موضوع ترکیب کابینه دولت چهاردهم و امید برای احیای برجام، مورد توجه معامله‌گران قرار گرفت.

البته در طرح فروش جدیدی که از هفته گذشته از سوی ایران خودرو کلید خورد و یکی از عوامل موثر در بازار ارز نام برده می‌شود به رغم تقاضای بالا، متقاضیان عادی شانس اندکی برای تصاحب خودرو دارند و قرار است 70 درصد از حدود 120 هزار خودرو در این طرح به مشمولان قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و خودروهای فرسوده اختصاص یابد.

به هر حال از آن‌جایی که راه دیگری برای خرید خودرو با قیمت کارخانه وجود ندارد مردم به این طرح اقبال نشان دادند، اما این نمی‌تواند به معنای جهت گیری تقاضای واقعی بازار به این سو باشد. نبود عرضه مناسب در سال‌های اخیر و در کنار آن ممنوعیت واردات خودرو موجب شده است که خریداران خودرو به هیچ عنوان نتوانند نیاز خود را به صورت مستقیم از عرضه کنندگان تأمین کنند. بنابراین در چنین اوضاعی فردی که خودروی صفرکیلومتر می خواهد باید آن را از دلالان و با قیمت گزاف خریداری کند و یا این که با شانس زیاد در یکی از این قرعه‌کشی برنده شود.

اما نکته مهم و اثرگذار بر بازار، بازگشت فروش خودرو به دست خودروسازان و خروج آن از سامانه‌های دولتی است که به گفته کارشناسان یک رویداد مهم در بازار خودرو به شمار می‌رود. چرا که از نگاه آنها پس از 18 ماه، بار دیگر خودروسازان به فروش مستقیم خارج از سامانه روی آوردند، اتفاقی که با روی کار آمدن دولت جدید و مشخص شدن تیم اقتصادی دولت متشکل از وزرای صمت و اقتصاد، رئیس‌کل بانک مرکزی واجرای سیاست‌های درست می‌تواند بازار خودرو را در مسیر بهتری هدایت کند.

به هر ترتیب با اوضاع بازار خودرو به نظر می‌رسد این روند تا مدتی ادامه داشته باشد و بازار کماکان تحت‌تاثیر اتفاقات بیرونی مانند انتخاب وزیر صمت و کابینه جدید و همچنین مشخص‌شدن چیدمان اقتصادی دولت چهاردهم باشد. اما روی کار آمدن تیم اقتصادی جدید و تصمیمات آن‌ها تاثیر بسیاری بر همه بازارها خواهد داشت و بازار خودرو و البته جریان تولید در صنعت خودرو تحت‌تاثیر شدید این امر قرار خواهد گرفت.

از نگاه فعالان بازار خودرو، طی ماه‌های آینده بازار خودرو شرایط ویژه‌ای خواهد داشت و تشکیل دولت جدید و مشخص شدن سیاست‌های کلی آن بر بازار خودرو و قیمت آن تاثیرگذار است.

به باور کارشناسان نخستین اقدام تیم اقتصادی جدید باید تعیین تکلیف نرخ ارز و تخصیص و تامین آن برای تولید و واردات باشد و به سرعت تکلیف متقاضیان ارز برای تولید و واردات را مشخص کند و در ادامه با توجه به موضوع واردات خودرو و تخصیص ارز در این خصوص، باید بین وزارت صمت، بانک‌مرکزی و وزارت اقتصاد هماهنگی وجود داشته باشد و میزان ارز تخصیصی به این بخش روشن شود تا روند واردات نیز تسریع شود.

در نهایت موضوعی که مورد تاکید کارشناسان است تعیین تکلیف تعرفه‌های گمرکی برای تولید و واردات خودرو و میزان تولید و از همه مهم‌تر بحث قیمت‌گذاری دستوری است که می‌تواند بازار را تحت تاثیر قرار دهد.