صبا/ نوزدهمین قسمت از برنامه «هفت»، جمعه ۳۰ شهریور، به میزبانی بهروز افخمی روی آنتن شبکه نمایش رفت.

میز سینمای ایران به نقد و بررسی فیلم سینمایی «آغوش باز» به کارگردانی بهروز شعیبی اختصاص داشت که با حضور امیر قادری و رضا صدیق برپا شد.

امیر قادری در ابتدا درباره فیلم سینمایی «آغوش باز» بیان کرد: گروه بازیگرهای فرعی این فیلم حال‌وهوای خوبی داشتند‌. گاهی در سینما چیزهایی که شما فکر می کنید باهم جور در نمی‌آیند، جور در می‌آیند. معمولا این مدل فیلم با این عناصر لوس می‌شوند؛ اما در این فیلم این اجزا کنار هم به خوبی نشسته‌اند‌. «آغوش باز» فیلم بی‌آزاری بود‌‌؛ سال‌هاست سینمای ایران چنین فیلمی به خود ندیده بود.

رضا صدیق درباره «آغوش باز» اظهار کرد: در شرایطی که سینمای ایران دچار هیاهو است و سینماگران برای فروش کمدی و فیلم ارگانی می‌سازند، اینکه فیلمسازی قصه‌ای ساده و در ظاهر بدون جذابیت را انتخاب می‌کند اما درست و دقیق نقطه گذاری می‌کند، اتفاق مبارکی در سینمای ایران است. «آغوش باز» مورد سلیقه من نیست اما بسیار قابل احترام است. کدگذاری‌ها و برداشت‌های بهروز شعیبی به فیلم‌هایش بعد و شخصیت جذابی می‌دهد. «دهلیز»، «سیانور» و «بدون قرار قبلی» فیلم‌های مورد علاقه من در آثار شعیبی است.

بهروز افخمی خاطرنشان کرد: من حتی فیلم‌هایی که بهروز شعیبی آن را نساخته هم دوست دارم. امیدوارم در دنیای دیگر هم بتوانم فیلم‌های او را ببینم و لذت ببرم. من فکر می‌کنم همین لحن شاعرانه و مهربانی او خیلی به درد فیلم‌های گانگستری می‌خورد.

 رضا صدیق اظهار کرد: تلفیق کمدی و ملودرام اجتماعی برای من در «آغوش باز» خیلی جذاب بود. شایان ذکر است که بسیاری از کارگردانان زن تلاش کردند فضای زنانه‌ای را در فیلم‌هایشان رقم بزنند؛ اما به نظرم بهروز شعیبی در فیلم «آغوش باز» بهتر از عهده اینکار برآمده و توانسته اتمسفر زنانه بهتری ایجاد کند.

امیر قادری تصریح کرد: من نمی‌دانستم بهروز شعیبی نقش پسر حاج کاظم را در فیلم «آژانس شیشه‌ای» بازی می‌کند. حالا سال‌ها گذشته و او چنین فیلمی می‌سازد. البته در این فیلم رابطه مهدی هاشمی و احترام برومند خیلی زود لو می‌رود و این یکی از ضعف‌های فیلم است. من انتظار نداشتم چنین فیلمی آدم بد داشته باشد؛ اما داشت و خیلی فیلم را جذاب کرد.

رضا صدیق بیان کرد: من معتقدم بهروز شعیبی را نمی‌توان حدس زد چرا که نمی‌توانم متوجه قصه های او شوم. داستان فیلم‌های او هیچ ربطی به هم ندارد و من تا کنون نتوانسته‌ام مسیر قصه‌سازی او را کشف کنم؛ در نهایت می‌توانم بگویم او بسیار به ژانر و تجربه در سینما علاقه‌مند است‌، بهروز شعیبی به معنای واقعی یک عشق به سینما است‌. با این حال احساس می‌کنم بهروز شعیبی اگر بتواند این اتمسفر روحی آرامش را در کنار متضادش به کار ببرد، فیلم‌های موفق‌تری خواهد ساخت.

رضا صدیق درباره اظهارات جدید مسعود فراستی اظهار کرد: آقای مسعود فراستی شما با آدرس غلط دادن در سینمای ایران و وارد کردن نقد رو حوضی در این سینما، متهم وضعیت حال حاضر سینمای ایران هستید. آقای فراستی نقدهای شما همواره به پشتوانه قدرت بوده، حالا چگونه امروز پوزیشن مستقل می‌گیرید؟؟ این قبا به تن شما گشاد است‌. شما می‌گویید بازیگرانی که امروز به خاطر قبول نکردن قانون کشورشان فوق‌العاده هستند؛ شما طی یک دهه گذشته کی این را اعلام کردید؟ شما جز فحاشی به سینما و بازیگران ایران کاری نکرده‌اید. این شکل نقد دروازه غاری دیگر کار نمی‌کند. شما در تلاش هستید که گذشته خود را بپوشانید؛ اما  تکلیف سینما و مردم ایران با شما مشخص است. با این ریش نمی‌شود رفت تجریش.

صدیق ادامه داد: مسعود فراستی به باور من یک شومن است و برای دیده شدن دست به هرکاری می‌زند. او همان موقع که در برنامه هفت به سینمای ایران فحش می‌داد هم شومن بود. همین شومن‌بازی‌های او باعث شد که نقد فیلم به قول خودش به مقوا تبدیل شود.

 امیر قادری درباره مسعود فراستی گفت: ۷_۸ سال پیش بود که مسعود فراستی در برنامه‌ای که زنده هم نبود علنا به من فحش داد. چنین کسی چطور ممکن است الان به این حال نیفتد؟ باید گفت منافق در کوتاه مدت به درد می‌خورد. باید به مسئولین گفت اگر شما امنیت ملی و توسعه می‌خواهید با منافق پروری و مزدور پروری به جایی نمی‌رسید. مزدور بعدا در خدمت کس دیگری قرار می‌گیرد. من برایم سوال بود که چرا آن موقع این کارهایش دیده نمی‌شد؟؟

میز پرونده ویژه به سینمای دفاع مقدس اختصاص داشت که با حضور سیدمحمد حسینی و دانش اقباشاوی برگزار شد.

 سیدمحمد حسینی درباره زیرساخت سینمای دفاع مقدس بیان کرد: هدف من از طرح مساله زیرساخت این بود که ما بدون توجه به فرایند اثر، به خود اثر فکر می‌کردیم. به همین دلیل تمام شده فیلم‌هایمان معقول نبود‌. لازمه این کار زیرساخت، نگاه و ادبیات جدید بود.

حسینی ادامه داد: البته ما امسال مبادرت به تولید کردیم و به فضل الهی امسال انجمن سه فیلم در جشنواره خواهد داشت و بسته تولید هم برای سال جدید آماده است. شایان ذکر است که هنوز هم بحث فرآیند تولید حل نشده و برخی از آن هنوز هم بروکراسی و به دست خودمان است که همچنان حل نشده است.

وی افزود: در جهان برای فروش گیشه سینمایشان از منطقه خاورمیانه فیلم می‌سازند و در تمام این فرآیند آن‌ها به زیرساخت درست و منطقی رسیده‌اند؛ اما ما هنوز آن شرایط را نداریم و ابتدای راهیم. متاسفانه قصه‌های ما هنوز خام است. هرچند ما الان به لحاظ قصه دستمان پر است چرا که نویسندگان مختلفی با سلایق متفاوتی داریم و همه این‌ها دستمایه قدرتمندی در سینماست که می‌تواند سینمای اقتباسی را در سینمای ایران بسازد.

دانش اقباشاوی اظهار کرد: قصه فیلم ما درمورد شهید علی هاشمی بود که ملقب به سردار حور است‌‌. او خانواده بسیار صمیمی و گرمی داشت. از آنجا که من خودم هم عرب هستم، خاطرات مشترکی داشتیم‌ به همین دلیل خانواده و هم‌رزمان او در جزئیات بسیار به من کمک کردند. من این را از دستیاری علی حاتمی‌کیا یاد گرفتم‌ که از نظر و سلیقه نزدیکان شخصیت اصلی در فیلم‌هایم بسیار استفاده کنم.

اقباشاوی ادامه داد: بزرگترین مشکل ما در ساختن فیلم جنگی قدیمی بودن لوجستیک بود چرا که فیلم جنگی ساختن اکنون به معنای فیلم تاریخی ساختن است. بهتر است که نهادهای مختلف مانند دهه ۸۰ باهم هماهنگ‌تر باشند. من شاید دست‌اندازی در کارم نداشتم اما سرعتم کم بود چرا که تهیه‌کنندگان ما برای هر کاری باید پول پرداخت می‌کردند. در حالی که من فکر می‌کردم این چیزها پولی نیست و همین مساله ساخت فیلم‌های جنگی را دشوار کرده است.

بهروز افخمی تصریح کرد: یکی از معضلات شهرک سینمایی دفاع مقدس پشه است‌ ما اصلا نمی‌توانیم در شب‌های آنجا فیلمبرداری کنیم. شبکه دفاع مقدس امکانات پلاتو ندارد و بازیگران ما با این شرایط نمی‌توانند کار کنند.

دانش اقباشاوی خاطر نشان کرد: یکی از مصائب شهرک دفاع مقدس این است که جا ندارد. در واقع انقدر دکور تکراری دارد که بکری‌اش را برای تماشاگر از دست داده است.

سیدمحمد حسینی بیان کرد: ما زمینی حدود ۵۸۰ هکتار نزدیک تهران داریم که به لحاظ موقعیت مکانی بسیار جالب و درست است. در ابتدا بنا بوده که در شهرک دفاع مقدس ۸ منطقه مختلف از جمله کردستان بازسازی شود. الان چیزی که شکل گرفته این است که شهرک به واسطه استفاده بیش از حد تمام شده است.

حسینی ادامه داد: سینماگران ما به این فکر نکرده‌اند که در آنجا می‌توان فیلم‌های جهانی مانند جنگ اسرائیل را ساخت. در حال حاضر سینمای اردن با یک شهرک کوچک توانسته‌ دو فیلم برای نامزدی اسکار داشته باشد. شهرک می‌تواند بستر خوبی برای گسترش سینمای ایران باشد. سینمای ایران با ژانر اجتماعی و طنز پیشرفت نمی‌کند، چیزی که می‌تواند بیان متفاوت جهانی داشته باشد، سینمای دفاع مقدس است. شایان ذکر است که ما امسال تلاش کردیم یک فیلم این چنینی داشته باشیم.

اقباشاوی خاطرنشان کرد: اولین فیلم بلند تاریخ سینمای جهان یک فیلم جنگی است که در سال ۱۹۱۵ ساخته شده است. من فکر می‌کنم زیرساخت سینما را فیلم‌های جنگی درست می‌کنند. خیلی از تکنسین‌های سینمای ایران به برکت فیلم‌های جنگی به سینمای ایران اضافه شدند. من فکر می‌کنم کارگردانان بزرگی زمانی فیلم خوب می‌سازند که به جنگ رفته‌اند. من تصور می‌کنم اگر داستان‌نویس و فیلمساز واقع‌بین باشند، متوجه می‌شوند که جنگ خود زندگی است و نتیجه‌گیری را به مخاطب واگذار کنیم. فیلم جنگی ساختن در واقع روایت تاریخ یک ملت است. جنگیدن و شهید شدن برای بهتر زندگی کردن دیگران است.

سیدمحمد حسینی بیان کرد: اگر ما چیزی را که روایت می‌کنیم ناظر به دفاع از سرزمین و باور باشد پس جنگ امر مقدس و دراماتیکی است. برخی نگاه‌ها در دنیا اهل سیطره هستند و این فرم در نگاه در تمام امپراطوری‌ها وجود دارد، این نگاه سبب به وجود آمدن نگاه‌های آزاده‌ای می‌شود که باید روایت شوند. گاهی روایت‌های پشت جبهه داغ‌تر از روایت‌های داخل جبهه هستند.

افخمی یادآور شد: وقتی فیلمساز با این فرض که بسیاری از فیلم‌های جنگی درمورد افرادی است که وادار به جنگ شده و در آن امتحان شخصی‌اش را پس می‌دهد، فیلم بسازد؛ فیلم‌هایی ساخته می‌شوند که نه ضدجنگ است نه طرفدار جنگ. این فیلمسازها هستند که سینمای جنگ امروز را نجات می‌دهند آن‌ها باید فیلم‌هایی بسازند که مردم بخواهند در این دوره آن را ببینند. لفظ دفاع مقدس الان دیگر به درد نمی‌خورد و برای ابتدای انقلاب کاربرد داشت. الان اگر ما به ساخت فیلم‌های دفاع مقدس برگردیم نمی‌توانیم فیلم بسازیم چرا که یک طرف را کاملا شر اعلام کرده‌ایم. این در حالی است که ما در وصیت‌نامه بسیجی‌های جبهه دیده‌ایم که شفاعت بعثی‌ها را می‌خواهند. جالب است که اکنون حماس و حزب‌الله باهم متحد شده‌اند اما تا ۵ سال گذشته باهم در جنگ بوده‌اند. در کل می‌خواهم بگویم ما باید به فهم جدیدی از جنگ برسیم تا امکان ساخت فیلم‌های تاثیرگذارتری به وجود بیاید.

این قسمت از برنامه هفت به مرحوم امین تارخ تقدیم شد.