آرمان ملی/متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

احسان انصاری| وضعیت منطقه خاورمیانه پیچیده شده است. در شرایط کنونی واکنش احتمالی اسرائیل و واکنش بعدی ایران تعیین کننده خواهد بود.
«آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی شرایط پیچیده منطقه با دکتر بیژن عبدالکریمی نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه گفت‌وگو کرده که در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
 
*خاورمیانه پس از حمله ایران به اسرائیل و سید حسن نصرا... با چه وضعیتی مواجه خواهد شد؟ هدف اسرائیل از تداوم جنگ‌طلبی در منطقه چیست؟

اسرائیل درگیر یک جنگ فراگیر در منطقه خاورمیانه شده است. این در حالی است که نتانیاهو به عنوان یک جنایتکار جنگی شناخته شده و در درون اسرائیل با پرونده‌هایی مواجه است که دولتش را از درون اسرائیل تهدید می‌کند. به همین دلیل نیز این احتمال وجود دارد که نتانیاهو برای فرار از چالش‌های درونی که در اسرائیل با آن مواجه است به دنبال این است که جنگی فراگیر در خاورمیانه راه بیاندازد و حتی ممکن است به حمله موشکی ایران نیز واکنش نشان دهد. همچنین تحلیل دیگری وجود دارد که قدرت‌های بزرگ به دنبال تغییر نقشه خاورمیانه هستند و به همین دلیل نیز جبهه مقاومت در مقابل تغییر نقشه خاورمیانه ایستادگی کرده و اجازه چنین کاری را نمی‌دهد. در این وضعیت نیز اسرائیل به عنوان یک عنصر برهم زننده بازی ایفای نقش می‌کند. در چنین شرایطی است که سید حسن نصرا... ترور شد و آمریکا نیز از این ترور حمایت کرد و کشورهای غربی نیز واکنش معناداری به این موضوع نشان ندادند.

*گفتمان مقاومت پس از ترور رهبران اصلی خود در چه وضعیتی قرار خواهد گرفت؟

من فکر می‌کنم گفتمان مقاومت پس از ترور سید حسن نصرا... شکل رادیکال‌تری به خود بگیرد. ترور رهبر حزب ا... خشم و کینه زیادی را در بین مسلمانان ایجاد کرده و به نظر نمی‌رسد این خشم و کینه به راحتی خاموش شود. تجربه تاریخی نیز نشان داده که ریختن خون همواره جنبش‌های مقاومت را قوی‌تر و عزم آنها را برای مبارزه بیشتر می‌کند. درچنین شرایطی ما باید منتظر واکنش‌های شدیدتری از سوی گروه‌های جبهه مقاومت اعم از حوثی‌های یمن، حشدالشعبی و حزب ا... لبنان باشیم.

*آیا تقابل با جنگ طلبی رژیم اسرائیل در بین کشورهای اسلامی سبب وحدت رویه در تقابل با این نوع جنگ‌طلبی‌ها خواهد شد؟

 جنگ همواره باعث وحدت ملی در بین کشورهای اسلامی و ایران خواهد شد که این اتفاق جبهه مقاومت را قوی‌تر خواهد کرد تا به سمت اهدافی که در پیش گرفته حرکت کند. شهادت سید حسن نصرا... باعث تقویت جبهه مقاومت خواهد شد. جبهه مقاومت همچنان وجود دارد و به مسیر خود ادامه خواهد داد. در چنین شرایطی این پیش بینی وجود دارد که رویکرد این جبهه در مقابله با اسرائیل رادیکال‌تر شود.

*اسرائیل برای تقابل با رادیکال شدن جبهه مقاومت چه حد و مرزی برای خود قائل است و تا به چه میزان به رویکرد جنگ طلبانه‌ای که در پیش گرفته ادامه خواهد داد؟

 اسرائیل در شرایطی قرار گرفته که از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با چالش‌های زیادی مواجه است. در سال‌های اخیر چند صد هزار نفر از مردم اسرائیل خاک این کشور را به دلیل جنگ طلبی‌های دولت و تنش‌های دائمی که پیرامون این کشور وجود دارد ترک کرده‌اند. در واقع نزدیک به10 الی12 درصد از مردم اسرائیل در سال‌های اخیر از این کشور مهاجرت کرده‌اند و تصمیم گرفته‌اند در کشورهای دیگر زندگی کنند. شهرک‌های شمالی اسرائیل نیز امکان سکونت ندارد در حالی که شهرک نشینان به دنبال این هستند به این شهرک‌ها باز گردند. البته به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت این اتفاق رخ دهد. از سوی دیگر اختلافات سیاسی داخلی که در اسرائیل وجود دارد نیز کار را برای این کشور سخت می‌کند. همه این عوامل نشان می‌دهد که اسرائیل در شرایط خوبی قرار ندارد.

*در شرایط کنونی ایران چه نقشی می‌تواند در تحولات منطقه ایفا کند؟
 
 ایران نقش حساس و مهمی در تحولات آینده خاورمیانه خواهد داشت. واقعیت این است که در شرایط کنونی وضعیت کشور پیچیده و پس از حمله موشکی سه شنبه شب پیچیده‌تر نیز شده است. این در حالی است که به نظر می‌رسد تصمیم‌گیران جامعه با درایت و به صورت حساب شده شرایط منطقه و کشور را رصد می‌کنند و امیدوارم بهترین تصمیم را در این زمینه بگیرند.

*گروه‌های رادیکال داخلی در زمینه جنگ مطالبه‌گری کرده‌اند. این در حالی است که برخی بر این باورند که شرایط تحولات منطقه به شکلی نیست که ایران بخواهد رویکرد نسنجیده‌ای را در پیش بگیرد. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟

کنشگران سیاسی و اجتماعی متعلق به هر جریان و گروه فکری در شرایط کنونی باید آرامش را به جامعه برگردانند و نباید به تنش و سخت‌کردن تصمیم گیری برای مسئولان دامن بزنند. نباید شرایط را احساسی و عاطفی کرد. باید این واقعیت را پذیرفت که هر تصمیمی در این زمینه گرفته شود پیامدهای خاص خود را دارد. امروز مسئولان در وضعیت تصمیم‌گیری خطیری قرار گرفته‌اند. از همه کنشگران سیاسی و اجتماعی می‌خواهم که پیچیدگی این شرایط را درک کنند و تلاش کنند در شرایط خطیر کنونی وحدت و انسجام ملی را بالا ببرند. بدون تردید هر انتخابی دارای پیامدهایی است که باید از سوی جامعه درک شود. ما باید مراقب کشور باشیم. شاید مداخله ایران در جنگ پای قدرت‌های غربی رانیز به ماجرا باز کند. باید مراقب بود. به عنوان یک استاد دانشگاه صرف نظر از اختلاف‌نظری که از نظر فرهنگی و اجتماعی بابرخی افراد دارم اگر مسئولان تصمیم به صبر استراتژیک بگیرند از این تصمیم حمایت می‌کنم و اگر قصد داشته باشد تصمیم رادیکال‌تری بگیرد باز هم از این تصمیم حمایت خواهم کرد. من می‌دانم که در شرایط کنونی انتخاب سخت و دشوار است. آن چیزی که مهم است منافع ملی است. در شرایط کنونی در مواجهه با صهیونیسم و امپریالیسم جهانی در کنار حاکمیت هستم.

*آیا مسئولان در شرایطی قرار گرفته‌اند که حتمأ باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند یا اینکه می‌تواند همین وضعیت صبر استراتژیک را ادامه بدهد؟

صبر استراتژیک تا قبل از حمله ایران به اسرائیل بود و در شرایط کنونی وضعیت تغییر کرده است. در شرایط کنونی باید منتظر ماند که اسرائیل چه واکنشی نشان خواهد داد. از سوی دیگر باید توجه داشت که ما یگانه بازیگر این بازی نیستیم و همه چیز به تناسب قوا و انسجام ملی باز می‌گردد. شرایط سهمگین است و باید با دور اندیشی به موضوع نگاه کرد.