روزنامه سازندگی/متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

طی روزهای اخیر مصرف مشروبات الکلی دوباره جان شهروندان زیادی را در شهرهای گیلان،‌ مازندران و همدان گرفته است. محمدتقی آشوبی، رئیس علوم پزشکی گیلان در ۸ مهرماه ۱۴۰۳ از جان ‌ باختن ۴ تن با ۲۲ تا ۴۰ سال سن در پی مسمومیت احتمالی ناشی از اتانول یا متانول در رشت خبر داد و اعلام کرد که ۶ تن از این بیماران با حال عمومی وخیم در بیمارستان های استان بستری هستند.
پس از گذشتن کمتر از ۴ ساعت از اعلام خبر فوق، دکتر علی عباسی، مدیرکل پزشکی‌قانونی مازندران از فوت ۴ نفر در اثر مسمومیت ناشی از مصرف مشروبات الکی در شهرهای چالوس و آمل خبر داد. همچنین فرماندار چالوس اعلام کرد ۲۸ نفر با وضعیت مسمومیت الکلی به بیمارستان طالقانی چالوس مراجعه که ۲ نفر آنها فوت کردند.
در ۹ مهرماه رئیس علوم پزشکی گیلان از افزایش مراجعان و جان‌باختگان مصرف مشروبات الکی در رشت خبر داد و اعلام کرد، تاکنون ۲۷ بیمار به مراکز درمانی مراجعه و ۶ تن از آنها جان خود را از دست داده‌اند. اما فوت یک بیمار دیگر در ۱۰ مهرماه آمار جان ‌باختن افراد دچار مسمومیت با مشروبات الکی در رشت را به ۷ نفر رساند. رئیس علوم پزشکی گیلان در ۱۱ مهرماه از مراجعه ۳۲ بیمار با علائم سرگیجه، بی‌قراری و تاری دید به مرکز آموزشی درمانی رازی رشت و فوت ۲ تن دیگر بر اثر مسمومیت خبر داد.
دادگستری کل استان همدان نیز در ۱۱ مهرماه اعلام کرد ۱۸ شهروند به مراکز درمانی مراجعه و ۴ نفر در این استان فوت کردند. بعد از آن گفته شد که تعداد مراجعه‌کنندگان به ۲۰ نفر و فوت‌شدگان به ۹ نفر افزایش پیدا کرده است.
علی عباسی، مدیرکل پزشکی قانونی مازندران در ۱۱ مهرماه شمار فوتی ناشی از مسمومیت الکل در این استان را ۱۳ نفر اعلام کرد و گفت که از این تعداد ۶ نفر در آمل و ۷ نفر در کلاردشت فوت شدند.
دانشگاه علوم پزشکی مازندران پیش از این اعلام کرده بود که ۹ مهرماه ۵۶ نفر با علائم کاهش سطح هوشیاری، ضعف شدید و سرگیجه در ارتباط با مسمومیت الکلی به مراکز درمانی مازندران مراجعه کردند. شب دوازدهم مهرماه مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی درباره آخرین وضعیت مسمومین ناشی از الکل در مازندران اعلام کرد که تعداد مسمومین ناشی از الکل در استان افزایش یافت. تا ظهر ۱۱ مه ماه ۱۴۰۳ حدود ۱۶۰ نفر به بیمارستان‌های مازندران مراجعه کردند.
به گفته رسول ظفرمند؛‌ افراد مسموم به الکل به بیمارستان‌های چالوس، نوشهر، آمل و قائم‌شهر مراجعه کردند که در چالوس ۹۱ نفر شامل ۱۹ زن و ۷۲ مرد با علائم مسمومیت بر اثر مصرف این ماده متاسفانه تعداد ۴ نفر فوت کردند.
مسمومیت با مشروب تقلبی و الکل صنعتی در کشور پیش از این هم خبرساز شده بود و در مناطق مختلف ایران به طور مداوم قربانی می‌گیرد. علاوه بر آنکه بسیاری بر اثر مسمومیت ناشی از مصرف الکل غیراستاندارد جان خود را از دست می‌دهند، شمار بسیاری نیز آسیب‌های جدی می‌بینند و ممکن است بینایی و کارایی کلیه آنها آسیب جبران‌ناپذیر ببیند.
پیش از این نیز ۲۹ پزشک در یک میهمانی در باغی در اطراف شیراز به‌ دلیل مصرف مشروبات دست‌ساز مسموم شدند؛ بر اثر این حادثه، یکی از این پزشکان جان باخت و چند نفر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شدند. چندی ‌بعد اعلام شد که شرکت‌کنندگان در میهمانی، پزشکان سرشناس استان فارس بودند. پس از این ماجرا اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد، باغی که پزشکان شیرازی در آن به دلیل مصرف مشروبات الکلی مسموم شده بودند، پلمب شده و صاحب باغ که تهیه‌کننده مشروبات بوده نیز دستگیر شده است. دی ‌ماه سال گذشته هم دادستان انقلاب شهرستان ماکو در استان آذربایجان‌غربی گفته بود، دست‌کم ۲۳ نفر به‌ دلیل عوارض مسمومیت الکلی به بیمارستان منتقل شده‌اند. به گفته ‌صابر جعفری‌ از این تعداد سه نفر جان خود را از دست دادند و ۲۰ نفر در بیمارستان بستری شدند.
در سال گذشته در رباط‌کریم تهران ۶ نفر و در استان البرز ۱۵ نفر در اثر مسمومیت ناشی از مصرف الکل دست‌ساز تقلبی جان باختند. عباس مسجدی‌آرانی، رئیس سازمان پزشکی‌قانونی اعلام کرد که سال گذشته ۶۴۴ نفر در اثر مصرف مشروبات الکلی تقلبی جان خود را از دست دادند. او این آمار را ۳۰ درصد بالاتر از سال ۱۴۰۰ اعلام کرده است.
مهرماه ۱۳۹۷ نیز ۴۳ تن، اسفندماه ۱۳۹۸ در استان خوزستان ۵۹ تن و در استان البرز ۱۵ تن، اردیبهشت ۱۳۹۹ حدود ۱۰۱ تن در استان فارس و اردیبهشت‌ماه سال گذشته نیز ۱۰ تن در بندرعباس به دلیل نوشیدن مشروبات تقلبی جان خود را از دست دادند. کارشناسان می‌گویند، در یک تا دو ساعت پس از مصرف مشروب تقلبی آلوده به متانول همان علائم مستی نظیر برافروختگی و پرحرفی بروز می‌کند. عاملی که سبب می‌شود بیماران علائم بعدی را دست‌کم بگیرند و در وضعیت وخیم و معمولاً پس از یک شبانه‌روز تاخیر به بیمارستان مراجعه کنند.
در عین حال براساس ماده ۷۰۲ قانون مجازات اسلامی- تعزیرات، ساخت و فروش هر نوعی مشروبات الکلی ممنوع است. همچنین طبق ماده ۲۶۵ این قانون، مجازات نوشیدن الکل برای بار اول و دوم ۸۰ ضربه شلاق است که در بار سوم، حکم شرعی این مجازات اعدام است.
به همین دلیل درحال حاضر آمار دقیقی از مصرف سرانه مشروبات الکلی در کشور وجود ندارد اما در سال ۲۰۱۸ سازمان جهانی بهداشت طی گزارشی در مورد میزان مصرف الکل در کشورهای جهان، ایران را در رتبه نهم مصرف مشروبات الکلی معرفی کرد. در آن گزارش سازمان جهانی بهداشت اشاره شده که هر فرد الکلی در ایران، سالانه ۲۵ لیتر الکل مصرف می‌کند.
تقی رستم‌وندی، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان امور اجتماعی ایران، دی ‌ماه ۱۴۰۰ گفت که سالانه حدود ۱۰ درصد افراد بالای ۱۵ تا ۶۴ سال یا به‌ عبارتی بیش از ۵ میلیون تن در کشور، مشروبات الکلی می‌نوشند.
مشروبات الکلی در کشور یا از راه قاچاق وارد آن کشور می‌شود، یا به صورت مخفیانه در داخل ساخته می‌شود. از همین‌رو نظارتی بر آن وجود ندارد و بارها مشروبات الکلی تقلبی و به ‌اصطلاح «دست‌ساز» موجب مرگ، مسمومیت یا نابینایی شهروندان شده است.
مطابق با بررسی‌ها مشروبات الکلی بسیار در دسترس است و حتی در سوپرمارکت‌های برخی شهرهای توریستی مانند شمال ایران به آسانی تهیه می‌شود. همچنین روگردانی مصرف‌کنندگان به مشروبات الکلی دست‌ساز داخلی و عدم دسترسی به مشروبات استاندارد، یکی از عوامل مهم مسمومیت و مرگ شهروندان است. در واقع ممنوعیت فروش و استفاده از نوشیدنی‌های الکلی منجر به افزایش مصرف الکل‌های خانگی و غیرقانونی عمدتاً حاوی متانول شده که مسـمومیت با الکل را تبدیل به یک چالش بزرگ در کشور کرده است.