اقتصاد نیوز/متن پیش رو در اقتصاد نیوز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

گروهی از ناظران با اشاره به تحولات خاورمیانه پس از حمله هفت اکتبر حماس مدعی‌اند که منطقه در نقطه صفر قرار گرفته و در شرایطی که تنش‌ها میان ایران و مقاومت با اسرائیل تشدید می‌شود، هرگونه محاسبه‌ای اشتباه قادر است جهان را در آستانه رویارویی تمام عیار قرار دهد.
 
 موسسه مطالعاتی استیمسون با انتشار یادداشتی ضمن اشاره به حمله حماس به اسرائیل مدعی شد، ماحصل حمله هفت اکتبر مصداق عبارتی است که ولادیمیر لنین تکرار می کرد؛ این که «ده‌ها سال هیچ اتفاقی نمی‌افتد اما هفته‌هاست که ده‌ها اتفاق می‌افتد». به ادعای این نشریه این وضعیتی است که خاورمیانه در یکسال اخیر آن را تجربه می‌کند.

عبور از آخرین خط قرمز؟
استیمسون در ادامه یادداشت ادعایی‌اش آورده، «حمله هفتم اکتبر حماس و پاسخ متقابل اسرائیل به غزه، زمینه را برای رویارویی مستقیم میان دو بازیگر  و محور مقاومت هموار کرد. این در حالی است که دلیل اصلی این تنش‌ها که همانا مسئله فلسطین و تشکیل کشور فلسطینی است که امروز بیش از هر زمان دیگر غیرقابل حل به نظر می‌رسد. در حالی که غزه شاهد فاجعه انسانی است، گروگان‌های اسرائیلی هنوز در اسارت هستند، درگیری در کرانه باختری گسترش یافته و جنگ دوباره لبنان را فرا می‌گیرد. همزمان ترور رهبران مقاومت بالاخص به شهادت رساندن سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان که زمینه‌ساز پاسخ تلافی جویانه ایران به اسرائیل شد، تداوم فرسایشی خط قرمزهایی است که دهه‌ها در منطقه شناخته شده است. به ادعای این موسسه مطالعاتی امروز تنها چند خط باقی مانده که امکان عبور از خطرناک‌ترینش محتمل است. به ادعای استیمسون خط قرمز خطرناک، حملات (ادعایی) احتمالی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای و زیرساخت‌های حیاتی ایران، و پاسخ متقابل ایران به اسرائیل و حمله به زیرساخت‌ها و شهرهای حیاتی این بازیگر است؛ تبادل آتشی که جنگ را وارد مرحله تازه‌ای کرده و شرایط را خطرناک‌تر می‌کند.

از 7 اکتبر 2023، ویرانی گسترده در غزه و ناکامی‌های مکرر در حفاظت از غیرنظامیان، افول نظم مبتنی بر قوانین لیبرال به رهبری ایالات متحده را تسریع کرده است؛ ویرانی که می‌تواند اثرات موجی جهانی و دگرگون کننده بر جنگ‌های آینده، حقوق بشر و مفهوم "مسئولیت برای محافظت" (R2P) که توسط سازمان ملل در سال 2005 بدان اشاره شد، داشته باشد. به باور ناظران شکست دیپلماسی بین‌المللی در حل مسئله فلسطین، زوال اقتدار فلسطین و محاصره غزه توسط اسرائیل، همگی زمینه را برای حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل فراهم کرد. هرچند در این میان، چهره‌هایی چون ماجد کیالی، نویسنده فلسطینی، ادعاهایی را در ارتباط با حماس و محور مقاومت مطرح کرد، همانطور که کابینه افراطی اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو نیز تصور نمی‌کرد رویارویی با مقاومت یکساله شود و دستاورد چندانی برای این بازیگر نداشته باشد.»

خاورمیانه در نقطه صفر
استیمسون در ادامه یادداشت ادعایی‌اش آورد، «در این یکسال برتری نسبی اطلاعاتی و قدرت نظامی اسرائیل، با حمایت ایالات متحده و دیگر قدرت‌های غربی به نمایش گذاشته شد. از همین رو به ادعای ناظران بعید است اسرائیل حملاتش به لبنان و سوریه را تا زمانی که به هدف خود دست یابد، متوقف کند. در طرف مقابل حزب‌الله و ایران نیز نشان داده‌اند که به سادگی تسلیم نمی‌شوند؛ حملات اخیر حزب‌الله به مواضع اسرائیل در حیفا و سایر شهرها، مصداقی است برای تایید این ادعا. طبیعتا این وضعیت به خشونت‌ها دامن زده و موجب خواهد شد تا خاورمیانه که امروز روی بمب ساعتی قرار دارد، منفجر شود.» این موسسه مطالعاتی در ادامه ادعا کرد، «ترور رهبران ارشد مقاومت و فرماندهان ایران، بالاخص ترور شهید سیدحسن نصرالله توسط اسرائیل و همچنین انفجار پیجرها و واکی تاکی‌ها در بیروت، ماحصل توطئه بی‌سابقه اسرائیل با حمایت ایالات متحده بود؛ توطئه‌ای که هدف از طراحی‌اش نفوذ به ساختار فرماندهی و کنترل مقاومت بود. بعد از انفجارها، مقاومت برای دور تازه رویارویی آماده شد، در مقابل کابینه راست افراطی هم صدا با شاهین‌های آمریکایی و نومحافظه کاران رویای ادعایی ایجاد یک "خاورمیانه جدید" را در سر می‌پروراند؛  خاورمیانه‌ای که در قابش اسرائیل با کشورهای عربی سنی اتحادی پایدار تعریف نماید.»

به ادعای استیمسون «مقاومت ضرباتی متحمل شده، اما از موضع خود عقب نشینی نکرده و در حال بازتعریف قدرتش است. حزب‌الله هنوز از تمام سلاح‌های پیشرفته‌ای که در اختیار دارد، استفاده نکرده‌اند و هنوز هم می‌توانند صدمات قابل توجهی به اسرائیل وارد کنند. علاوه بر این، تبادل آتش میان ایران و اسرائیل، در صورتی که با اشتباه محاسباتی همراه شود، می‌تواند خاورمیانه را در آستانه رویارویی فراگیر قرار دهد. انصارالله یمن این قدرت را دارد تا با تداوم اختلال در تجارت و کشتیرانی در دریای سرخ اقتصاد جهانی را هدف قرار داده و به تنش‌ها دامن بزند.» به ادعای استیمسون، «در شرایط کنونی، در حالی که ایالات متحده درگیر انتخابات ریاست جمهوری است و از اعمال رهبری قاطع برای تنش زدایی ناکام مانده، آنچه در انتظار منطقه است برخلاف تصور نتانیاهو میمون نیست، به نظر می‌رسد اسرائیل در آغاز جنگی بی‌پایان قرار دارد و از همین رو این بازیگر در صد آغاز رویارویی تمام عیار است تا بتواند پای آمریکا را به جنگ بکشاند.»