سازمان فضایی چین اعلام کرد که این کشور اولین ماهواره آزمایشی قابل استفاده مجدد و قابل بازگشت خود به نام شیجیان-۱۹(Shijian-19) را پس از دو هفته گردش مداری با موفقیت بازیابی کرده است.

این سازمان تأیید کرد که شیجیان-۱۹ به اهداف خود در جنبه‌های مختلف فناوری از جمله قابلیت استفاده مجدد، نسبت بار و ورود مجدد به جو زمین دست یافته است.

طبق گزارش تلویزیون دولتی چین، این ماهواره به عنوان یک سکوی کارآمد برای تحقیقات در علوم ریزگرانش و علوم حیات فضایی عمل کرد.

سازمان فضایی چین گفت: تمام محموله‌های قابل برگشت در زمینه‌هایی مانند پرورش گیاهان و میکروارگانیسم‌ها، کنترل خودمختار و تأیید فناوری‌های جدید، آزمایش‌های علوم فضایی و همچنین رفاه اجتماعی و نوآوری‌های فرهنگی به خوبی بازیابی شده‌اند.

ماهواره شیجیان-۱۹ بخشی از مجموعه‌ای است که توسط آکادمی پنجم گروه علوم و فناوری هوافضا برای اکتشافات و آزمایشات علمی ایجاد شده است.

این ماهواره روز ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان(Jiuquan) روی یک موشک لانگ مارچ ۲دی(Long March 2D) به فضا پرتاب شد و حالا به زمین بازگشته است،‌ اما مقامات چینی جزئیات بازگشت آن را فاش نکرده‌اند.

کاوش علمی

تلویزیون چین اعلام کرد که شیجیان-۱۹ یک فرصت تأیید آزمایش پرواز در مدار را برای قطعات و مواد تولید بومی ارائه می‌دهد و آزمایشات انجام شده در این پرواز، مشخصات فنی نسل جدیدی از سکوهای آزمایش فضایی با کارایی بالا و قابل استفاده مجدد را تایید کرد.

این ماهواره آزمایشی طیف وسیعی از محموله‌ها از جمله آزمایش‌های مربوط به اصلاح گیاهان و میکروب‌ها، تأیید فناوری و علوم فضایی را حمل کرد. بذرهایی از استان هاینان و آنهویی به فضا فرستاده شدند و در معرض شرایط طراحی شده برای تحریک جهش قرار گرفتند.

پیش از این، داده‌ها و مواد جمع‌آوری‌ شده توسط ماهواره‌ها پس از اتمام مأموریت که معمولاً بیش از یک ماه طول نمی‌کشید، از طریق یک کپسول بازگشتی یک‌ بار مصرف به زمین آورده می‌شد.

این ماهواره محموله‌هایی را از پنج کشور از جمله تایلند و پاکستان به عنوان بخشی از تلاش چین برای ارتقای همکاری‌های فضایی بین‌المللی با خود حمل می‌کرد.

هدف چین از این ماموریت، ایجاد گونه‌های گیاهی جدید است که به پیشرفت صنعت بذر چین، اطمینان از خوداتکایی علمی و فناوری و کنترل مستقل بر منابع بذر این کشور کمک می‌کند.

علاوه بر این، محققان چینی قصد دارند از ماهواره شیجیان-۱۹ برای آزمایش قطعات و مواد توسعه‌یافته داخلی استفاده کنند و توانایی‌های چین در فناوری فضایی و نوآوری را بیش از پیش تقویت کنند.

ماهواره‌های قابل استفاده مجدد

ماهواره‌های قابل بازیافت نیاز به طراحی پیشرفته‌تری در پیشرانه، حفاظت حرارتی و سیستم‌های ناوبری دارند.

این شاهکار، دستاورد مهمی برای برنامه فضایی چین است، زیرا ماهواره‌های قابل استفاده مجدد هزینه‌ها را کاهش می‌دهند و آزمایش سریع‌تر فناوری‌ها را تسهیل می‌کنند و تحقیقات را برای کاربردهای عملی متحول می‌کنند.

وسایل نقلیه فضایی قابل استفاده مجدد، بسیار قابل اعتماد و ایمن، نشان دهنده مسیرهای حیاتی آینده در اکتشاف فضایی هستند. هم دولت چین و هم شرکت‌های خصوصی مختلف به طور فعال در حال پیگیری و توسعه فناوری موشک‌های قابل استفاده مجدد هستند.

در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۳ نیز یک فضاپیمای آزمایشی قابل استفاده مجدد از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان روی موشک لانگ مارچ ۲اف(Long March 2F) پرتاب شد.

این سومین ماموریت چین از این نوع بود. اولین ماموریت این کشور برای پرتاب فضاپیماهای قابل استفاده مجدد در سپتامبر ۲۰۲۰ انجام شد و دومین پرتاب دو سال بعد در اوت ۲۰۲۲ انجام گرفت.

البته سابقه چین در ماهواره‌های قابل بازیابی به سال ۱۹۷۵ با ماهواره جیانبینگ-۱(Jianbing-1) برمی‌گردد. چین در سال ۱۹۷۵ اولین ماهواره قابل بازیابی خود را که یک ماهواره شناسایی نظامی بود، به فضا پرتاب کرد و این ماهواره سه روز بعد به زمین بازگشت، اگرچه صدها کیلومتر دورتر از مکان برنامه‌ریزی شده فرود آمد.

چین به عنوان سومین کشوری که پس از ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی یک فضاپیما را بازیابی کرده است، تاکنون دهها ماموریت ماهواره‌ای را به پایان رسانده و فناوری ماهواره‌ای خود را به میزان قابل توجهی ارتقا بخشیده است.

این کشور با تکیه بر این موفقیت، مأموریت‌های فضایی سرنشین‌دار را نیز انجام داده و حتی موفق شده نمونه‌هایی از خاک ماه را جمع‌آوری کند و به زمین بیاورد.