دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

تحلیلگران بین‌المللی شهادت سنوار را از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار دادند

استاد دانشگاه قطر: مقاومت ریشه در جامعه دارد
«حسن براری» استاد دانشگاه قطر به الجزیره می‌گوید که ترور سنوار توسط اسرائیل یک «ضربه سخت» به حماس است. او گفت: «غیرمنتظره بود که او در این لحظه خاص جان خود را از دست بدهد. این می‌تواند جنبش را در کوتاه‌مدت تضعیف کند؛ اما حقیقت این است که ایده مقاومت ریشه در جامعه فلسطین دارد.» او معتقد است، مساله سنوار نیست، بلکه این است که اسرائیل برای مدت طولانی بخشی از فلسطین را اشغال کرده است. وی با تاکید بر اینکه حماس با تعیین رهبر جدید به زودی خود را بازخواهد یافت، افزود: «سنوار می‌گفت اسرائیلی‌ها انتظار داشتند فلسطینی‌ها به نوعی مطیع اشغالگر باشند. اما وی کسی بود که در برابر اشغالگری مقاومت کرد.»

تحلیلگر منطقه: شهادت سنوار واقعیت را تغییر نمی‌دهد
«هانی محمود» هم در گزارشی از دیرالبلح، مرکز غزه برای الجزیره نوشت: «آنچه مردم می‌پرسند این است که آیا شهادت سنوار به جنگ پایان می‌دهد یا خیر؟ این اولویتی است که در سراسر غزه مطرح است؛ چه مردم با سنوار موافق باشند چه نباشند.» این گزارشگر می‌نویسد، اگرچه مردم خواهان پایان جنگ و خانه به دوشی هستند اما «برداشت کسانی که  حتی با استراتژی‌های سنوار مخالف بودند این است که او با مرگ شجاعانه خود در مبارزه با ظلم و ستم به ابدیت رسید و شهادت او برکت برای مقاومت است.» او معتقد است: «مرگ یک نفر واقعیتی را بر روی زمین تغییر نمی‌دهد.»

شورای سردبیری الجزیره: او «روح مقاومت» بود
الجزیره هم در گزارشی سنوار را «روح مقاومت» نامید و به نقل از مفسران او را «شهید»، «مدبر»، «مجاهد و اهل رزم» خواند و نوشت که او در میدان جنگ با اسرائیل شهید شد. الجزیره نوشت: «در ماه فوریه، ارتش اسرائیل تصاویری را به اشتراک گذاشت که مدعی شد سنوار - به همراه همسر، فرزندان و برادرش ابراهیم - را در یک مجتمع تونلی در خان یونس نشان می‌دهد.» دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، پیش از ترور سنوار مدعی شده بود که ارتش بسیاری از اعضای خانواده سنوار و دیگر رهبران حماس را به اسارت گرفته و در حال بازجویی از آنهاست. به نوشته الجزیره، او «پناهنده» به دنیا آمد اما پناهنده نماند، بلکه به یک مبارز تبدیل شد. الجزیره در تجلیل از سنوار، او را «مغز متفکر» و «پراگماتیک» می‌نامد. در همین رابطه، «هیو لووات»، محقق ارشد در شورای روابط خارجی اروپا، در دسامبر۲۰۲۳ به الجزیره گفت: «سنوار یک عمل‌گرا است که بر اساس شرایط بین مشارکت سیاسی و خشونت‌های مسلحانه در نوسان است.» دانیل بایمن، کارشناس ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، هم به الجزیره گفت: «سنوار از آن تبادل آخری زندانیان، خود را یک رهبر ماهر نشان داد.»

فرمانده یحیی چه کسی بود؟
یحیی ابراهیم سنوار، رئیس دفتر سیاسی و نظامی حماس در نوار غزه بود که بعد از ترور اسماعیل هنیه در تهران، جانشین او شد. او بنیان‌گذار سرویس امنیتی حماس موسوم به «مجد» است؛ دستگاه امنیتی که نقطه تمرکز آن بر پرونده‌های امنیت داخلی است. سنوار ۶۱ساله که با کنیه ابوابراهیم شناخته می‌شود، در اردوگاه پناه‌جویان خان‌یونس در جنوب نوار غزه به دنیا آمد. والدینش اهل اشکلون بودند؛ اما بعد از آواره شدن فلسطینیان از خانه‌های آبا و اجدادی‌شان در فلسطین، مجبور به ترک شهرشان شدند. این مهاجرت اجباری بعد از جنگی رخ داد که با اعلام تشکیل کشور اسرائیل در سال۱۹۴۸ در گرفت. او از رهبرانی بود که نامش در صدر فهرست افراد تحت تعقیب اسرائیل قرار داشت. یحیی سنوار در خان‌یونس به مدرسه رفت و بعد از آن از دانشگاه اسلامی غزه در رشته زبان عربی لیسانس گرفت. اسرائیل اولین‌بار سنوار را سال۱۹۸۲ و در سن ۱۹سالگی به‌دلیل «فعالیت‌های اسلامی» دستگیر کرد و بعد از آن هم او یک بار دیگر در سال۱۹۸۵ بازداشت شد.

یحیی سنوار در سال۱۹۸۸ توسط نیروهای رژیم اسرائیل دستگیر و به چهار بار حبس ابد محکوم شد. با این حال، در سال۲۰۱۱ در جریان مبادله ۱۰۲۷ زندانی اسیر فلسطینی با «گیلعاد شالیط» نظامی اسرائیلیِ اسیر به دست حماس آزاد شد. وی ۲۳سال از عمر خود را در زندان‌های اسرائیل گذراند. خبرآنلاین در همین رابطه نوشت: سنوار در دوره حبس خود به زبان عبری تسلط پیدا کرد و می‌توانست روزنامه‌های اسرائیلی را بخواند. سال۲۰۱۵ وزارت خارجه آمریکا به‌طور رسمی نام یحیی سنوار را در فهرست «تروریست‌های بین‌المللی» قرار داد. در ماه مه سال۲۰۲۱ خانه و دفتر او در حملات هوایی اسرائیل به نوار غزه هدف قرار گرفت. تقریبا می‌توان گفت سنوار بعد از آزادی از زندان‌های اسرائیل به فکر انجام عملیاتی بزرگ برای آزادی فلسطین افتاد. آوریل۲۰۲۲ او در نطق تلویزیونی از مردم خواست که به هر طریق ممکن به اسرائیل حمله کنند. سنوار در سال۲۰۲۱ قدردانی خود از ایران را این‌طور بیان کرد: «اگر ایران نبود، ‌مقاومت فلسطین تا این حد توانایی نداشت.»