شنبه 28 مهر 1403 - 15:58
سرود «ای ایران» ۸۰ ساله شد
ایسنا/ سال ۱۹۴۴میلادی در شرایطی که چکمههای نیروهای اشغالگر دل هر وطنپرستی را میلرزاند، در برابر همه مقاومتهای سیاسی سرودی متولد شد که راه خود را به دل و روح مردم پیدا کرد.
«ای ایران» نام یکی از مشهورترین و محبوبترین سرودهای میهنپرستانه و ملیگرایانه ایران، ساخته روحالله خالقی است که میتوان آن را سرود ملی غیررسمی ایرانیان هم دانست.سرودی که اتفاقا به ثبت ملی هم رسیده است اما این سرود چگونه خلق شد؟
درباره پیشینه و دلایل ساخت این سرود روایتهای مختلفی وجود دارد. روحالله خالقی در کتاب سرگذشت موسیقی ایران چنین نوشته است: «آهنگساز و گوینده اشعار، آن را تحت تأثیر اوضاع زمان ساخته بودند... در آنوقت کشور ما را قوای انگلیس و روس و آمریکا اشغال کرده بودند و جنگ بینالملل دوم هنوز دوام داشت. تظاهرات ملی نمیشد زیرا وضع آماده نبود ولی آهنگ و شعر این سرود احساسات ملی را سخت برانگیخت و مخصوصاً در مقابل خارجیان که در آن مجلس (نخستین اجرای سرود) هم بودند از طرف ایرانیان تظاهرات بیشتری شد و اولین ضربهای بود که بهطور غیرمستقیم بر پیکر ارتش خارجی که ناخوانده مهمان ما بودند زده شد.»
برخی دیگر با تأکید بر وقایع دوران جنگ جهانی دوم، زمانی که در سپتامبر ۱۹۴۱، متفقین ایران را اشغال کرده بودند، ایده ساخت شعر «ای ایران» توسط حسین گلگلاب را دیدن اهتزاز پرچم متفقین از پادگان استرآباد عنوان کردهاند.
در روایتی دیگر، چنین نقل شده است که روزی حسین گلگلاب در راه ملاقات با روحالله خالقی در خیابان، شاهد درگیری دو سرباز ایرانی و انگلیسی بوده است که در آن وضع، سرباز انگلیسی به سرباز ایرانی که درجه بالاتری نیز نسبت به آن داشته سیلی میزند و سرباز ایرانی به خاطر شرایط وقت که ایران در اشغال بود، هیچ واکنشی نشان نمیدهد. گلگلاب با دیدن این صحنه با چشمانی اشکبار به دیدار خالقی میرود و جریان را بازگو میکند و همچنین میگوید شعری خواهم گفت تا ایران و روح ایرانی در آن زنده ماند. خالقی نیز میگوید که من آهنگ آن را تنظیم میکنم و بنان که آنجا بوده نیز میگوید من هم شعر را خواهم خواند.
نخستین اجرای رسمی سرود «ای ایران»
نخستین اجرای آن، در ۲۷ مهرماه ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکده افسری با صدای غلامحسین بنان و به سرپرستی روحالله خالقی در خیابان استانبول دو شب متوالی برگزار شد. سرود «ای ایران» آنقدر اثر کرد که شنوندگان تکرار آن را خواستار شدند و سه بار تجدید شد. استقبال و تأثیر این سرود باعث شد که وزیر فرهنگ وقت، هیئت نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحهای از آن ضبط و همه روزه از رادیو تهران پخش شود.
اجرای دیگر اما مربوط به سالهای ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در برنامه «گلها» است که غلامحسین بنان این سرود را خواند. در سال ۱۳۵۰ نیز اُپرای رادیویی این سرود با همکاری ارکستر بزرگ رادیو تلویزیون ملی ایران با رهبری فرهاد فخرالدینی و خوانندگی اسفندیار قرهباغی انجام گرفت. دو اجرای دیگر از این اثر نیز یکی با صدای حسین سرشار و دیگری با صدای رشید وطندوست موجود است.
حالا امروز این سرود ماندگار ۸۰ ساله شده است؛ سرودی که تمام واژههایش فارسی است؛ سرودی که همچنان زنده است...
متن شعر به این شرح است:
ای ایران ای مرز پرگهر ای خاکت سرچشمه هنر
دور از تو اندیشه بدان پاینده مانی تو جاودان
ای دشمن! اَر تو سنگ خارهای، من آهنم جان من فدای خاک پاک میهنم
مهر تو چون شد پیشهام
دور از تو نیست اندیشهام
در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما؟
پاینده باد خاک ایران ما
سنگ کوهت درّ و گوهر است خاک دشتت بهتر از زَر است
مهرت از دل کی برون کنم؟ برگو، بیمهرِ تو چون کنم؟
تا گردش جهان(زمین) و دور آسمان بهپاست نورِ ایزدی همیشه رهنمای ماست
مهر تو چون شد پیشهام
دور از تو نیست اندیشهام
در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما؟
پاینده باد خاک ایران ما
ایران ای خرّم بهشت من روشن از تو سرنوشت من
گر آتش بارد به پیکرم جز مهرت در دل نپرورم
از آب و خاک و مهر تو سرشته شد گلم مهر اگر برون رود، گِلی شود دلم
مهر تو چون شد پیشهام
دور از تو نیست اندیشهام
در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما؟
پاینده باد خاک ایران ما
پربیننده ترین
-
عکس مسی درآمد؛ آخرین توپ طلا با آرایشگر ویژه!
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
10 جایزه 5 میلیون تومانی برای کاربران آخرین خبر (مهلت شرکت در مسابقه تا 9 آذر تمدید شد.)
-
آخرین وضعیت راهها در چهارمین روز از سال جدید؛ محور چالوس از شنبه دوباره بسته میشود
-
زنده؛ بیرانوند در یک قدمی استقلال
-
"دنا پلاس اتومات" بخریم یا "تارا اتومات؟"/ مقایسه اختصاصی "آخرینخودرو" از دو خودروی پرطرفدار
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (16)
-
5 نشانه ضعیف شدن ریه ها و بهترین روش تقویت آن چیست؟
-
لندکروزر یا ۲۰۶؟ / مقایسه جالب "آخرینخودرو" به بهانه سخنان جنجالی میرسلیم
-
سپ، برترین شرکت در خاورمیانه شد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (28)
-
ویدیو تست و بررسی فیدلیتی پرایم جدید در آخرین خودرو
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (14)
-
لحظه به لحظه با جدال پرسپولیس مقابل النصر
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (22)
-
یحیی مچ ساپینتو را خواباند / برد ارزشمند پرسپولیس در صدمین شهرآورد
-
چالش/ بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (19)
-
چالش/بازیکن داخل تصویر رو حدس بزن (11)
آخرین اخبار
-
ضربوشتم نیروهای اورژانس کاشمر حین خدمت
-
روشهای ساده برای تقویت رشد ذهنی کودکان
-
گسترش همکاری کیک بوکسینگ ایران و روسیه
-
ویدئوی عجیب از ساعت شلوغی در متروی توکیو
-
توضیحات امین زندگانی درباره فیدبک موفقیت آمیز از سریال طوبی
-
کمک عروس و داماد هرمزگانی برای آزادی یک زن زندانی
-
آموزش نصب ساعت در ارتفاع مناسب
-
آثار کاهش نرخ سود در اقتصاد ایران
-
گل اول وستهم به تاتنهام توسط کودوس
-
نرخ رشد نقدینگی شهریورماه به ۲۷.۸ درصد رسید
-
واکنش رییس مرکز پژوهشهای مجلس به بیانیه ضدایرانی اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس
-
چند نکته طلایی برای داشتن تغذیه سالم
-
مقام وزارت کشور مطرح کرد: احتمال تجدیدنظر ایران در سیاستهای مهاجرتی و میزبانی از اتباع
-
طرح/ بقای دین خدا از برکت دو چیز است؛ جهاد و هجرت
-
آتشسوزی کوره «صنایع مس» در مورچهخورت اصفهان سه مصدوم برجا گذاشت
سایر اخبار مرتبط
نظرات
ثبت نظر
مهمترین اخبار
آثار کاهش نرخ سود در اقتصاد ایران
شنبه 28 مهر 1403 - 16:00:00
نرخ رشد نقدینگی شهریورماه به ۲۷.۸ درصد رسید
شنبه 28 مهر 1403 - 15:42:12
روایت تسنیم از ریختوپاش ۲۶۶همتی ۲۲ بانک برای اشخاص مرتبط
شنبه 28 مهر 1403 - 15:34:00
تولید خودرو ۵ درصد کم شد
شنبه 28 مهر 1403 - 15:27:06
افزایش ۳۹ درصدی ارزش صادرات خاویار در ۶ ماهه امسال
شنبه 28 مهر 1403 - 14:45:44