هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

فرهاد فخرآبادی| نزدیک به سه ماه از روزی که مسعود پزشکیان از نام دولتش رونمایی کرد، گذشته و تقریباً ترکیب وزارت‌خانه‌ها در حال نهایی شدن است و گزینه‌ها یک به یک معرفی می‌شوند. اما در این میان نکته این است که برخی انتخاب‌ها آنقدر عجیب است که حتی صدای اعتراض مدافعان پزشکیان هم درآمده و به رئیس‌جمهوری هشدار می‌دهند حضور این افراد نمی‌تواند دولت او را به سرمنزل مقصود برساند.

دایره این انتقادات گسترده شده و تنها یک طیف را شامل نمی‌شود. جدای از تندروهای اصول‌گرا که چند وقتی است، سوزن‌شان روی محمدجواد ظریف گیر کرده و تمام زور خود را برای حذف او به کار گرفته‌اند، در بخش‌های دیگر هم این انتقادات دیده می‌شود.  اصلاح‌طلبان در یک سمت منتقد هستند، برای مثال غلامحسین کرباسچی، دبیرکل سابق حزب کارگزاران در گفت‌وگویی که  روز گذشته با خبرآنلاین داشت، گفته بود:

«من خیلی تمایل ندارم که در این زمان از دولت انتقاد کنم. دولت گرفتاری‌های زیادی دارد. میراثی که برای دولت از قبل به جای مانده، او را شکننده کرده است. ولی با این وجود، نمی‌توانم از واژه «اشتباه» برای دولت استفاده نکنم. دولت اشتباه می‌کند. هم انتصاب وزیر کشور اشتباه بوده و هم استانداران و معاونانی که انتخاب می‌شوند. من یقین دارم که دولت بعدها پشیمان خواهد شد.» و یا پیش از این، آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات پس از معرفی گزینه‎های پیشنهادی برای وزارت، در مصاحبه‌ای به نقد این روند پرداخت و گفته بود: «ترکیب معرفی‌شده حتماً با معدل انتظار و مطلوب جبهه اصلاحات فاصله دارد و ما به همین دلیل روز گذشته در نامه‌ای به رئیس‌جمهور نگرانی‌هایی را در این ارتباط مطرح کردیم.» 

در آن سمت، اصول‌گرایان نیز چنین دیدگاهی دارند؛ برای نمونه محمدرضا باهنر، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین در گفت‌وگویی که اخیراً با جماران انجام داد، گفته بود: «بالاخره ایشان نیروها را چیده است؛ حتی یک‌سری اشتباهات تاکتیکی را هم ممکن است کرده باشد. به‌عنوان نمونه، آقای پزشکیان برای چیدن کابینه سفره را خیلی پهن کرد؛ روز آخر برای هر وزارت‌خانه‌ای پنج نفر، شش نفر، ده نفر و حتی پانزده نفر اسم‌شان مطرح بود.»  اما در نمونه دیگر، نهضت آزادی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین جریان‌های سیاسی جمهوری اسلامی نیز در نوع خود منتقد وضع موجود است؛ چنانچه محمدحسین بنی‌اسدی، دبیرکل نهضت آزادی در سخنرانی اخیر خود در نقد این روند گفته بود: «اینکه افرادی مانند آقای پزشکیان می‎گویند ما به دنبال وفاق هستیم، انگار تصورشان این است که وفاق یک رویداد است.

مثلاً فردا می‎توانند اعلام کنند وفاق شد یا اگر مثلاً دو نفر از هر جناح سیاسی را در هیئت دولت گذاشتند، این وفاق است. وفاق یک رویداد نیست که اتفاق بیفتد یک فرایند است. نمی‌شود دستور داد که اختلافاتی که هست از بین برود، اینها در یک فرایند گفت‌وگو و مصالحه ملی در طی زمان قابل تغییر است.»  به هر صورت، آنچه در باب انتصابات در حال وقوع است، با اعتراض‌های فراوانی روبه‌رو است و مسعود پزشکیان از جهات مختلف زیر ذره‌بین قرار گرفته و کار سختی در پیش خواهد داشت اما باید منتظر ماند و دید که آیا واژه «وفاق ملی» می‌تواند با مدلی که در حال پیش‌روی است به سرمنزل مقصود رسیده و وضعیت را بهبود بخشد یا با سهم‌دهی‌های صورت‌گرفته، فقط سهام‌داران راضی از وضعیت موجود می‌شوند. 

پزشکیان دوستانش را فدا کرد
نادر قاضی‌پور، نماینده ادوار مجلس

در پاسخ به بازنده‌های انتخابات ریاست‌جمهوری که این روزها به وفاق ملی ایراد می‌گیرند باید پرسید که استاندار محترم یزد از کدام جناح است؟ معاون وزیر امور خارجه از کدام جناح است؟ وقتی این انتصابات را نگاه می‌کنیم، متوجه خواهیم شد که آقای پزشکیان وفاق ملی را انجام داده است. به برخی وزارت‌خانه‌ها که نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که خیلی از مدیران دولت آقای رئیسی در دولت پزشکیان هم ادامه کار داده‌اند. البته نمی‌توان این موضوع را هم دور از نظر دانست که تعدادی مسئله‌دار فتنه 88 و 1401 پست گرفته‌اند که ما هم با آنها مخالف هستیم.

باید پرسید آیا اگر سعید جلیلی رئیس‌جمهور می‌شد، به رقبایش استانداری و معاونت وزارت می‌داد؟ باید قدر پزشکیان را بدانند، پزشکیان دوستان و طرفداران خودش را فدای این آقایان اصول‌گرا و جبهه پایداری و وفاق ملی کرد، اینقدر که درون ستاد خود آقای پزشکیان افرادی که فعالیت می‌کردند الان ناراضی هستند. آقایانی که تا روز جمعه و تا آخرین ساعت برای سعید جلیلی خودشان را می‌کشتند، روز شنبه تبدیل به مجاهدین شنبه شدند و پست‌های حساس را به‌دست آوردند و الان ناشکری می‌کنند. دولت باید در ادامه مسیر شایسته‌سالاری را مدنظر قرار دهد، اینطور که تنها ده درصد را برای جناح‌بازی مدنظر قرار دهند و 90 درصد را به شایسته‌سالاری اختصاص دهند. جایی که اقتصادی است، باید دست افراد اقتصادی باشد.

نمی‌توان یک فرد سیاسی را در مجموعه‌ای اقتصادی قرار داد و توقع داشت که آن مجموعه در مسیر موفقیت قدم بردارد. دولت باید اجازه دهد بخش خصوصی کار را در دست بگیرد و دولت تنها نظارت داشته باشد. دولت مکلف است از سرمایه ملت محافظت کند و آموزش و درمان را به صورت رایگان در اختیار همه بگذارد. و در پایان اینکه، از آنجایی که ایران اسلامی از قومیت‌های بزرگ، مذاهب و گویش‌های مختلف تشکیل شده، دولت باید به همه این اقوام و مذاهب و گویش‌ها توجه داشته باشد. ایران بزرگ از ترکمن تا بلوچ، از ترک تا عرب و لُر تشکیل شده و همه باید مورد احترام باشند.

به دشمن تابلودار جایگاه ندهید
غلامعلی جعفرزاده‌ایمن‌آبادی ،عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه

در این کشور همیشه وقتی یک جناح پیروز می‌شد، نیروها را از جناح خودش انتخاب می‌کرد و سایر پتانسیل‌های کشور که در جناح‌های سیاسی دیگر بودند، روی زمین می‌ماندند. در این میان، بحث وفاق ملی ابتکار عمل خوبی از سوی مسعود پزشکیان بود که ارائه شد. ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که توجه داشته باشیم پزشکیان در چه شرایطی دولت را تحویل گرفت. از نظر داخلی که پیش از این دولتی روی کار بود که عملاً کاری برای کشور به‌صورت ویژه انجام نداده بود. در بحث خارجی هم از زمانی که پزشکیان رئیس‌جمهور شده، رسماً جنگ جهانی سوم نشده اما چیزی که ما می‌بینیم خود جنگ جهانی سوم است.  من هم شاید نقدهایی به آنچه تا به امروز پیرامون وفاق ملی در دولت گذشته، داشته باشم.

اما مهم‌تر این است که باید شرایط آقای پزشکیان را درک کرد. باید قبول داشت که در این کشور، هسته‌های حکومتی مختلفی وجود دارند که باید در آنها بده‌بستان‌هایی انجام شود و از این جهت آقای پزشکیان مجبور است جاهایی نرمش‌های قهرمانانه کند تا بتواند در جای دیگر کارش را پیش ببرد. برای مثال ما وقتی می‌خواهیم وزیر بهداشت‌مان دکتر ظفرقندی باشد و یا سیدعباس عراقچی را به‌عنوان وزیر خارجه داشته باشیم، مجبوریم که دو سه وزارت‌خانه را هم بدهیم اما اینکه چنین کاری درست یا غلط است را زمان مشخص خواهد کرد. در این مسیر، اینکه آقای پزشکیان می‌خواهد از ظرفیت‌های کشور استفاده کند، اشکالی ندارد. به مخالف هم می‌توان جایگاه داد اما نباید به دشمن تابلودارش جایگاه دهد. تنها آرزویی که من در این انتصابات دارم، این است که افرادی که پست گرفته‌اند، به آقای پزشکیان خیانت نکنند.

افرادی که با عناوین و پست‌های مختلف وارد تیم دولت شده‌اند، حرام است اگر گفتمان آقای پزشکیان را قبول نداشته باشند و در آن پست بمانند. حالا که پزشکیان با منش بزرگ خود یک دریچه‌ای برای همه باز کرد، اینها نباید خیانت کنند. در ادامه راه، دولت باید این افرادی که پست گرفته‌اند را راستی‌آزمایی کند تا متوجه شود که آیا گفتمان آقای پزشکیان را انجام می‌دهند یا خیر. من وزارت‌خانه‌ای می‌شناسم که وزیرش در تیم آقای پزشکیان نبود و در حال چینش تیم ضدپزشکیان در وزارت‌خانه است.

این چنین رفتارهایی خیانت و جنایت است. این مخالفان می‌آیند، نمی‌توانند گفتمان پزشکیان را پیش ببرند و در نتیجه‌ی رفتار همین افراد، ناراضی‌تراشی خواهد شد. آقای پزشکیان باید خودش به این نتیجه برسد که برخی از افرادی که پست گرفته‌اند، منتقد او نبوده‌اند که بگوییم اشکالی ندارد جایگاه گرفته‌اند، بلکه دشمن پزشکیان بودند و به‌هیچ‌وجه هم پذیرای پزشکیان نخواهند بود. من از آقای پزشکیان می‌خواهم روی آنهایی که به صراط مستقیم نمی‌آیند سرمایه‌گذاری نکند.