آرمان ملی/متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مطهره شفیعی| دولت در سایه چه نقشی در فضای سیاسی کشور در مقطع کنونی دارد؟ آیا شکست جلیلی سبب پایان مأموریت دولت سایه‌ای شد که سعید جلیلی مدعی مدیریت آن بود؟ شاید در ظاهر برخی تصور کنند که تاریخ انقضای دولت در سایه با شکست جلیلی فرا رسید اما شواهد چنین نیست و اعضای این دولت نقش دیگری برای خود تعریف کرده‌اند که همان تضعیف دولت پزشکیان است.

  شاید ادعا شود یاران جلیلی در برخی سمت‌های دولت چهاردهم مشغول به فعالیت شدند اما هر چه باشد آنها باید در زیر چتر دولتی فعالیت کنند که اصلاح‌طلبان مدعی داشتن نقش عمده در پیروزی آن هستند. بنابراین یاران جلیلی یا اصولگرایان از طیف‌های دیگر به ناچار مجبور به حرکت در مسیری هستند که برای آنها تبیین شده است، مانند جمالی که به‌عنوان‌ استاندار اصفهان انتخاب شد و این انتصاب حواشی زیادی داشت چرا که ادعا شد او عضو یا نزدیک به جبهه پایداری است اما جمالی چه بخواهد یا نخواهد باید مسیر وفاق را در پیش بگیرد. بنابراین مشکل اعضای جبهه پایداری یا اصولگرایان حاضر در دولت نیستند که علقه سیاسی به جلیلی و پایداری دارند بلکه مشکل پایداری‌ها و اعضای دولت در سایه هستند که جایی در دولت ندارند. با این همه خطر نفوذ دولت در سایه در دولت پزشکیان وجود دارد. چنانکه یدا... طاهرنژاد عضو شورای مرکزی کارگزاران در پاسخ به اینکه انتصاب استانداران غیرهمسو با دولت تا چه اندازه می‌تواند حاشیه‌ساز شود و در نهایت در انتخابات ۱۴۰۷ خود پزشکیان به دردسر بیفتد، گفت: خیلی زیاد، برای اینکه اینها انگیزه‌ای برای موفقیت دولت ندارند و از دولت سایه خط می‌گیرند، بنابراین خودشان را کامل در اختیار دولت احساس نمی‌کنند، حتی امکان دارد در برخی موارد از توصیه‌ها، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های دولت تخطی کنند و این قطعا نه تنها برای انتخابات آینده بلکه از همین الان برای اداره استان مشکل‌ساز خواهند بود و خیلی طول نمی‌کشد که نتیجه این انتصابات خودش را نشان دهد.

اختلاف دولت با طبقه اجتماعی
رئیس جوانان ستاد پزشکیان هم درباره تاثیر مخرب فعالیت‌های دولت در سایه بر دولت چهاردهم بیان داشت: ممکن است بسیاری از جاها در مورد برخی اتفاقات نقد وجود داشته باشد اما به این سرعت فاصله افتادن بین دولت و پایگاه اجتماعی، خواست دولت در سایه است که می‌خواست سایه شوم جنگ را بر سر ایران نگه دارد اما ملت ایران به آنها نه محکمی گفته است. جلیلی چندی پیش گفته بود «اگر مشکلی مشاهده کنم، وظیفه خود می‌دانم که ورود پیدا کنم» این اظهارات مصداق برنامه دولت در سایه برای دخالت در امور دولت چهاردهم است که محمود واعظی، رئیس دفتر روحانی در پاسخ به جلیلی گفت: مگر آقای جلیلی وکیل و منتخب ملت یا معیار سیاست‌گذاری در کشور است که بگوید اگر پزشکیان درست کار کرد یا نکرد وارد می‌شوم! چه بسا اینکه سیاست‌های مطلوب و عملیاتی آقای جلیلی مورد انتقاد جدی از سوی مسئولان رده‌های مختلف است و آنان مدل مطلوب ایشان را قبول ندارند. بسیاری از جلسات، نظرات وی، از جمله نظراتی است که مورد حمایت اکثریت قرار نمی‌گیرد و اگر جلیلی می‌خواهد خود را شاخص قرار دهد و بگوید، اگر ما تشخیص بدهیم که خدشه‌ای در اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های نظام وارد شده، در برابر آن موضع‌گیری می‌کنیم و می‌ایستیم، به نظر می‌رسد این مدل ذهنی، ادامه بداخلاقی‌های مرسوم ایشان و همفکرانشان خواهد بود که در طول انتخابات هم کمال آن را عملیاتی ساختند. اقدامات آقای جلیلی عملا پیام به گروه‌های حامی ایشان است و از این طریق بنا دارند پیام مقام معظم رهبری در مورد پایان انتخابات و رقابت‌ و نیل به وحدت و رفاقت را خنثی کند. لذا به نظرم می‌آید که اگر همه افراد، احزاب، گروه‌ها و جریان‌های سیاسی متفق دل در گرو توسعه کشور، رفاه و بهبود معیشت مردم داشته باشند و اختلافات و نزاع‌های بی‌نتیجه را کنار بگذارند نیل به اهداف عالیه با استمداد از پروردگار متعال، تلاش‌های مضاعف و کارشناسی که نتیجه‌اش، کسب رضایت مردم و همراهی این قدرت بلامنازع داخلی و بین‌المللی است کاملا دست یافتنی خواهد بود.

انصاف یک اصولگرا
البته برخی اصولگرایان با دولت همراه هستند مانند ناصر ایمانی که می‌گوید: پزشکیان در انتخاب هیات دولت طبییعتا تحت فشار بوده و به همین تناسب در مرحله پایین‌تر برای انتخاب استانداران هم پزشکیان و هم وزیر کشور تحت فشارهایی بودند. در مجموع انتخاب‌هایی که تا الان به عنوان استاندار کردند، صرف‌نظر از مساله کارآمدی آنها که نمی‌دانیم تا چه اندازه کارآمد هستند و آینده مشخص خواهد کرد اما تلاش دولت ظاهرا بر این بوده که اجازه ندهد افرادی که برای استانداری انتخاب می‌شوند، به لحاظ سیاسی افراد پررنگی باشند که بعد تعبیر شود که یا تحت فشار قرار گرفته و یا برخی از جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی کشور سهم‌خواهی کردند که استاندار این کشور را آن کسی‌که ما معرفی می‌کنیم، بگذار. وی افزود: ظاهرا نشانه‌ای برای چنین قضاوتی نداریم، این قضاوت که یا پزشکیان تحت فشار بوده و یا به‌خاطر سهم‌خواهی‌ها برخی از استانداران برای سهمیه فلان جریان و یا فلان افراد گذاشته است. لذا در انتخاب استانداران چنین نشانه‌هایی را مشاهده نمی‌کنیم.