چهاردهمین کنگره ملی علوم تشریحی ایران به همت انجمن علوم تشریح ایران از صبح چهارشنبه به مدت سه روز در دانشگاه تربیت مدرس در حال برگزاری است.

دکتر محمدتقی جغتایی، عضو هیات مدیره انجمن علوم تشریح و رئیس انجمن علوم اعصاب ایران به بیان وضعیت فعلی و آینده علوم تشریح در ایران و جهان پرداخت و گفت: آناتومی (علوم تشریح) که حوزه مطالعات آن از ژن تا کالبد انسان را در بر می‌گیرد، همیشه در خط اول دانش پزشکی قرار داشته است.

وی افزود: ایران در زمینه چاپ مقالات آناتومی در حال حاضر در رتبه ۱۵ جهان و رتبه دوم منطقه قرار دارد که تقریبا مشابه رتبه پزشکی ماست. 

جغتایی خاطر نشان کرد: آناتومی در برخی زمینه‌ها مثل نوروساینس پیشرفت بسیار خوبی در ایران داشته، ولی بعضی حوزه‌های آن از جمله آناتومی بالینی و فانکشنال آناتومی که قلمروهای مختلفی مثل بیومهندسی، بیومکانیک، کینزیولوژی (حرکت شناسی) را در بر می‌گیرد، در کشور مغفول مانده که لازم است توجه بیشتری به این حوزه‌ها داشته باشیم. 

وی خاطرنشان کرد: خطوط اصلی آناتومی در آینده را حوزه‌هایی نظیر آناتومی بالینی، آناتومی بازساختی، آناتومی جراحی و آناتومی آنتروپولوژی تشکیل می‌دهد. پایه برخی حوزه‌های راهبردی پزشکی آینده نظیر جراحی رباتیک نیز بر شناخت آناتومی است.

آناتومی منشأ قصورات پزشکی

دکتر منصوره موحدین، دبیر علمی کنگره نیز گفت: در پی فراخوان کنگره ملی علوم تشریح ایران، حدود ۴۰۰ مقاله به دبیرخانه کنگره واصل شد که سطح علمی اکثریت مقالات بسیار خوب و قابل قبول بود که از بین آنها بیش از ۳۷۰ مقاله وارد پروژه داوری شدند. با توجه به محدودیت در ارائه مقالات شفاهی، حدود ۴۰ مقاله به صورت سخنرانی و بقیه در قالب پوسترهای الکترونیکی ارائه می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: در این کنگره علاوه بر ارائه مقالات و برگزاری پنل‌های تخصصی، سه رویداد ویژه شامل رویداد آشنایی با پلاستینیشن به عنوان روش جدید آموزش آناتومی، رویداد کسب و کار و فناوری در حوزه علوم تشریح و رویداد اهدای کالبد همراه با تقدیر از اهداکنندگان کالبد برگزار می‌شود.

موحدین با اشاره به اهمیت و جایگاه ویژه آناتومی (علوم تشریح) در حوزه پزشکی، اظهار کرد: طبق آمارها بیشتر قصورات پزشکی ناشی از عدم آشنایی کافی با آناتومی است و اگر پزشک یا جراحی به درستی با آناتومی انسان آشنا نباشد، مطمئنا نمی‌تواند در حرفه خود موفق باشد.

ربات‌های انسان‌نما زمینه جدید علم آناتومی 

در ادامه دکتر علی‌اکبر حق‌دوست، رئیس کمیته علوم پایه فرهنگستان علوم پزشکی طی سخنانی به جایگاه آناتومی در علوم پایه پزشکی پرداخت و گفت: از گذشته تاکنون هیچ کتاب پزشکی را نمی‌بینید که با مبحث آناتومی آغاز نشده باشد؛ علمی که از آن به عنوان «جغرافیای بدن» یاد شده است.

وی با طرح این سؤال که همگرایی علوم فراتر از تشکیل تیم‌هایی از دانشمندان رشته‌های مختلف برای تحقیق در یک موضوع خاص است، افزود: تلفیق دانش آناتومی با کانسپ‌هایی مثل GIS، ارگونومی و ... می‌تواند دستاوردهای جالب توجهی برای محققان ما داشته باشد.

حق‌دوست خاطرنشان کرد: از نگاهی دیگر با توجه به پیشرفت دانش رباتیک می‌توان پیش‌بینی کرد که ربات‌های انسان‌نما که همخوانی بیشتری با آناتومی انسان دارند، مطلوبترین ربات‌ها برای انسان آینده خواهند بود و بر این اساس علوم تشریحی در پیوند با حوزه‌های علمی حتی به ظاهر دوری نظیر رباتیک و مکانیک و ... می تواند زمینه‌های جدیدی برای نقش‌آفرینی داشته باشد.

وی تاکید کرد: علومی که حدود و ثغور بسیار دقیقی برای خود قائل هستند، در دنیای آینده ایزوله شده و خواهند مرد و علومی که باز عمل می‌کنند، قطعا نقش مؤثرتری در آینده بشر خواهند داشت.

رئیس کمیته علوم پایه فرهنگستان علوم پزشکی، بر این اساس بر توسعه دوره‌های مشترک بین رشته‌ها و دانشکده‌های مختلف علوم پزشکی و بین آنها و حوزه‌های غیرپزشکی تاکید کرد و گفت: دیگر مثل گذشته مرزی بین زندگی و حیات نیست و مطالعات در این حوزه‌ها کاملا به هم پیوسته هستند و بدین ترتیب جایگاه بلند آناتومی در گذشته و حال، در آینده رفیع‌تر هم خواهد شد.