ایلنا/ سیستان و بلوچستان یکی از پهناورترین استان‌های کشور است که جمعیت زیادی را در خود جای داده اما به همان میزان هم سهم زیادی از مشکلات را نسبت به سایر استان‌های کشور دارد. حاشیه نشینی، فقر، خشکسالی، تورم، مهاجرپذیری و افزایش قیمت‌ها آن هم به صورت روزانه، سفره خانواده‌ها را کوچک‌تر کرده و دست خانواده‌های کم در آمد یا بدون در آمد را از مواد غذایی سالم و مغذی کوتاه کرده است.

در برخی از خانواده های سیستان و بلوچستانی دستیابی به مواد پروتئینی مانند گوشت، مرغ، ماهی و … به شدت کاهش یافته و این مواد غذایی را نمی‌توان به آسانی در سبد غذایی خانوار یافت و این موضوع درصد ابتلا به سوء تغذیه و کم وزنی را در بین افراد و به خصوص کودکان افزایش داده است.
جمعیت بالای افراد کم درآمد و حاشیه‌نشین، عدم آموزش‌های صحیح غذایی و عدم رعایت آن از سوی خانواده‌ها سبب شده تا بر اساس آمار رسمی اداره بهداشت استان، تعداد کودکان مبتلا به سوء تغذیه و کم وزنی در سیستان و بلوچستان به دو برابر متوسط کشوری برسد.

ارتباط مستقیم فقر خانواده ها با سوء تغذیه کودکان 
رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در این باره به خبرنگار ایلنا گفت: مردم سیستان و بلوچستان مشکلاتی جدی دارند. مسئولان دولت دوازدهم خودشان به صورت رسمی اعلام کردند که سیستان و بلوچستان فقیرترین استان کشور است.
حسین علی شهریاری افزود: سیستان و بلوچستان از نظر امکانات بالقوه استانی بسیار قوی است اما این امکانات تاکنون تبدیل به بالفعل نشده است.
شهریاری عنوان کرد: زمانی که مردم دچار فقر شدید باشند و سرپرست خانوار نتواند نیازهای غذایی خانواده را به دلیل مشکلات معیشتی برطرف کند، قطعا کودکان و حتی مادران، دچار سوء تغذیه می شوند.
نماینده مردم زاهدان در مجلس خاطر نشان کرد: سوء تغذیه و کوتاه قامتی دو مشکل اساسی کودکان استان است و این مشکلات در جنوب سیستان و بلوچستان نمودِ بیشتری دارد.

بی تاثیری اقدامات دولت ها برای حل مشکل سوء تغذیه
نماینده زاهدان در مجلس، ادامه داد:  اقداماتی که دولت ها برای حل مشکل سوء تغذیه در سیستان و بلوچستان  انجام داده‌اند تاکنون مشکلی را حل نکرده و امیدواریم در دولت پزشکیان که خودشان هم پزشک هستند برای مقابله با سوء تغذیه و کوتاه قامتی در این استان چاره اندیشی شود.
وی افزود: زمانی که دولتی بر جوانی جمعیت و تعالی خانواده تاکید دارد باید جوانب مختلف را در نظر بگیرد و زمینه های لازم برای تحقق این مهم را هم فراهم کنند.

شیرخشک، کالایی دست نیافتنی برای خانواده‌ها
شهریاری عنوان کرد: برخی از مادران به دلایل مختلف ناچارند شیرخشک را جایگزین شیر مادران کنند، که متاسفانه یا شیرخشک مد نظرشان در بازار موجود نیست یا با قیمتی بالا در داروخانه ها عرضه می شود و  خرید آن ها خارج از توان مالی خانواده است.

دولتمردان چاره اندیشی نکنند مشکلات دوچندان می‌شود 
رئیس کمیسیون بهداشت مجلس عنوان کرد:  سوء تغذیه تاثیرات مخربی بر رشد جسمی و مغزی کودکان و همچنان قدرت یادگیری کودکان دارد. این بیماری می تواند مشکلات جدی را در بزرگسالی برای کودکان دچار سوء تغذیه ایجاد کند و به نظرم اگر دولتمردان فکری اساسی نکنند، مشکلات استان دوچندان می شود.
وی در خصوص راهکار های کاهش بیماری سوء تغذیه در استان گفت: یارانه ها باید به افراد واجد شرایط پرداخت و مدیریت شود.‌ یارانه پرداختی به خانواده ها نباید یکسان باشد و عواملی مانند جمعیت خانواده و محرومیت مناطق باید در ارقام پرداختی تاثیر گذار باشد.
شهریاری عنوان کرد: اگر یارانه ها به صورت کارت های خرید مواد غذایی سالم مانند پروتئین، لبنیات و غلات برای کودکان ارائه شود، تاثیر مفید تری در روند بهبود کودکان دچار سوء تغذیه خواهد داشت.
شهریاری عنوان کرد: قیمت مواد غذایی سالم در چند مدت اخیر افزایش چشمگیری داشته و بسیاری از خانواده ها دیگر توان خرید مواد غذایی سالم و استفاده از آن ها را ندارند و سفره های شان کوچک تر شده است. اگر این اقلام بصورت غیرنقدی و در قالب کارت خرید به خانواده ها داده شود سرانه مصرف مواد غذایی سالم افزایش می یابد.

توانمند سازی خانوارها به جای پوشش حمایتی 
وی در خصوص نقش نهادهای حمایتی گفت: در استان سیستان و بلوچستان تعداد زیادی از خانوارها در لیست انتظار پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی هستند و این برای ما افتخار نیست چرا که باید راهکارهای بهتری برای حمایت از خانواده های نیازمند پیش بینی شود و در جهت توانمندسازی خانواده های متقاضی پوشش حمایتی گامی اساسی برداشته شود تا سرپرستان بتوانند درآمد مناسبی داشته باشند و نیازهای خانواده هایشان را برطرف کنند.
وی افزود: استان سیستان و بلوچستان زیرساخت ها و معادن بسیاری دارد. اما متاسفانه مردم استان در بسیاری از موارد سهمی در اشتغالِ این زیرساخت ها را ندارند یا حقوق کافی به آنان پرداخت نمی شود. از این رو نیاز است نظارت های جدی از سوی دولت صورت بگیرد.
وی عنوان کرد: دولتمردان باید برای استان هایی مانند سیستان و بلوچستان فکری اساسی کنند. چنانچه از ظرفیت هایی مانند دریای عمان و نعمت های فراوانی که می شود از این دریا استخراج کرد، به درستی استفاده شود نیازهای پروتئینی مردم استان و کشور برطرف می شود.

رکورد شکنی سیستان و بلوچستان در سوء تغذیه و ناامنی غذایی
کارشناس مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در گفت وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: ناامنی غذایی و سوء تغذیه در سیستان و بلوچستان نسبت به سایر استان های کشور بیشتر است. بیشتر مبتلایان به سوء تغذیه کودکان زیر ۵ سال هستند که البته در نوجوانان هم مشکل سوء تغذیه وجود دارد اما در کودکان به دلیل قرارگرفتن در سنین رشد این مشکل جدی تر است.

سهم دو برابری سیستان و بلوچستان در شاخص های سوء تغذیه در کشور
منیر افتخاری نیا عنوان کرد: سه شاخص کم وزنی، لاغری و کوتاه قدی را برای تشخیص سوء تغذیه وجود دارد که در سیستان و بلوچستان هر سه شاخص نسبت به سایر استان ها بیشتر است و شاخص های مان حدود ۲ برابر متوسط کشوری است.
وی با اشاره به اینکه در گروه نوجوانان سوء تغذیه به صورت لاغری بروز می کند، عنوان کرد:  چند عامل دست به دست یکدیگر می دهند و سوء تغذیه را به وجود می آورند که  درآمد و فقر خانوار مهم ترین عامل ایجاد این بیماری است. علت دیگر هم عدم دسترسی به غذای کافی و مقوی است که فقر خانوار در این موضوع تاثیر بسزایی دارد.
افتخاری نیا عنوان کرد: در خانواده های با جمعیت بالا و درآمد کم، سوء تغذیه به وفور مشاهده می شود.
وی خاطر نشان کرد: سوء تغذیه می تواند پیامد های نامطلوبی در کودکان داشته باشد که اگر درمان نشود باعث اختلال در رشد کامل مغزی و جسمی کودک می شود و همچنین در سنین بالاتر  باعث  افت تحصیلی کودک و تحمیل هزینه های درمانی به خانواده‌ها می‌شود.
وی افزود: در سیستان و بلوچستان شرایطی به وجود آمده که وضعیت اقتصادی بسیاری از مردم به دلیل گرانی‌های بی سابقه، خشکسالی، طوفان، آب و هوای گرم و خشک، بیکاری سرپرست خانوار و مهاجر پذیری خوب نیست که متاسفانه  این شرایط تاثیرات  منفی بر تغذیه خانواده‌ها برجای می‌گذارد.
وی عنوان کرد: در راستای رفع مشکل صوء تغذیه در استان، روزانه اقداماتی نظیر  پایش رشد و مراقبت از کودکان در مراکز مختلف بهداشتی انجام می شود.
وی افزود: در روند این پایش ها، کودکان بصورت رایگان در مراکز بهداشت مراقبت می‌شوند و واکسیناسیون کودکان انجام می شود. چرا که عدم انجام واکسیناسیون می‌تواند سبب بروز بیماری و در پی آن، ایجاد سوء تغذیه در کودکان به دلیل بی اشتهایی شود.
وی افزود: برای کودکان مبتلا به سوء تغذیه، مراقبت ها با زمان کوتاه تری انجام می شود و کودکان به پزشک های مربوطه معرفی می شوند و مشاوره ها و آموزش های لازم در راستای بهبود آنان ارائه می شود.
این مسئول عنوان کرد: اسامی تمامی کودکان دچار سوء تغذیه در داده های اطلاعاتی مراکز بهداشت ثبت می شود و اگر ارگانی تمایل به حمایت از این کودکان داشت، اطلاعات کودکان در اختیار آنان قرار گیرد.
این کارشناس عنوان کرد: تا پیش از این با کمیته امداد امام خمینی (ره) برنامه های حمایتی برای کودکان مبتلا به سوء تغذیه برگزار کرده ایم و حدود دوسال است که وزارت رفاه مبلغی را برای درمان سوء تغذیه کودکان به حساب سرپرستات خانوار واریز می کند و این مبلغ تنها برای خرید ۱۶قلم کالای اساسی و بصورت یارانه می تواند هزینه شود.
وی افزود: در حال حاضر ۱۰ هزار کودک دچار سوء تغذیه در محدود دانشگاه علوم پزشکی زاهدان تحت پوشش این طرح حمایتی وزارت رفاه قرار گرفته اند و در مجموع در استان بیش از ۳۰ هزار کودک از مزایای این طرح بهره مند هستند و ماهانه کارت های‌شان شارژ می شود.
وی افزود: این برنامه حمایتی می تواند مشکل عدم دسترسی کودکان به مواد غذایی را برطرف کند و در نتیحه به بهبود کودکان مبتلا به سوء تغذیه کمک کند.

توزیع شیر در مدارس همزمان با سراسر کشور در سیستان و بلوچستان
از آنجایی که توزیع شیر در مدارس، می تواند تاثیر بسزایی در حل مشکل سوء تغذیه در نوجوانان داشته باشد به سراغ روابط عمومی آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان رفتیم و جویای زمان دقیق توزیع شیر در مدارس شدیم.
داوود گلی در این باره به خبرنگار ایلنا گفت: توزیع شیر در مدارس ، یک طرح ملی است و مانند سال های گذشته در انتظاریم تا این توزیع هم‌زمان با سراسر کشور در این استان هم آغاز شود.
وی افزود: سال گذشته این توزیع، در آذر ماه آغاز شد و امسال هنوز اطلاع دقیقی از زمان شروع توزیع شیر در مدارس نداریم.

گلی عنوان کرد: قطعا توزیع شیر در بین دانش آموزان می‌تواند به سلامت جسمانی کودکان و افزایش قدرت یادگیری آنان کمک کند.