فرهیختگان/ « شهری که هنوز نیافته‌ایم » عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم هومن جعفری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

داستان سینما و تلخ و شیرین خرمشهر
 
1- برای نوشتن از خرمشهر نه نیاز به تقویم است و نه نیاز به دلیل. اسمش که می‌آید، باید بنشینی پشت کیبورد و زار بزنی. چه اهل این شهر باشی چه نباشی. چه خرمشهر را زندگی کرده باشی چه نه. فرقی ندارد. باید برایش بنویسی. این قانون است. 
برای نوشتن از خرمشهر، برای سرودن از خرمشهر، برای ترانه گفتن و موسیقی نواختن و تابلو کشیدن از خرمشهر انگار بهانه لازم نیست. سینمای ایران اما انگار فقط یک بهانه برای این شهر پیدا کرده. دفاع مقدس! انگار خرمشهر بعد از بازپس گرفتن، سینما ندارد! انگار خرمشهر بعد از پایان جنگ سینما ندارد! انگار خرمشهر امروز، خرمشهر دو دهه گذشته، سینما ندارد! چه سری است که خرمشهر برای ما تبدیل شده به شهر فیلم و سریال‌هایی که عمدتا راوی دوران قبل از اشغال شدن کامل شهر هستند. از بعد از اشغال شهر تا بعد از آزادسازی و دوران بعدش، خبری نیست. 
2- ما ایرانی‌ها دو شادی عمومی داریم که در حافظه جمعی‌مان باقی مانده و ایماژها و صداهایی را در ذهن‌مان شکل می‌دهد. موسیقی دارد، حماسه و غرور و این حس که انگار همه ایران برای سرور به خیابان‌ها ریختند، رقص و شادی کردند و گل و شیرینی پخش کردند. یکی از آنها روز سوم خرداد و آزادسازی شهری به نام خرمشهر بود و دیگری لحظه پیروزی ایران مقابل استرالیا و رفتن تیم ملی فوتبال به جام‌جهانی فرانسه. غرض این بود که بگویم خرمشهر، شهری چسبیده به شادی‌ها و غم‌های ماست. شهری نیست که بخواهیم به‌راحتی از کنارش بگذریم چون روز آزادسازی آن، پایان یک انتظار طولانی بود و مثل برگشتن یک اسیر به خانه‌اش برای ما لذت‌بخش بود. اما حیف که همین لحظات شادی را هم در سینمای ایران نداریم و هنوز قاب سینما نتوانسته آن لحظه فتح خرمشهر را درست تصویر کند. باید بگردیم و کلاژی از مجموعه تصاویر فیلم و سریال کنار هم بچینیم تا بفهمیم که در 34 روز مقاومت مردم خرمشهر و در روزهای اسارت این شهر و حتی لحظه فتح عظیم آن چه اتفاقی افتاد. تازه از میان این کلاژها هم باید کلیشه‌های شعارهایش را پاک کنیم تا گرفتار قصه‌های دروغین و شعاری نشویم. ما دل‌مان یک خرمشهر ناب می‌خواهد و هنوز آن را نیافتیم. 

3- اینکه چرا سینما و تلویزیون ایران، چشم خود را روی بزرگ‌ترین معدن سوژه‌های ملی و میهنی بسته و از اشغال این شهر و از داستان مردمانش بعد از رهایی، تصویری نساخته، سوال خوبی است که صد البته جوابی ندارد. خرمشهر امروز کجای سینمای ایران است؟ چند فیلم درمورد قهرمانانش ساخته شده؟ فقط قیاس کنید با سینمای ملی کشورهای دیگر. روس‌ها درمورد شهرهای بزرگ خودشان و نبرد استالینگراد چقدر فیلم ساخته‌اند؟ در مورد پاریس چقدر فیلم ساخته شده؟ در مورد مسکوی زمان ناپلئون چقدر فیلم ساخته شده؟ درمورد تروا چقدر فیلم ساخته شده؟ قیاس کنید با خرمشهر. سهم خرمشهر در سینمای ایران اندک است. سهم شهر اشغال‌شده خرمشهر در سینمای ایران از اولی نازل‌تر و سهم خرمشهر بعد از جنگ، از همه‌چیز کمتر و کمتر! انگار وظیفه همه فقط این است که بگویند خرمشهر دلیرانه مقاومت کرد و مظلومانه از دست رفت و شجاعانه برگردانده شد! بعدش چه؟ خرمشهر الان کجاست؟ 
4- سینمای ایران سینمای مرکزگراست. سالی اگر 100 فیلم سینمایی در ایران ساخته شود، به احتمال فراوان، صدی نودش در تهران است! 10 تای دیگر هم عمدتا موضوعاتش مثل مهاجرت است. اصفهان و اهواز و تبریز و رشت و خیلی از شهرهای دیگر در سینمای ایران کم‌اثرند. خرمشهر هم که کلا فراموش شده. چرا؟ به کدامین گناه؟ چرا سهم شهر خون و مقاومت اینقدر کم است؟ نکند این شهر هنوز هم باید مظلوم باشد و کسی از آن چیزی نگوید؟ شهری که یکی از زیباترین شهرهای جنوب ایران بود را بعثی‌ها نابود کردند. بحثی نیست. آبادانی‌های شهر کجاست که سینمای ایران نشانش دهد؟ وضع امروز و حال امروز این شهر چگونه است که لوکیشن هیچ فیلمی نمی‌شود! مردمان این شهرها، این روزها چگونه‌اند و چه حالی دارند؟ چرا هیچ فیلم عاشقانه‌ای با محوریت آنجا ساخته نمی‌شود؟ چرا به آن شهر برنمی‌گردیم؟ چرا سهم آنها از سینمای ایران چیزی تقریبا نزدیک به صفر است؟
5- ماجرا فقط خرمشهر نیست ها! شهرهای دیگر را هم فراموش کرده‌ایم. همه چسبیده‌اند به تهران و فیلم درون‌شهری می‌سازند! بقیه شهرها هم قصه دارند، آدم دارند، میراث دارند، زندگی دارند، به آنها هم باید پرداخت. تهران را از سینمای ایران بگیری سهم شهرهای دیگر 10 درصد تولیدات هم نیست. چرا خب؟ اتفاقا در این بازار آشفته فروش، شاید ماجرای تولیدات سینمایی در شهرهای مختلف کمکی هم به فروش بیشتر فیلم کند. اینش به کنار! از دیدن این تهران دودآلود روی پرده نقره‌ای خسته نشدید؟