این بندر که تنها بندر خزری روسیه در دریای خزر است، نقش مهمی در کریدور شمال - جنوب دارد و در حال حاضر حدود 98 درصد از فعالیت‌های حمل بار توسط کشتی در این بندر مربوط به ایران است.

در حال حاضر مهمترین کالاهایی که بین این بندر و‌بنادر ایران جابجا می‌شود، شامل سیمان، غلات و چوب است.

یکی از مهمترین برنامه‌های توسعه‌ای این بندر که طبق برنامه تا پایان سال 2026 به اتمام می رسد، اتصال مسیر جاده‌ای بندر به جاده‌های فدرال و افزایش ظرفیت جابجایی کالا از طریق ریل متصل به بندر به میزان 6 میلیون تن در سال است.

توسعه همکاری‌ها در زمینه حمل و نقل دریایی محور گفتگوی‌ سفیر ایران با رییس بندر ماخاچ قلعه

کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه با جمال علی‌اف، رییس بندر ماخاچ قلعه دیدار و درباره آخرین وضعیت توسعه زیرساخت‌های بندری و همکاری با ایران بحث و تبادل نظر کرد.

جلالی در این دیدار کریدور شمال - جنوب را یک مسیر طلایی در دورنمای جریان کالا در این منطقه برشمرد و آنرا برای همه کشورهای مسیر و منطقه یک پروسه برد - برد ارزیابی کرد.

سفیر ایران که پیش از این در سال 1401 نیز از این بندر بازدید کرده بود، روند توسعه و بازسازی زیرساخت‌های بندر را رو به رشد دانست و افزایش جریان کالا در این مسیر را در محور همسایگی ایران و روسیه مهم دانست.

علی‌اف نیز در این دیدار گفت: بودجه قابل توجهی از سوی دولت فدرال، دولت محلی و بخش خصوصی با هدف اتصال بندر به جاده‌های فدرال و توسعه زیرساخت‌های ریلی اختصاص یافت و طبق برنامه تا چند سال آینده حجم بار در این مسیر به 10 میلیون تن افزایش خواهد یافت.

وی ضمن تاکید بر این نکته که ایران از لحاظ ژئوپلتیک برای روسیه مهم است، ایران را  دروازه‌ای برای ورود به کشور هند دانست.

رییس بندر ماخاچ قلعه، همسان‌سازی تعرفه‌های حمل و نقلی را زمینه مناسبی برای توسعه همکاری‌ها در این بخش ارزیابی کرد.

بندر ماخاچ قلعه، تنها بندر خزری روسیه است که با بنادر شمالی ایران از جمله امیرآباد و انزلی همکاری‌های خوبی در سال‌های اخیر داشته است.

پیشنهاد برگزاری همزمان « روز دربند » در ایران و داغستان

سرگئی ملیکوف، رییس جمهوری داغستان فدراسیون روسیه امروز (جمعه مورخ 11 آبان) در دیدار  با کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه در راستای توسعه همکاری‌های فرهنگی و مردمی پیشنهاد کرد که در این جمهوری و یکی از استان‌های شمال ایران روزی را تحت عنوان «روز دربند» برگزار شود.

کاظم جلالی نیز در این دیدار با بیان اینکه پیشنهاد برگزاری روز دربند سودمند است، تاکید کرد: این اقدام کار بزرگ و خوبی است که می‌تواند جلوه‌ای از اشتراکات فرهنگی و مردمی دو کشور را به نمایش بگذارد.

دربند قدیمی‌ترین شهر روسیه است و این شهر از دیرباز دروازه قفقاز و  به عنوان یک منطقه راهبردی ارزش بسیاری داشته‌است.

این شهر تا سده چهارم میلادی بخشی از  قغقاز بود. نام فارسی دربند از اواخر سده پنجم میلادی یعنی از زمان پادشاهان ساسانی بر شهر نهاده شد و‌ در حال حاضر افزون بر وجود «نارین قلعه» که در دوران پادشاهان ایرانی ساخته شد، در محله‌های هفت‌گانه این شهر مساجد شیعی از جمله «جمعه» و «همشهری» هنوز دایر هستند و درهای این مراکز معنوی شیعی به روی مسلمانان این خطه باز است.

پیشنهاد برگزاری تور تجاری برای فعالان اقتصادی ایران

ملیکوف در این دیدار در راستای شناخت بیشتر تجار و فعالان اقتصادی ایران با ظرفیت‌های تولیدی این جمهوری در بخش های مختلف از جمله کشاورزی و دامپروری، آمادگی دولت جمهوری داغستان را برای برگزاری تور تجاری برای فعالان اقتصادی ایران اعلام کرد.

جلالی نیز در این دیدار ضمن استقبال از این پیشنهاد، آنرا سودمند دانست و زمینه ساز شناخت بیشتر و متقابل تجار بین دو کشور توصیف کرد.

جمهوری داغستان در جنوبی‌ترین جغرافیای روسیه در بخش غربی دریای خزر واقع شده است و از لحاظ ژئوپلتیک نقش مهم و تاثیرگذاری در مسیر کریدور حمل و نقلی شمال - جنوب هم در بخش جاده‌ای و هم بخش‌های دریایی و ریلی ایفا می‌کند.

افزایش دوبرابری حجم روابط اقتصادی ایران و داغستان/ ملیکوف به ایران سفر می‌کند

جلالی با اشاره به برنامه‌های بازدید روز نخست خود در سفر به این جمهوری بر این نکته تاکید داشت که خوشبختانه در مقایسه با سفر دو سال گذشته خود به این جمهوری، شاهد توسعه بخش‌های زیرساختی بویژه در بخش بندری شهر ماخاچ قلعه بوده است.

وی اظهار داشت که با اهتمام و توجه مسئولان عالی دو کشور بخش‌های مرتبط حمل و نقلی در کریدور شمال - جنوب فعال شده است و البته با توجه به مولفه همسایگی ایران و روسیه و ارتباط بلافصل دو‌کشور از طریق خزر، این دریا نقش کلیدی در حوزه حمل و نقل و ترانزیت دارد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه ضمن قدردانی از ابتکارات مقامات فدرال و دولت محلی در راستای بهبود زیرساخت‌های مبادی مرزی و گمرکی، بر استمرار رفع چالش‌ها و موانع در بخش‌های دیگر نیز تاکید داشت.

جلالی حوزه‌های گردشگری، تجاری، فرهنگی و ورزشی را از دیگر زمینه‌های همکاری فیمابین برشمرد.

وی همچنین در راستای شناخت متقابل از ظرفیت‌های اقتصادی و تولیدی ایران بویژه در استان‌های شمالی ایران، به رییس جمهوری داغستان پیشنهاد کرد تا در راس هیاتی اقتصادی به ایران سفر کند که مورد موافقت رییس جمهوری داغستان قرار گرفت.

سرگئی ملیکوف، در این دیدار با اشاره به روند رو به رشد همکاری‌های اقتصادی این جمهوری با جمهوری اسلامی ایران اینگونه اظهار کرد: ایران در میان دیگر شرکای خارجی در اولویت همکاری قرار دارد و این همکاری‌ها در راستای سیاست‌های کلان مقامات ارشد روسیه است.

وی در پایان با بیان اینکه بر اساس آمار رسمی، حجم مناسبات اقتصادی این جمهوری با ایران در سال گذشته میلادی دو برابر افزایش یافت، تاکید کرد: این روند همچنان در سال جاری ادامه خواهد داشت.