دنیای اقتصاد/ وزارت صمت در گزارشی به سهم دهک‌های جامعه از بازار خودرو پرداخت. در این گزارش توان خرید هر یک از ۱۰دهک جامعه در بازه قیمتی با کف ۱۲۰میلیون تومان تا بالای یک‌میلیارد و ۴۵۰میلیون تومان سنجش شده است. وزارت صمت در این گزارش، سه پیش‌بینی تقاضا شامل «بدبینانه»، «محتمل» و «خوش‌بینانه» را برای دهک‌های اول تا دهم در نظر گرفته است.

وزارت صنعت، معدن و تجارت پیش‌بینی خود در رابطه با سهم دهک‌های جامعه از بازار خودرو (براساس محاسبه ریالی بازه‌های قیمتی) را اعلام کرد. طبق گزارشی که این وزارتخانه در قالب طرح تحول صنعت خودرو آورده، برای هر یک از ده دهک جامعه یک بازه قیمتی با کف 120میلیون تومان تا بالای یک‌میلیارد و 450میلیون تومان تعریف شده است. وزارت صمت در این گزارش، سه پیش‌بینی تقاضا شامل «بدبینانه»، «محتمل» و «خوشبینانه» را برای دهک‌های اول تا دهم در نظر گرفته و برای هر یک نیز حد پایین و بالای قیمت ریالی خودروها را لحاظ کرده است. طبق گزارش منتشره، دهک دوم جامعه دارای بیشترین سهم محتمل در بازار خودرو کشور است و کمترین سهم نیز به دهک نهم اختصاص دارد.

آن‌طور که در گزارش وزارت صمت آمده، برای دهک نخست حد ریالی بین 120 تا 175میلیون تومان در نظر گرفته شده است. این در شرایطی است که در حال حاضر اکثر قریب به اتفاق خودروهای داخلی قیمتی بیشتر از 175میلیون تومان دارند و کف قیمت خودروهای صفر در بازار آزاد نیز بیش از 300میلیون تومان است. بنابراین با توجه به بازه قیمتی درنظرگرفته‌شده برای دهک نخست، اعضای این دهک به عنوان ضعیف‌ترین قشر جامعه از نظر درآمد، دستشان به خودروی نو نمی‌رسد و ناچارند به سراغ دست‌دوم‌ها بروند. این موضوع البته مطلق نیست، اما رشد قیمت خودرو گویای این واقعیت است که اکثریت اعضای دهک نخست توان خرید خودروی نو چه از بازار و چه از کارخانه را ندارند.
   
به هر حال در حالت بدبینانه، تقاضا برای این دهک در بازار خودرو حدود 245هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 354هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه اما سهمی حدودا 287هزار دستگاهی برای دهک یکم در بازار خودرو برآورد شده است. برای دهک دوم نیز حد ریالی بین 175 تا 209میلیون تومانی در نظر گرفته شده است. اعضای این گروه با توجه به کف قیمت، می‌توانند نسبت به خرید خودرو از کارخانه اقدام کنند، هرچند انتخاب محدودی خواهند داشت. برای خرید خودروی نو از بازار آزاد اما کار سختی پیش روی اعضای دهک دوم است، چه آنکه فاصله‌ای بیش از 100میلیون تومانی بین سقف توان مالی آنها تا کف قیمت در بازار وجود دارد.

 در حالت بدبینانه، پیش‌بینی تقاضا برای این دهک در بازار خودرو حدود 417هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 602هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه سهمی حدودا 488هزار دستگاهی برای دهک دوم در بازار خودرو برآورد شده است. بنابراین دهک دوم دارای بیشترین تقاضای محتمل در بازار خودروی کشور است. اما برای دهک سوم نیز حد ریالی 209 تا 260میلیون تومان در نظر گرفته شده که هرچند قدرت انتخاب خرید از کارخانه را بالا می‌برد، اما خرید در بازار آزاد برای این دهک نیز دشوار است. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 293هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 423هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه اما سهمی حدودا 342هزار دستگاهی برای تقاضای دهک سوم در بازار خودرو برآورد شده است.

طبق گزارش منتشره، وزارت صمت برای دهک چهارم نیز حد ریالی 260 تا 315میلیون تومان را در نظر گرفته است. این دهک می‌تواند انتخاب‌های بیشتری از سبد فروش خودروسازان (با قیمت کارخانه) داشته باشد، اما برای خرید از بازار همچنان مانند دهک‌های قبلی با محدودیت‌هایی مواجه است. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 197هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 284هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه اما سهمی حدودا 230هزار دستگاهی برای تقاضای دهک چهارم در بازار خودرو برآورد شده است.

برای دهک پنجم حد ریالی 315 تا 495میلیون تومان در نظر گرفته شده است، با این حساب اعضای این دهک توان خرید خودروی صفر در بازار را دارند و می‌توانند محصولات مدل بالاتری را نیز در قالب خودروی دست‌دوم خریداری کنند. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 47هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 68هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه سهمی حدودا 55هزار دستگاهی برای تقاضای دهک پنجم در بازار خودرو برآورد شده است.

صمتی‌ها برای دهک ششم نیز حد ریالی 495 تا 799میلیون تومانی را لحاظ کرده‌اند. این محدوده قیمتی به اعضای دهک موردنظر اجازه می‌دهد خودروهای با‌کیفیت‌تر و مجهزتری در مقایسه با دهک‌های قبلی خریداری کنند. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 96هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه نیز حدودا 139هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه تقاضایی حدودا 113هزار دستگاهی برای دهک ششم در بازار خودرو برآورد شده است.

برای دهک هفتم نیز حد ریالی 799 تا 941میلیون تومان در نظر گرفته شده است. با توجه به این بازه قیمتی، اعضای دهک هفتم می‌توانند علاوه بر خرید خودروهای داخلی از کارخانه و بازار، نیم‌نگاهی به خودروهای خارجی کارکرده نیز داشته باشند. البته با توجه به قیمت نجومی خودروهای وارداتی، دهک هفتم گزینه‌های محدودی در این بازار خواهد داشت و باید به سراغ خودروهای با عمر طولانی برود. به هر حال در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 21هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه حدودا 31هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه نیز تقاضایی حدودا 25هزار دستگاهی برای دهک هفتم در بازار خودرو برآورد شده است.

برای دهک هشتم نیز صمتی‌ها حد ریالی 941میلیون تومان تا یک‌میلیارد و 95میلیون تومان را در نظر گرفته‌اند. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 18هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه حدودا 26هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه تقاضایی حدودا 21هزار دستگاهی برای دهک هشتم در بازار خودرو برآورد شده است. اعضای دهک هشتم توانایی بیشتری برای خرید خودروهای کارکرده خارجی دارند، اما آنها نیز با سبد محدودی از این خودروها مواجه هستند.

این در حالی است که دهک نهم دستش برای خرید خودروهای نسبتا کم‌کارکرد خارجی بازتر است. برای این دهک حد ریالی یک‌میلیارد و 95میلیون تومان تا یک‌میلیارد و 450میلیون تومان لحاظ شده است. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود شش‌هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه حدودا هشت‌هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه نیز تقاضایی حدودا شش‌هزار و 500 دستگاهی برای دهک نهم در بازار خودرو برآورد شده است.

در نهایت برای دهک دهم نیز حد ریالی یک‌میلیارد و 450میلیون تومان به بالا در نظر گرفته شده است، بنابراین بیشتر اعضای این دهک توان مالی لازم برای خرید هر خودرویی در بازار کشور دارند. این دهک به احتمال فراوان بیشتر مشتری خودروهای وارداتی یا نهایتا مونتاژی است. در حالت بدبینانه، تقاضای این دهک در بازار خودرو حدود 13هزار دستگاه در سال است و در حالت خوشبینانه کمتر از 19هزار دستگاه. در حالت محتمل و میانه تقاضایی بیش از 15هزار دستگاهی برای دهک دهم در بازار خودرو برآورد شده است.