فرهیختگان/متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

سال‌های سخت جنگ به ایران نشان داد برای ادامه حیات، راهی جز قدرتمند شدن وجود ندارد. جنگ پایان یافت اما رویای قدرتمند شدن، نه. این رویا جایی در حوالی دهه 80 به تحقق پیوست تا امروز، سیدکمال خرازی، دیپلمات کهنه‌کار و محافظه‌کار ایرانی با دست باز به ماجراجویی‌های کشورهای اروپایی‌ واکنش نشان دهد و بگوید اگر آنها «حساسیت ایران» را در نظر نگیرند، «لزومی ندارد ایران حساسیت آنها را درک کند.» منظور او، حساسیت اروپا نسبت به برد موشک‌های ایرانی است؛ حساسیتی که دیگر معنایی ندارد و «احتمال اینکه ایران برد موشکی خود را توسعه دهد و بیشتر کند، هست.» احتمالا بخشی از پاسخ رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، ناظر به بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس است که در آن، اتحادیه اروپا برای نخستین بار ایران را متهم به «اشغال» جزایر تنب کوچک، تنب بزرگ و بوموسی در خلیج‌فارس کرد. حالا خرازی در گفت‌و‌گو با المیادین نسبت به این موضوع و سایر تحرکات اروپایی‌ها واکنش نشان داد. او به قدرت موشکی ایران پرداخت و گفت: «از جهت پرتابه‌ها و موشکی‌هایی که باید سلاح‌ها را به نقاط خاص برسانند، قدرت موشکی ما مبرهن هست و همه اذعان کردند به قدرت موشکی ما و در عملیاتی که در وعده صادق انجام دادیم کاملاً این اثبات شد. مسئله برد موشک‌هاست که تا به حال حساسیت غربی‌ها و اروپایی‌ها لحاظ می‌شد ولی وقتی آنها حساسیت‌های ما را لحاظ نمی‌کنند، به‌خصوص درمورد تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران، دیگر دلیل ندارد که ما حساسیت آنها را بخواهیم در نظر بگیریم و لذا احتمال اینکه برد موشکی ایران توسعه پیدا کند و بیشتر بشود وجود دارد.»

این هشدار روشن برای غربی‌ها و به‌ویژه اروپایی‌ها نیست. سال 1385 سردار حسن طهرانی‌مقدم، پدر موشکی ایران در مصاحبه‌ای که پس از شهادت سردار احمد کاظمی ضبط شده بود به‌صراحت از نقش احمد کاظمی به عنوان  فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران در قدرت موشکی ایران و یک پروژه « به کلی فوق سری» گفت. او بدون اشاره به اینکه این پروژه چیست، گفت که «ما در کار خودمون، خونه آخرشیم... ما تو خونه آخرش واستادیم‌ها... در بخش موشک زمین به زمین به شما این جمله را می‌توانم بگویم مرزی برای برد وجود ندارد.» در آن سال‌ها ایران به دلیل سیاست عدم تنش‌ با اروپا، برد موشک‌هایش را در حدود 2 هزار کیلومتر تثبیت کرده بود. اشاره طهرانی‌مقدم ناظر بر همین مسئله بود. او در ادامه جمله‌اش این را هم گفت که «آمریکایی‌ها می‌فهمند تهدید علیه جمهوری اسلامی برابر این است که پاسخ متقابل را خواهند دید.»

اما هشدار خرازی خطاب به طرف‌های غربی محدود به توان موشکی ایران نبود. او ماه‌ها قبل در اردیبهشت 1403، اولین نفری بود که درباره تهدید حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران از سوی رژیم‌صهیونیستی گفت اگر چنین اتفاقی بیفتد «سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد.» خرازی گفته بود که در حالتی که به تعبیر او «موجودیت ایران تهدید شود» تهران ناچار است «دکترین هسته‌ای خود را تغییر» دهد. او به المیادین درباره این اظهارنظر ماه‌ها قبل خود، به نکته مهمی اشاره کرد که نشان می‌دهد این رویکرد در زمان لازم قطعا در دستور کار تهران قرار خواهد گرفت. خرازی به خبرنگار المیادین گفت که «آن سیاست همچنان پابرجاست و صحبتی که من کردم [مبنی بر اینکه] اگر تهدیدی وجودی بشود جمهوری اسلامی ایران دکترین نظامی خود را تغییر خواهد داد، هنوز پابرجاست.» او از «توانایی لازم» ایران برای «ساخت سلاح» هسته‌ای گفت و افزود: «مشکلی از این بابت نداریم؛ تنها فتوای رهبری این موضوع را فعلا ممنوع کرده است.» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در این گفت‌و‌گو اشاره‌ای نیز به پاسخ ایران به رژیم‌صهیونیستی داشت. او در پاسخ به سوال درباره «تجاوز اسرائیل به [حریم] ایران... و مقایسه آن با عملیات وعده صادق2» گفت، «آنچه اسرائیلی‌ها در برابر حملات موشکی ما انجام دادند، خیلی ناچیز بود. البته پدافند هوایی یکی از عوامل بود که جلوی آنها را گرفت و همین باعث شد که در اسرائیل مخالفت‌های زیادی به وجود بیاید. چون انتظارات خیلی بالاتری داشتند... بنابراین کاملاً محسوس است آنچه انجام دادند نامتناسب بود.» با این حال خرازی از پاسخ بعدی ایران به رژیم‌صهیونیستی هم سخن گفت: «قطعاً ایران پاسخ خواهد داد در زمان مناسب و به شکل مناسب.»